فهرست مطالب
مقدمه ویرایش پنجم
مبحث دهم مقررات ملی ساختمان مربوط به “طرح و اجرای ساختمانهای فولادی” است و هدف آن ارائه حداقل ضوابط و مقرراتی است که با رعایت آنها شرایط ایمنی، قابلیت بهره برداری و پایایی سازه های موضوع این مبحث فراهم میشود.
با توجه به تجارب و تحقیقات روزافزون و نیز پیشرفتهای به وجود آمده در همه علوم و فنون مهندسی امروزه تغییرات پیوسته ای در تمام شاخه های مهندسی در حال رخداد است. روشهای طراحی و اجرای ساختمانهای فولادی نیز از این تغییرات بی بهره نبوده و بازنگری ویرایش قبلی این مبحث اجتناب ناپذیر است ویرایش ،حاضر ویرایش پنجم این مبحث بوده و هدف از آن، به روز کردن ضوابط و مقررات براساس آخرین ویرایش آیین نامه های معتبر دنیا آسان سازی استفاده و رفع برخی ابهامات و کمبودهای ویرایش قبلی بوده است. همچنین علائم و اختصارات به کار رفته در این مبحث به نحوی انتخاب شده است که هماهنگ با علائم و اختصارات متحدالشکل مورد تائید سازمان بین المللی استاندارد (ISO) بوده و واژه ها و عناوین نیز هماهنگ با سایر مباحث مقررات ملی ساختمان و سایر آئین نامه های ملی در این زمینه باشد.
الزامات و مقررات این مبحث شامل ،تعاریف چهار فصل اصلی به شرح زیر و شش پیوست است:
3- الزامات طراحی لرزه ای (فصل (۱۰-۳)
4- الزامات ساخت، نصب و کنترل (فصل ۱۰-۴)
تغییرات این ویرایش نسبت به ویرایش قبلی چشمگیر بوده و مهمترین آنها به شرح زیر است:
– اضافه شدن بخش تعاریف به مبحث؛
– ارائه الزامات حالتهای حدی مقاومت به دو روش ضرایب بار و مقاومت (LRFD) و مقاومت مجاز (ASD). لازم به توضیح است که چون در هر دو روش مورد اشاره، برای محاسبه مقاومتهای اسمی از یک رابطه استفاده شده و تفاوت دو روش فقط به نحوه اعمال ضرایب اطمینان در طراحی مربوط می شود، در نتیجه حجم مطالب مبحث تغییر قابل توجهی نداشته؛ ضمن اینکه همانند برخی آیین نامه های معتبر امکان طراحی براساس روش مقاومت مجاز نیز فراهم شده است.
– اضافه شدن استانداردهای مورد تائید تحت عنوان پیوست یک؛
– اضافه شدن الزامات حفاظت در برابر آتش تحت عنوان پیوست شش؛
– تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی اعضا برای حالتهای حدی مقاومت؛
– اضافه شدن الزامات طراحی اعضای با اجزای لاغر برای کاربردهای غیر لرزه ای؛
– اضافه شدن الزامات طراحی تیرهای لانه زنبوری با سوراخهای شش ضلعی برای کاربردهای غیر لرزه ای تحت عنوان پیوست پنج؛
– تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی اعضای با مقطع مختلط برای دو نوع عملکرد مختلط کامل و ناقص؛
– تكميل الزامات حالتهای حدی بهره برداری به ویژه کنترل ارتعاش (لرزش)؛
– تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی لرزه ای؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای قابهای خمشی خرپایی ویژه؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای سیستم کنسولی فولادی ویژه؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای مهاربندهای چند ردیفی در یک طبقه ؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای مهاربندهای کمانش تاب؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای دیوارهای برشی فولادی ویژه؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای قابهای خمشی مختلط ویژه؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای قابهای مهاربندی شده همگرای مختلط ویژه؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای قابهای مهاربندی شده و اگرای مختلط؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای دیوارهای برشی مختلط ویژه؛
– تکمیل و به روز شدن الزامات اتصالات گیردار پیش تأیید شده؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال پیچی با جفت سپری؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال تیر با مقطع کاهش یافته و دیافراگم عبوری از ستون؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال تقویت نشده جوشی و دیافراگم عبوری از ستون؛
– اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال تیر با بال پهن شده و دیافراگم عبوری از ستون؛
– اضافه شدن الزامات روش تأیید اتصالات گیردار؛
– اضافه شدن الزامات روش تأیید مهاربندهای کمانش تاب؛
– تکمیل و به روز شدن الزامات ساخت، نصب و کنترل با توجه به شرایط و امکانات موجود.
دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان امیدوار است با توجه به جامعیت و به روز بودن الزامات مبحث و سهولت کاربرد آن در نرم افزارهای مهندسی متداول طراحی سازه های فولادی هر چه بیشتر استاندارد و یکنواخت شده و نقش مؤثری در ارتقای کیفیت سازه های فولادی داشته باشد.
در پایان این دفتر از تمامی اساتید، مهندسان ، انجمن های مهندسی و سازمانهای نظام مهندسی که نظرات نگارشی و تخصصی خود را در ارتباط با پیش نویس این مبحث ارسال نموده اند، صمیمانه تشکر و قدردانی نموده و از هرگونه اظهار نظر، پیشنهاد و انتقاد نسبت به مبحث استقبال و از آنها جهت انجام اصلاحات بعدی استفاده خواهد نمود.
دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان
کمیته تخصصی مبحث دهم
هیأت تدوین کنندگان مبحث دهم مقررات ملی ساختمان- ویرایش پنجم (1401)
الف) شورای تدوین مقررات ملّی ساختمان- دوره هفتم
ب) اعضای کمیته تخصصی
پ) دبیرخانه شورای تدوین مقررات ملی ساختمان- دوره هفتم