1-9-4 دیوارها

1-1-9-4 تمام دیوارهای خارجی واحدهای تصرف و همچنین دیوارهای مشترک واحدها با یکدیگر و با فضاهای عمومی ساختمان، جهت مقاومت در برابر حریق، باید در انطباق با مبحث سوم مقررات ملی ساختمان بوده و دارای مقاومت کافی در برابر ضربه باشد. مقادیر صدابندی آن‌ها نیز باید مطابق با مبحث هجدهم مقررات ملی ساختمان باشد. در دیوارهای آجری و بلوک سفالی خارجی و مشترک غیر مسلح، باید ضخامت حداقل سفت کاری در این دیوارها به میزان 0/20 متر رعایت شود.

2-1-9-4 جداره‌های خارجی تمام ساختمانها و جداره‌های مشترک، واحدهای تصرف با فضاهای کنترل نشده، باید مطابق مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان، عایق بندی حرارتی شده باشند.

3-1-9-4 در تمام دیوارهای ساختمان بویژه در دیوارهای نما، جهت مقاومت در برابر زمین لرزه، ضوابط مبحث ششم مقررات ملی ساختمان و آئین نامه طراحی ساختمان در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰) باید رعایت شود.

4-1-9-4 در تمام دیوارهایی که به علت قرار گیری عایقها چندلایه می‌شوند، اتصال بین لایه‌ها و یکپارچگی دیوار باید تأمین گردد.

2-9-4 کف و سقف

1-2-9-4 تمام سقف‌های خارجی واحدهای تصرف و همچنین سقفهای مشترک واحدها با یکدیگر و با فضاهای عمومی ساختمان، جهت مقاومت در برابر حریق، باید در انطباق با مبحث سوم مقررات ملی ساختمان بوده و دارای مقاومت کافی در برابر ضربه باشد. مقادیر صدابندی آن‌ها نیز باید مطابق با مبحث هجدهم مقررات ملی ساختمان باشد.

2-2-9-4 تمام سقف‌ها و کفهای خارجی ساختمان‌ها و تصرفها و فضاها باید مطابق مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان، عایق بندی حرارتی شده باشند.

3-9-4 نازک کاری و پوشش‌ها

1-3-9-4 استفاده از پوشش‌های ضد حریق در سازه‌های فلزی بناهای بلند (گروه ۸) مطابق مبحث سوم مقررات ملی ساختمان الزامی است.

2-3-9-4 استفاده از پوشش‌های ضد حریق در سازه‌های فلزی توقفگاه‌های کلیه ساختمان‌های گروه ۶ به بالا مطابق مبحث سوم مقررات ملی ساختمان الزامی است.

3-3-9-4 استفاده از نازک کاری و پوشش‌های لازم در تمام دیوارها و سطوح قابل دسترس در تصرف‌های مسکونی/ اقامتی، آموزشی/ فرهنگی، درمانی/ مراقبتی و تجمعی به منظور ایجاد شرایط ایمن‌تر و بهداشتی الزامی است.

۴-۹-۴ سقف‌های کاذب

در هر قسمت از تصرف مسکونی که به منظور پوشاندن عناصر تأسیسات یا عبور کانال و یا دلایل دیگر، سقف کاذب احداث می‌شود. باید علاوه بر رعایت سایر مقررات و نکات فنی الزامی، با مقررات این قسمت نیز منطبق باشد.

1-4-9-4 نصب سقف کاذب نباید ارتفاع فضا را به کمتر از مقدار مجاز آن کاهش دهد. ارتفاع فضا، تا زیر سطح تمام شده سقف کاذب اندازه گیری می‌شود.

2-4-9-4 سقف کاذب باید با استفاده از قطعات مناسب و به صورت مطمئن به ساختار اصلی ساختمان متصل شده باشد تا در شرایط بهره برداری عادی و در شرایط خاص به ویژه آتش سوزی یا زمین لرزه‌ای که ساختمان برای آن طراحی شده است، با تخریب یا ریزش تمام یا قسمتی از آن، موجب اختلال در عملکرد ساختمان و فضاهای آن نشود و به افراد و سایر اجزاء ساختمان آسیب وارد نیاورد.

3-4-9-4 برای نصب آویزها، اتصالات و سایر اجزاء نگهدارنده سقف کاذب، باید پیش بینی‌های لازم، مانند نصب و اجرای پروفیل‌ها یا میلگردهای انتظار در هنگام اجرای ساختار اصلی ساختمان انجام گرفته باشد و از تخریب و آسیب رساندن به ساختارهای اصلی بدین منظور خودداری شود.

