1-11-12 کلیات

1-1-11-12 هرگونه تغییرات و جابجایی در کنتورهای برق، گاز، آب و اتصالات قبل از کنتورها، فقط باید توسط مأموران سازمانها و مسئولان ذیربط صورت گیرد.

2-1-11-12 نصب قطعات مصالح ساختمانی از جمله پلاک سنگی روی نمای ساختمان باید بر اساس نقشه ها و مشخصات فنی تائید شده، توسط اشخاص ذیصلاح به وسیله عناصر نگهدارنده و مهار کننده به طرق اطمینان بخش انجام گیرد تا امکان سقوط آنها منتفی گردد.

3-1-11-12 نصب قطعات الحاقی و همچنین مواردی که در این آیین نامه به آنها اشاره نشده است، باید با رعایت آیین نامه های معتبر صورت گیرد.

2-11-12 تأسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع

1-2-11-12 کلیه عملیات اجرایی مربوط به تأسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع باید با رعایت ضوابط و مقررات مبحث “تأسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع (مبحث چهاردهم مقررات ملی ساختمان)” توسط اشخاص ذیصلاح صورت گیرد.

2-2-11-12 در مواردی که برای عملیات اجرایی مربوط به تأسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع نیاز به جوشکاری یا برشکاری حرارتی باشد، رعایت مفاد بندهای ۱۲-۲-۴-۶ و ۱۲-۲-۴-۷ الزامی است .

3-2-11-12 لوله کشی گاز و نصب تأسیسات و تجهیزات مربوط به آن باید با رعایت ضوابط و مقررات مبحث “لوله کشی گاز طبیعی ساختمانها (مبحث هفدهم مقررات ملی ساختمان)” توسط شخص ذیصلاح انجام شود.

4-2-11-12 در نصب و راه اندازی مولدهای بخار و دیگهای آب گرم باید ضوابط مندرج در آیین نامه «حفاظتی مولد بخار و دیگهای آب گرم» مصوب شورای عالی حفاظت فنی لحاظ گردد.

3-11-12 سیم کشی و نصب تأسیسات و تجهیزات برقی

1-3-11-12 سیم کشی، نصب کلیدها، پریزها، تابلوها و وسایل و تجهیزات برقی باید با رعایت ضوابط و مقررات مبحث “طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمانها (مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان)” و آئین نامه حفاظتی تاسیسات الکتریکی در کارگاهها مصوب شورای عالی حفاظت فنی توسط اشخاص ذیصلاح انجام شود.

4-11-12 سیم کشی برای استفاده های موقت

1-4-11-12 کلیه سیم کشی هایی که برای استفاده های موقت انجام میشود، باید با رعایت مفـاد بخش ۱۲-۱۱-۳ و موارد زیر انجام شود:

الف: برای جلوگیری از ازدیاد و پراکندگی سیم های آزاد متحرک، باید در نقاط مختلف کارگاه به تعداد کافی پریز در محلهای مناسب نصب شود.

ب : سیم کشی برای استفاده های موقت در صورت امکان باید در ارتفاع 2/5 متر از کف انجام شود. در غیر این صورت باید سیمها طوری نصب شوند که از آسیبهای احتمالی محفوظ بمانند.

پ: تابلوهای برق موقت بایستی به وسیله محفظه هایی با درپوش قفل دار مسدود گردند و پیرامون آنها روی زمین یا کف، فرش و یا سکوی عایق ایجاد شود.

5-11-12 نصب قطعات پیش ساخته بتنی

1-5-11-12 قطعات پیش ساخته بتنی باید طوری طراحی و ساخته شوند که عملیات نقل و انتقال، جابجایی، نصب و برپا کردن آنها به راحتی و با ایمنی کامل انجام شود. وزن تقریبی قطعات نیز باید بر روی آنها نوشته یا حک گردد.

2-5-11-12 قلابها یا سایر وسایلی که در قطعات پیش ساخته بتنی به منظور سهولت جابجایی و بلند کردن آنها پیش بینی و تعبیه می گردند، باید از نظر فرم، ابعاد و موقعیت نصب به ترتیبی باشند که:

الف: جنس قلابها باید از فولاد نرم (St37)  انتخاب گردند و دارای مقاومت کافی در برابر نیروهایی که بر آنها وارد میشوند با ضریب اطمینان ۳ باشند.

ب: در داخل خود قطعه و در اسکلت ساختمان باعث ایجاد نیروهای مخربی نگردند.

