٢٢-٩-١ کلیات
این فصل حداقل الزاماتی را که به منظور نگهداری و بهره برداری مناسب از تأسیسات و تجهیزات حفاظت مقابل حریق در ساختمانها نصب یا پیشبینی شده است را تعیین میکند. نگهداری مناسب از تجهیزات نصب شده سبب افزایش طول عمر آنها شده و احتمال بروز خطا، خرابی یا عملکرد نامناسب را در مواقع اضطراری کاهش میدهد، از اینرو با انجام تمهیدات لازم در زمان بهره برداری و بازرسیهای دوره ای میتوان به این اهداف دست یافت.
٢٢-٩-٢ الزامات عمومی
ضوابط و مقررات حفاظت در مقابل حریق باید مطابق الزامات مجموعه مباحث مقررات ملّی ساختمان به ویژه مبحث سوم مقررات ملّی ساختمان و قوانین سازمان آتشنشانی برای کلیه ساختمانهای با کاربریهای مندرج در قانون نظام مهندسی رعایت شود.
٢٢-٩-٣ بازدید توسط مسئول نگهداری ساختمان
به منظور مشخص کردن وضعیت بخشها و تجهیزات مرتبط با حفاظت ساختمان در مقابل حریق باید بازدیدهای متناوب انجام شود. مسئول نگهداری ساختمان باید حداقل هر سه ماه یک بار نسبت به کنترل و بازدید از ساختمانها اقدام و نتایج حاصل از بازدید را ثبت و در پرونده نگهداری ساختمان بایگانی نماید. در صورت مشاهده هرگونه مغایرت با اصول ایمنی و الزامات مباحث مقررات ملّی ساختمان، مسئول نگهداری ساختمان باید موارد را گزارش و نسبت به اصلاح از طریق افراد ذیصلاح اقدام نماید. بازدید قسمتهای مختلف توسط مسئول نگهداری ساختمان شامل موارد زیر است ولی محدود به آنها نمیشود.
تبصره: علاوه بر بازدیدهایی که مسئول نگهداری ساختمان به صورت ادواری انجام میدهد باید پس از بروز آتشسوزی و هرگونه تعمیر، تغییر یا اشکال پیش آمده، سیستم به طور کامل مورد بازدید واقع شده و از صحت عملکرد کلیه بخشهای آن اطمینان حاصل شود.
٢٢-٩-٣-١ قابلیت دسترسی
هر ساختمان باید قابل دسترسی برای مأموران آتشنشانی و وسائل مورد نیاز آنها باشد. فضای اطراف ساختمان و مسیرهای دسترسی همواره باید باز باشد و مسئول نگهداری ساختمان باید از باز بودن آنها اطمینان حاصل نماید. باید در این ارتباط کنترل و در صورت عدم وجود شرایط کافی، مسئول نگهداری ساختمان باید هشدارهای لازم را با نصب تابلویی که در معرض دید کلیه ساکنین باشد، بدهد.
٢٢-٩-٣-٢ تحمل بار محل تردد اتومبیل
در ساختمانهائی که دارای محوطه باز بوده و امکان ورود ماشین آتشنشانی در محوطه آنها وجود دارد، باید کف محوطه و راههای دسترسی برای اطمینان از تردد ایمن ماشینهای سنگین از نظر تحمل بار بررسی و کنترل شود.
٢٢-٩-٣-٣ محوطه پلکان، و راههای ارتباطی
محوطه پلکان و راههای ارتباطی باید مطابق موارد ذیل کنترل شود:
الف- معابر دسترسی به دهلیز پلکان و راههای خروجی آن باید کاملاً باز و قابل دسترسی باشد.
ب- در مواردی که پلکان فرار در داخل ساختمان واقع است، باید دربهای ورود در هر طبقه به آسانی بازشده و خود به خود بسته شوند (آسان بازشو و خود بست).
پ- باید ایمنی مکانی که راههای پلکان فرار به آن میرسد کنترل شود.