4-4-9-4 دیوارهای جداکننده فضاها باید تا بالای سقف کاذب و زیر سقف سازه‌ای امتداد داشته باشند و یا فضای بالای سقف کاذب در امتداد قائم دیوارهای جداکننده به وسیله مواد مقاوم و پایدار غير قابل اشتعال و صدابند مناسب کاملاً مشهود و جداسازی شود.

5-4-9-4 از فضای بالای سقف کاذب نباید برای انبار کردن لوازم و تجهیزات استفاده شود مگر آنکه به وسیله ساختار مناسب و با احتساب بار اضافی لوازم یاد شده طراحی و اجرا شود.

6-4-9-4 تخلیه هوای سرویس‌های بهداشتی و آشپزخانه به فضای بالای سقف کاذب مجاز نیست.

7-4-9-4 در سقف هائی که در آنها از مواد قابل سوختن مانند انواع بلوک یا صفحه پلی استایرن استفاده می‌شود، باید سطح زیر سقف اصلی مطابق ضوابط مربوطه، با اندود یا فرآورده‌های مناسب، در برابر آتش محافظت شود. این پوشش در صورت تعبیه سقف کاذب نیز باید در زیر سقف اصلی لحاظ گردد.

8-4-9-4 فضای بالای سقف کاذب نباید به فضای بیرون ساختمان یا به فضاهای نیمه باز و یا حیاط‌های داخلی گشودگی داشته باشد، مگر آن که این گشودگی به منظور تهویه در مناطق مرطوب و با رعایت تمام شرایط زیر انجام پذیرد:

الف- با نصب حفاظ و توری مناسب در محل گشودگی‌ها، از ورود جانوران و حشرات به فضای بالای سقف کاذب جلوگیری شود.

ب – گشودگی‌ها به فضای بیرون با تمهیدات لازم ماننده نصب انواع دریچه (دمپر)، از باران، کج باران و سایر نزولات جوی و همچنین باد مزاحم محافظت شوند.

پ- در حالت فوق، از لحاظ اتلاف حرارت و صرفه جویی در مصرف انرژی، فضای مابین سقف کاذب و سقف سازه‌ای اصلی به عنوان فضای کنترل نشده محسوب می‌شود و با عایق کاری مناسب مطابق مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان باید از اتلاف حرارت فضای طبقات بالا و پایین سقف کاذب جلوگیری شود.

ت- نباید در این حالت فضای بالای سقف کاذب به هیچ یک از فضاهای داخلی ساختمان هیچ گونه درز یا گشودگی مانند دریچه، محل نصب لامپ‌های توکار و حفره‌های تزئینی داشته باشند و در صورت نیاز به دریچه بازدید یا دسترس، دریچه مذکور باید با تمهیدات مناسب درزبندی شود.

9-4-9-4 در مجاورت با بالای سقف کاذب، هیچگونه لوله آب، فاضلاب یا گاز، کانال و يا تأسیسات مشابه، نباید مستقیماً با آویزها، شبكه نگهدارنده و سایر قسمت‌های سقف کاذب اتصال یا تماس داشته باشد.

10-4-9-4 در صورت نیاز به نصب هرگونه شیشه یا عناصر شیشه‌ای در سقف کاذب، باید از شیشه‌های ایمنی مسلح یا غیرریزنده استفاده شود.

5-9-4 بام‌های مسطح

1-5-9-4 تعبیه جان پناه در بام‌های مسلح، در صورت وجود راه پله برای دسترسی ساکنین به بام، مطابق الزامات قسمت ۴-۹-۷ الزامی است.

2-5-9-4 بام‌های مسلح باید دارای شیب بندی مناسب حداقل 2% و کفشوی متصل به لوله کشی آب بام، مستقل از شبکه اصلی فاضلاب ساختمان باشند.

3-5-9-4 تعداد کفشوی و لوله قائم آب باران در بام‌های اصلی ساختمان در انطباق با مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان نباید از دو عدد کمتر باشد.

4-5-9-4 آب بام‌ها باید به صورتی جمع آوری و هدایت شود که موجب آلودگی یا ایجاد مزاحمت در محوطه و اجزاء ساختمان و اراضی مجاور یا معابر عمومی نشود و از سرازیر شدن آب بر روی نمای ساختمان یا ساختمان‌های مجاور پیش گیری شود.

5-5-9-4 تخلیه آب حاصل از نزولات جوی بام‌ها به زمین‌های مجاور و معابر عمومی مجاز نیست و تخلیه آن در محوطه ساختمان باید با مجوز شهرداری یا سایر مراجع صدور پروانه انجام گیرد.

6-5-9-4 اتصال لوله کشی آب بام به شبکه فاضلاب شهری تنها با مجوز ادارات فاضلاب شهری و نهاده قانونی مسئول امکان پذیر است.

6-9-4 بام‌های شیبدار

1-6-9-4 بام‌های شیبدار باید به نحوی طراحی و اجرا گردند که از ریزش برف، یخ یا اجزای سقف از ارتفاع جلوگیری شود.

2-6-9-4 در بام‌های شیبدار باید تدابیر لازم به منظور حفظ جان کارگران در هنگام کار در روی بام پیش بینی شود.

3-6-9-4 چنانچه شبب بام شیبدار به سمت زمین‌های مجاور یا معابر عمومی باشد باید فاصله افقی لبه بیرونی بام از مرز مالکیت، در ساختمان‌های گروه ۱ تا ۵، به اندازه حداقل 0/20 متر در داخل ملک رعایت گردد و در ساختمان‌های گروه‌های ۶ و ۷، به ازاء هر طبقه اضافه، 0/10 متر به این فاصله افزوده می‌شود. برای ساختمان‌های گروه 8، رعایت مقررات و ضوابط خاص آن‌ها الزامی است.

4-6-9-4 رعایت بندهای ۴-۹-۵-۳ تا ۴-۹-۵-۶ در مورد هدایت و تخليه آب بام‌های شیبدار الزامی است.

7-9-4 سقف‌های نورگذر

هر جا که نورگیری از طریق سقف صورت گیرد یا سطوح شفاف یا شیشه‌ای در سقف نصب شود باید با الزامات زیر منطبق باشد:

1-7-9-4 نورگیرهای سقفی که برای تأمین نور الزامی فضاها تعبیه می‌شوند باید به فضای باز یا حیاط‌های داخلی متصل باشند و سطح شفاف، آن‌ها نباید از سطح الزامی شیشه پنجره برای فضاهای مورد نظر کمتر باشد.

2-7-9-4 مجموع سطح نورگیرهای سقفی و پنجره‌های دیواری در فضاهای مورد نظر که بصورت طبیعی نور گیری شود، باید معادل سطوح الزامی مذکور در جدول ۴-۶ باشند

3-7-9-4 سقف‌های نورگذر یا شفاف، مانند سقف گلخانه و پاسیو و همه قسمتهای شیشه‌ای یا شفاف در سایر سقف‌ها، باید از جنس ایمن و غیر ریزنده باشند.

4-7-9-4 در طراحی و اجرای سقف‌های نورگذر یا شقف وسیع مانند سقف گلخانه و پاسیو باید تدابیری جهت امکان نظافت و تحمل وزن نظافتکار جهت ایمنی در نظر گرفته شود.

8-9-4 نصب و اجرای در و پنجره

1-8-9-4 مشخصات تمام درها و پنجره‌ها باید با استانداردهای ملی ایران مطابقت داشته باشد.

2-8-9-4 تعبیه آستانه در برای درهای ورودی ساختمان‌های عمومی دارای تصرفهای آموزشی/ فرهنگی، درمانی/ مراقبتی و تجمعی ممنوع است.

3-8-9-4 در درهای شیشه‌ای کشویی و درهای شیشه‌ای بدون قاب، دیواره و در شیشه‌ای وان و دوش، قطعات شیشه در اطراف ورودی‌های اصلی و خروجی بناها، قطعات شیشه‌ای درهای توقفگاه‌ها و قطعات بزرگتر از ابعاد مجاز در بند ۴-۴-۴-۸ در نماهای شیشه‌ای و تمام درهایی که شیشه در آنها در ارتفاع پایین‌تر از 1/05 متر بکار رفته، استفاده از شیشه‌های ایمن و غیر ریزنده الزامی است.

4-8-9-4 در صورتی که پنجره در فضایی نصب شود که کف آن فضا در ارتفاع بیش از 0/70  متر از زمین یا فضای مجاور ارتفاع داشته باشد، باید کف آن پنجره در ارتفاع حداقل 1/10  متر احداث شده و یا دارای جان پناهی به ارتفاع حداقل 1/10  متر از کف فضا باشد.