ت- عملکرد تهویه مکانیکی و فشار مثبت هوا در دهلیز پلکانی که به هوای باز ارتباط ندارند، کنترل شود.
٢٢-٩-٣-٤ سیستمهای اعلام حریق
سیستمهای اعلام حریق و متعلقات آنها باید برای موارد زیر بازرسی و کنترل شوند و اطمینان حاصل شود که عملکرد لازم و کافی را در موارد ضروری دارا باشند:
الف- کلیه دتکتورها.
ب- کلیه شستیها.
پ- کلیه آژیرها.
ت- چراغهای کنترل شونده از راه دور.
ث- باطریهای سیستم اضطراری.
ج- بخشهای مختلف مدارهای ارتباطی اعم از کابلها و سیمها و سایر اجزا و متعلقات سیستم.
٢٢-٩-٣-٥ شبکه آب آتشنشانی ساختمان
موارد زیر باید در مورد شبکه آب آتشنشانی ساختمان بازررسی و نسبت به صحت عملکرد آنها اطمینان حاصل شود.
الف- عملکرد پمپ و متعلقات برقی و مکانیکی افزایش فشار.
ب- شبکه لولههای آبرسانی، خشک و تر.
پ- مخزن ذخیره آب از نظر حجم آب موجود، پوسیدگی، نشتی و حفاظت در برابر یخزدگی و کنترل لولهها، شیرها و اتصالات مربوط به آن.
ت- کنترل جعبههای آتشنشانی از نظر ظاهری، باز و بسته شدن درب و وجود کلید در محل مخصوص، کنترل قرقره های شیلنگ توزیع آب و اتصالات مربوطه.
ث- کنترل سیستم برق اضطراری و صحت عملکرد آن.
ج- کنترل شبکه بارنده، افشانهها و متناسب بودن نوع آنها با محل نصب.
چ- کنترل وجود برچسب مخصوص راهنمایی محل اتصال شبکه آب شهری و سیستم آتشنشانی.
٢٢-٩-٣-٦ خاموش کننده های دستی
انواع این وسائل باید از نظر تناسب با نوع حریق، تعداد، سالم بودن و عملکرد مناسب، وضعیت نصب و دسترسی و تاریخ شارژ بازرسی و کنترل شوند.
٢٢-٩-٣-٧ موتورخانه
با توجه به اینکه موتورخانه در ساختمان از جمله محلهائی است که در آن پتانسیل ایجاد حریق زیاد است، از اینرو باید نسبت به نگهداری و برقراری شرایط ایمنی آن در مقابل حریق توجه ویژه ای شود. در موتورخانهها باید موارد ذیل کنترل و بازرسی شود:
الف- نوع، تعداد و محل نصب خاموش کننده ها و تناسب آنها با وسعت و تجهیزات موتورخانه.
ب- تهویه و تأمین هوای لازم برای احتراق و تجهیزات تخلیه دود.
پ- راه های دسترسی و باز بودن مسیر تردد.
٢٢-٩-٣-٨ پارکینگ
موارد زیر باید در پارکینگها کنترل شده و صحت عملکرد آنها مشخص شود:
الف- شبکه بارنده و شبکه آب آتشنشانی و جعبهها و متعلقات نصب شده.
ب- سیستمهای تهویه و تخلیه هوا.
پ- سیستم کشف و اعلام حریق و محل و وضعیت نصب آنها.
ت- راه های خروجی و نشانگرهای خروجی.
ث- چراغهای اضطراری و تابلوهای هشدار دهنده.
٢٢-٩-٤ دوره تناوب بازرسی
بازرسی توسط بازرس باید سالانه یکبار انجام شده و علاوه بر بازرسی موارد فوق بازرس باید سوابق ثبت شده در پرونده نگهداری ساختمان را بررسی و چنانچه اشکالی مشاهده شود راهکارهای لازم در ارتباط با اشکالات را ارائه نماید.