5-8-9-4 تعبیه پنجره در محل هائی که خارج از حدود مجاز در این مقررات موجب اشراف به حیاط و ساختمان مجاور شود، ممنوع است.

6-8-9-4 در صورتی که امکان اشراف از معبر عمومی مجاور به داخل فضاهای اقامت در ساختمان وجود داشته باشد، لازمست کف پنجره فضاهای اقامت در بالاتر از ارتفاع دید عابران تعبیه شود.

9-9-4 حفاظ‌ها، جان پناه‌ها و میله‌های دستگرد

حفاظ، جان پناه‌ها و میله‌های دستگرد باید با تمهیدات مناسب، به نحوی تهیه شوند که در زمان استفاده و بهره برداری از مقاومت و ایمنی لازم برخوردار باشند.

1-9-9-4 حفظ و جان پناه

هرجا که نصب جان پناه یا حفاظ و دست انداز الزامی اعلام شده باشد. باید در انطباق با مقررات زیر اجرا شود:

1-1-9-9-4 ارتفاع دست اندازها یا جان پناه‌ها از سطح فضا یا بام در دسترس، باید حداقل  1/10 متر و از لبه پله یا سطح شیبدار حداقل 0/90 متر باشد.

2-1-9-9-4 فاصله خالی بین دو نرده عمودی دست انداز و جان پناه نباید بیشتر از 0/11 متر باشد. در صورت وجود نرده‌های تزئینی، نباید از هیچ قسمت آن کره‌ای به قطر بیش از 0/11 متر عبور کند.

3-1-9-9-4 در صورت استفاده از میله‌های افقی در دست انداز و جان پناه، غير از فاصله مندرج در بند ۴-۹-۹-۱-۲، طراحی دست انداز باید به گونه‌ای باشد که از بالا رفتن کودکان و احتمال سقوط آنها با تدابیری چون شیب داخلی یا هلالی برگشته جلوگیری کند.

4-1-9-9-4 استفاده از شیشه ایمن و غیر ریزنده در جان پناه‌ها و دست اندازهای دارای شیشه به هر قطع و اندازه، الزامی است.

2-9-9-4 میله‌های دستگرد

میله‌های دستگرد باید در محل‌های تعیین شده، مطابق الزامات زیر ساخته و نصب شوند، مگر آن که در مقررات اختصاصی تصرفها به گونه‌ای دیگر تعیین شده باشد:

1-2-9-9-4 ارتفاع میله‌های دستگرد که از لب پله و یا سطح کف تمام شده شیب راه اندازه گیری می‌شود، باید 0/90 متر باشد. این ارتفاع در تمام طول میلۀ دستگرد باید به صورت یکنواخت امتداد داشته باشد.

2-2-9-9-4 سطحی از میله دستگرد که با دست گرفته می‌شود باید پیوسته و یکنواخت باشد و به وسيله هیچ قطعه یا عنصری قطع نشود.

3-2-9-9-4 انتهای میله دستگرد باید به سمت یک دیوار، حفاظ یا سطح تردد چرخیده یا خم شود یا تا میله‌های دستگرد خیز مجاور پلکان یا شیب راه امتداد داشته باشد، تا از ایجاد جراحت یا گیر کردن اشیاء یا لباس افراد به میله‌های دستگرد جلوگیری شود. در جایی که میله دستگرد بین خیزهای مجاور پیوسته نیست، باید حداقل 30/0  متر به صورت افقی از لبه‌های ابتدا و انتهای شیب راه و از بالاترین پیشانی پله ادامه داشته باشد. در پله‌ها، میله دستگرد باید از سمت پایین شیب آن به اندازه عمق یک کف پله بعد از پائین ترین پیشانی پله ادامه یابد.

4-2-9-9-4 میله دستگرد با مقطع دایره باید دارای قطر خارجی بین ۳۵ تا ۴۰ میلی متر باشد، در غیر اینصورت مقلع میله باید قابلیت گرفتن میله دستگرد را به اندازه معادل آن فراهم سازد. اگر مقطع میله دستگرد دایره‌ای نیست، اندازه محیطی آن باید حداقل ۱۰۰ و حداکثر ۱۶۰ میلی متر و حداکثر اندازه قطر آن ۵۷ میلی متر باشد. لبه‌های میله دستگرد باید با شعاع حداقل 5/2  میلیمتر گرد شده باشند.

5-2-9-9-4 فاصله آزاد میان یک میله دستگرد و دیوار یا سطح دیگر باید حداقل ۴۰ میلی متر باشد.

6-2-9-9-4 میله دستگرد و دیوار یا هر سطح دیگر مجاور آن باید عاری از هر گونه جسم تیز یا برنده باشند.

10-9-4 آب بندی و عایق کاری رطوبتی

1-10-9-4 در تمام ساختمانها حفاظت در برابر بارش نزولات جوی و رطوبت خاک الزامی است. بام‌های تخت، ایوان‌ها، فضاهای نیمه باز (غیر از بالکن‌های کم عرض)، کف‌های در تماس با زمین‌های نمناک، کف کلیه فضاهای بهداشتی در طبقات، دیوارهای زیر زمین و سایر دیوارهای در تماس با زمین نمناک، بدنه و کف و دیوار استخرها و منابع آب، باید عایق رطوبتی شوند. بام‌های شیبدار و قوسی و گنبدها و نماهایی که در معرض بوران‌های موسمی قرار می‌گیرند، باید با روش مناسب در برابر نزولات جوی و کج باران حفاظت شوند.

2-10-9-4 در تمام فضاهای داخلی بنا، هرجا که شیر برداشت آب تعبيه شود، کف فضا باید عایق رطوبتی شده و کفشوی دارای شتر گلویی یا سیفون و تمهیدات لازم دیگر برای دفع فاضلاب، مطابق با ضوابط مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان، پیش بینی شود.

3-10-9-4 محافظت سطح کف و عایق کاری دیوارهای زیرزمین، جهت جلوگیری از نفوذ آب‌های سطحی و زیرزمینی و نشت آب لوله کشی، در ساختمان الزامی است.

11-9-4 شومینه، بخاری دیواری و دودکش‌ها

1-11-9-4 شومینه‌هایی با مخزن باز که در آنها از انواع سوخت گاز، مایع یا جامد استفاده می‌شود و هوای مورد نیازشان از داخل فضا تأمین می‌گردد، نمی‌توانند بعنوان تنها وسیله حرارتی محسوب شوند و نباید گرمایش یک ساختمان یا بخشی از آن تنها به چنین شومینه‌هایی متکی باشد.

2-11-9-4 نصب و استفاده از شومینه‌هایی که در آنها از انواع سوخت گاز، مایع یا جامد استفاده می‌شود و هوای مورد نیازشان از داخل فضا تأمین می‌گردد، ضمن رعایت بندهای مرتبط در مبحث ۱۷ مقررات ملی ساختمان، در فضاهای اقامت با مساحت کمتر از ۱۲ مترمربع مجاز نیست.

3-11-9-4 ساخت دودکش و نوع مصالح مصرفی آن باید بترتیبی باشد که به هیچ وجه امکان بروز ترک و شکستگی و نشت گاز از اتصال‌ها و نظایر آن به فضاهای داخل ساختمان بوجود نیاید.

4-11-9-4 در طراحی، ساخت، نصب و کاربرد هر نوع شومینه و بخاری باید محدودیتها و الزامات مباحث سوم، چهاردهم و هفدهم مقررات ملی ساختمان رعایت شود.

5-11-9-4 ساخت دودکش با مصالح بنائی تنها در ساختمان‌های گروه ۱تا ۳ و دارای تصرف م-۴ مجاز است. در بام این ساختمانها، رعایت فاصله ۳ متر تا نزدیکترین مصالح و وسایل سوختنی الزامی است.

6-11-9-4 محل جانمائی دودکش‌ها باید از مرحله اول در نقشه‌های ساختمان مشخص گردد.

12-9-4 جزئیات عمومی ایمنی و امنیت در برابر سوانح و سایر خطرات

1-12-9-4 استفاده از تجهیزات حفاظت در برابر آذرخش در ساختمان‌های گروه ۶ تا ۸ و ساختمان‌های دیگری که به علت نوع کاربری و یا موقعیت قرارگیری آنها ضروری باشد، الزامی است، و باید مطابق با استاندارد ملی ایران در مورد آذرخش، به شماره 1-6213  باشد.

2-12-9-4 ساختمان باید به گونه‌ای طراحی و ساخته شود که در صورت وقوع زلزله موجب صدمه و خسارت به ساختمان‌های مجاور نشود و از خسارت به آنها پیشگیری گردد. رعایت مقررات مندرج در مبحث ششم مقررات ملی ساختمان، به ویژه در مورد تعبيه درز انقطاع مابین ساختمان‌ها، الزامی است.

3-12-9-4 بازشوها، درها و پنجره‌ها و مدخل زیرزمین‌های تمام ساختمان‌ها باید به گونه‌ای طراحی و اجرا شوند که امنیت ساکنان و استفاده کنندگان را فراهم نمایند.

4-12-9-4 مدخل و پنجره‌های بازشو زیرزمین باید با اتخاذ، شیوه‌های مناسب و متداول به گونه‌ای طراحی و اجرا شود که از ورود جانوران موذی، آب، باران و آبهای سطحی به داخل جلوگیری شود.

5-12-9-4 در تمام تصرفها و فضاها تأمین راه‌های خروج ایمن و نصب علایم هشدار دهنده و ایمنی مطابق مباحث سوم و بیستم مقررات ملی ساختمان الزامیست.

6-12-9-4 راه‌های خروج ایمن در ساختمان‌ها باید طوری تعبیه شوند که علاوه بر هدایت مردم به مکان امن در هنگام آتش سوزی، در صورت وقوع زلزله نیز امکان خروج و یاری رسانی به ساکنان و استفاده کنندگان را فراهم نمایند.

7-12-9-4 در طراحی و اجرای ساختمان‌ها، در انطباق با مبحث سوم مقررات، باید تدابیر لحاظ شده در مبحث سوم، چون ایجاد دیوارهای جدا کننده آتش و محل‌های مقاوم در برابر حریق، تحت عنوان فضای پناه، در مسیر خروج برای استقرار افراد دارای معلولیت و سالمندان و کم توانانی که امکان حرکت در مسیر خروج ندارند، در نظر گرفته شود.

8-12-9-4 در طراحی ساختمان‌ها باید راه‌های امدادرسانی از خارج ساختمان، مطابق الزامات زیر، برای انجام عملیات امداد و نجات در هنگام وقوع سوانحی چون حریق و زلزله پیش بینی شود. این راه‌ها از طریق جایگاه‌های الزامی امدادرسانی در فضای باز مجاور ساختمان (در حیاط یا معابر عمومی مجاور) و بازشوی الزامی امدادرسانی (در تصرفهای مسکونی) جهت ورود و استقرار افراد و وسایل امدادرسان تأمین می‌شود.

1-8-12-9-4 تعبيه راه‌های امدادرسانی در ساختمان به منزله منتفی شدن مسیرهای خروج الزامی مندرج در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان نیست.

2-8-12-9-4 هر واحد تصرف در گروه‌های ساختمان ۱ تا ۷ این مبحث باید دارای حداقل یک بازشوی مجزا و مستقل امدادرسانی در نما و مشرف بر جایگاه امدادرسانی باشد که بتوان از طریق آن عملیات نجات را انجام داد. عرض بازشوی امدادرسانی حداقل 0/90  متر و ارتفاع آن حداقل 1/30  متر است. بدیهی است که در زیر هر بازشوی امدادرسانی، باید یک جایگاه امداد رسانی در نظر گرفته شود.

3-8-12-9-4 در ساختمان‌های گروه ۴ تا ۷ اگر طبقه آخر دارای سقف شیبدار باشد، احداث یک مهتابی یا بالکن حاوی  باز شوی امداد رسانی در سقف شیبدار، که خون یکی از محورهای عمودی آن باز شود و دارای حداقل 0/90 متر عرض و 1/30 متر ارتفاع باشد، الزامی است.

4-8-12-9-4 برای هر تصرف در ساختمان‌های گروه ۴ تا ۷ باید سطحی آزاد در فضای باز ساختمان بعنوان جایگاه امدادرسانی در نظر گرفته شود. از این جایگاه برای استقرار افراد، وسایل و خودروهای امدادرسانی استفاده می‌شود. این جایگاه باید به دسترسی‌های سواره اصلی شهر متصل باشد. در ساختمان‌های گروه ۶ و ۷ دسترسی سواره به جایگاه‌های امدادرسانی الزامی است.

5-8-12-9-4 انجام فعالیت‌های دائمی در جایگاههای امدادرسانی و تعبيه کاربری‌هایی که موجب اشغال این سطوح شود، مجاز نیست.

6-8-12-9-4 در ساختمان‌های گروه ۴ و ۵ ، جایگاه امدادرسانی باید حداقل به عرض 3/00 متر و طول 5/00 متر باشد. در ساختمان‌های گروه ۶ و ۷ به ازای افزایش هر طبقه 0/50  متر (تا حداکثر 5/00 متر) به این عرض افزوده می‌شود. طول جایگاه امدادرسانی می‌تواند با نظر شهرداری‌ها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمان در تمام طول آن ضلع بنا امتداد یابد.

7-8-12-9-4 در ساختمان‌های گروه ۴ و ۶ در پلاکهای شمالی، هرگاه جایگاه امداد رسانی در حیاط خلوت باشد، این جایگاه باید بدون مانع و گذر از واحد مسکونی، توسط راهی به حیاط اصلی متصل گردد. این معبر در گروه ۴ حداقل برای عبور افراد و تجهیزات لازم و در گروه ۶ برای عبور خودرو امداد رسان در نظر گرفته می‌شود.

8-8-12-9-4 حداقل فاصله ساختمان‌های گروه 7 از مرزهای مجاور، در صورت لزوم دسترسی سواره به اطراف ساختمان، باید 3/00 متر و در ساختمان‌های گروه ۵، به منظور عبور افراد، 1/50 متر باشد.

9-8-12-9-4 در صورت قرار گیری فضای تأسیسات و موتورخانه، در ساختمان‌های گروههای ۶ و 7 در زیر مسیر امدادرسانی، در نظر گرفتن امکان عبور وسایل سنگین امداد رسانی در محاسبه بار سقف آن فضاها الزامی است.

9-12-9-4 درها و پنجره‌های خروج و امدادرسانی، که در مواقع حريق و زلزله استفاده می‌شوند باید از مصالح مقاوم و در انطباق با مبحث سوم مقررات ملی ساختمان باشند.

10-12-9-4 به منظور حراست از جان و مال متصرفين ساختمان‌ها، بویژه در تصرف‌های مختلف یک ساختمان، موارد زیر جهت تأمین امنیت فضاها الزامی است.

1-10-12-9-4 فاصله افقی بین نزدیک‌ترین نقاط دو بازشو پنجره مجاور، واقع بر روی یک دیوار مسطح از دو تصرف مجزا، نباید کمتر از یک و نیم متر باشد؛ مگر آنکه در سایر مباحث ضوابط محدود کننده تری تعیین شود.

2-10-12-9-4 فاصله افقی بین نزدیک‌ترین نقاط دو باز شوی پنجره مجاور از تصرف‌های مجزا، روی دو دیوار عمود بر هم یا دارای زاویه کمتر از ۹۰ درجه، باید حداقل ۲ متر باشد. برای رعایت فاصله افقی نزدیک‌ترین نقاط دو پنجره مجاور با زاویه ۹۰ درجه یا کمتر از دو ساختمان مجزای مجاور، هر بنا باید یک متر فاصله پنجره از مرز پلاکها را رعایت کند.

3-10-12-9-4 فاصله افقی بین نزدیک‌ترین نقاحل بازشو دو پنجره از دو ساختمان یا تصرف مجزای روی دو دیوار موازی، که اندازه بزرگترین ضلع آن بیش از 0/3 متر باشد، نباید کمتر از ۳ متر باشد، مگر آنکه ضمن رعایت ضوابط محدود کننده دیگر، توسط نرده و حصار محافظت شود.

4-10-12-9-4 بازشوهای پنجره‌ای که قابل دستیابی از معابر عمومی باشند، باید ایمن طراحی شده، یا توسط نرده، حصار یا تدابیر دیگر محافظت شوند.

5-10-12-9-4  نصب حفاظ بر روی نمای ساختمان باید در انطباق با قانون تملک ساختمان‌ها بوده و مانع امدادرسانی از بیرون به ساکنین تصرفها نشود.

6-10-12-9-4  ورودی ساختمان‌ها و واحدهای تصرف باید به نحوی تعبیه گردد که امکان نظارت در فضای بیرونی تأمین، و از پنهان شدن و مزاحمت افراد و حیوانات موذی جلوگیری شود.

7-10-12-9-4 اتخاذ تدابیری برای امنیت بنا و ورودی (از طریق نصب نمایشگر تصویری و غیره) در ساختمانهای گروه ۶ تا ۸ الزامی است.

8-10-12-9-4 نصب زنجیر پشت بند و چشمی روی درهای ورودی تصرف‌های مسکونی در ساختمان‌های گروه ۶ تا ۸ الزامی است.

9-10-12-9-4 لولاهای در و پنجره در ساختمان‌ها و تصرف‌های عمومی و مسکونی نباید قابل دسترس از بیرون باشد.

10-10-12-9-4 در درهای دولنگه ورودی، چفت لنگه ثابت باید توسط قفل اهرمی یا ابزار دیگر در شرایط عادی تثبیت شود، به نحوی که باز کردن آن از بیرون براحتی میسر نباشد.

13-9-4 عایق کاری صوتی و حرارتی و صرفه جویی در مصرف انرژی

1-13-9-4 در تمام ساختمان‌های مشمول این مقررات رعایت عایق کاری و نظارت بر انتشار صوت در فضاهای ساختمان در انطباق با مبحث هجدهم الزامی است.

2-13-9-4 در تمام ساختمانهای مشمول این مقررات رعایت ضوابط مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان و موارد الزامی آن برای عایق کاری حرارتی پوسته خارجی بنا و دیگر عناصر ساختمانی الزامی است.

14-9-4  تأسیسات در ساختمان

1-14-9-4 در تمام ساختمان‌های مشمول این مقررات باید تجهیزات برقی و تأسیسات و لوله کشی توزیع آب، برق، گاز و دفع فاضلاب و آبهای سطحی در انطباق با مباحث سیزدهم، چهاردهم، شانزدهم و هفدهم مقررات ملی ساختمان در نظر گرفته شود.

2-14-9-4 در تمام ساختمانهای مشمول این مقررات مسیر لوله‌ها در ساختمان باید به نحوی در نظر گرفته شود که امکان دسترسی به آنها در همه جا فراهم باشد و استقلال واحدهای ساختمانی حتی الامکان حفظ گردد. عبور لوله‌های تاسیساتی یک واحد از بخش‌های خصوصی سایر واحدهای ساختمان مجاز نیست.

3-14-9-4 سطوح داخلی کانال‌ها و شفقت‌های تأسیساتی باید نازک کاری شده و کاملاً مسطح باشد.

4-14-9-4 در تمام ساختمان‌های مشمول این مقررات باید در انطباق با مبحث شانزده مقررات ملی ساختمان، شفت‌های مناسب تأسیساتی برای پیش بینی مسیر ثانویه یا اضطراری تخلیه آب باران و لوله کشی هواکش فاضلاب و نظایر آن پیش بینی شود.

15-9-4 نگهداری و دفع زباله

1-15-9-4 در تمام ساختمان‌ها با توجه به نیاز تصرفها باید محل‌های نگهداری و دفع زباله به صورتی پیش بینی شود که مشکلاتی از نظر بهداشت و سلامتی برای ساکنان و استفاده کنندگان ایجاد نگردد و از لانه سازی حیوانات و حشرات موذی در این محل‌ها جلوگیری شود.

2-15-9-4 در ساختمان‌های گروه‌های ۶ تا ۸، ایجاد سامانه دفع زباله از داخل طبقات ساختمان، به نحوی که مزاحمت و خطری از نظر بو، آلودگی صوتی (در هنگام جابجایی زباله) و بهداشت برای ساکنان و استفاده کنندگان ایجاد نکند، ضروری است. رعایت ضوابط مربوط به تفکیک زباله، در صورت الزام آن‌ها توسط شهرداری‌ها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمان، ضروری است.

16-9-4 سایر تجهیزات ساختمان

1-16-9-4 در ساختمان‌های گروه‌های ۴ تا ۸، نصب صندوق پستی در محل ورودی ساختمان الزامی است.

2-16-9-4 قراردادن لانه حیوان خانگی در محوطه ساختمان تنها به شرط رضایت ساکنین و در شرایط زیر مجازست:

الف- طبق قوانین کشور، نگهداری آنها در محل مورد نظر بلامانع باشد،

ب- برای همسایگان مزاحمتی فراهم نکند،

پ- به صورت عناصر یا فضاهایی مجزا از ساختمان و با مصالحی ایجاد شود که بعنوان یک بخش اصلی از ساختمان محسوب نشود. در این محل دسترسی به آب باید به طور دائم فراهم بوده و مسائل بهداشتی رعایت شود.

ت- دسترسی به این لانه‌ها نباید مستلزم عبور از فضاهای اصلی واحدها باشد.

3-16-9-4 در حومه شهرها و محل‌هایی که نگهداری و پرورش برخی حیوانات در داخل بافت شهری مجاز شمرده شود، محل نگهداری حیوانات باید از فضاهای اقامت ساکنان به گونه‌ای جدا شود که از نظر نحوه دسترسی و جزئیات تهویه، تاسیسات ساختمان و دفع فاضلاب، منظر عمومی و سایر جنبه‌های معماری و ساختمانی، در بهداشت و آسایش ساکنان و همسایگان اختلالی پیش نیاید.