پ: پس از استقرار قطعات در محل نصب خود، به راحتی از وسایل و ادوات بالابر و جرثقیل جدا شوند.

ت: قلابها و ادوات مذکور در قطعات پیش ساخته بتنی مربوط به سقفها و پلکانها به نحوی تعبیه شده باشند که پس از نصب قطعه، بالاتر از سطح کار قرار نگیرند.

3-5-11-12 هنگام نصب قطعات پیش ساخته بتنی، محوطه اطراف ساختمان که امکان سقوط قطعات به داخل آنها وجود دارد، باید مورد مراقبت دقیق قرار گرفته و محصور گردند.

6-11-12 کار بر روی بام ساختمانها، سقفهای شیب دار و شکننده

1-6-11-12 کارگرانی که بر روی سقفهای شیب دار به کار گمارده می شوند، باید دارای تجربه کافی و توانایی جسمی و روانی لازم باشند.

2-6-11-12 از کار کردن بر روی بام ساختمانها در هنگام باد، طوفان و بارندگی شدید و یا هنگامی که سطح بام پوشیده از برف و یخ باشد، باید جلوگیری به عمل آید.

3-6-11-12 هنگام کار بر روی سقفهای پوشیده از صفحات شکل پذیر و یا شکننده از قبیل صفحات موج دار نورگیر، باید از صفحات چوبی با عرض حداقل ۲۵۰ میلیمتر استفاده شود. این صفحات باید به طور محکم و مطمئن نصب گردند تا از لغزش آنها در زیر پای کارگر جلوگیری به عمل آید.

4-6-11-12 تعداد صفحات چوبی باید حداقل دو عدد باشد تا هنگام نیاز به جابجا کردن یکی از آنها، کارگر مجبور به ایستادن بر روی ورق های شکننده و یا انعطاف پذیر نباشد.

5-6-11-12 در لبه سطوح شیب دار باید موانع مناسب و کافی جهت جلوگیری از ریزش ابزار کار نصب شود.

6-6-11-12 کارگرانی که بر روی بامهای شیب دار کار می کنند، باید با توجه به آئین نامه ایمنی کار در ارتفاع، مصوب شورای عالی حفاظت فنی، مجهز به حمایل بند کامل بدن و وسایل محدود کننده مناسب، باشند.

7-11-12 نقاشی و پوشش سطوح با مواد شیمیایی و یا دیگر مواد قابل اشتعال

1-7-11-12 هنگام نقاشی و پوشش سطوح با مواد شیمیایی و یا سایر مواد قابل اشتعال، باید محل کار به طور طبیعی تا حد تامین هوای سالم بر اساس حدود مواجهه ی مجاز اعلام شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهویه گردد. چنانچه از تهویه مصنوعی استفاده شود، باید دستگاه ضد جرقه که در خارج از فضای کار قرار داده میشود قبل از شروع کار روشن گردد.

2-7-11-12 در هنگام چسباندن موکت و یا پوششهای پلاستیکی و نظایر آن، استعمال دخانیات و استفاده از کبریت، فندک و غیره باید اکیدا ممنوع گردد. همچنین باید از عملیاتی از قبیل جوشکاری یا برشکاری حرارتی در محل کار و مجاورت آن جلوگیری به عمل آید.

3-7-11-12 هنگام کار با مواد شیمیایی قابل اشتعال باید وسایل خاموش کننده آتش مناسب با نوع مواد شیمیایی آماده و در دسترس باشد. ضمنا رعایت آئین نامه “پیشگیری و مبارزه با آتش سوزی در کارگاه ها” مصوب شورای عالی حفاظت فنی الزامی میباشد.

8-11-12  حمل و نقل، جابجایی و انبار کردن مصالح

1-8-11-12 از انبار کردن و انباشتن مصالح ساختمانی در نزدیکی لبه های گودبرداری، دهانه چاه ها، گودالها، پرتگاه ها و نظایر آن باید جلوگیری به عمل آید.

2-8-11-12 برداشتن مصالح انبار شده توسط کارگر باید از بالاترین قسمت شروع گردد و از کشیدن و برداشتن آنها از قسمتهای تحتانی که باعث ریزش و ایجاد حادثه می شود، خودداری گردد.

3-8-11-12 برای انبار کردن تخته های چوبی باید آنها را روی چوبهای عرضی گذاشت، به طوری که کاملاً روی سطح زمین قرار نگیرند و بین هر چند ردیف، چوبهای عرضی قرار داده شود.

4-8-11-12 کلیه تأسیسات و تجهیزات کارگاهی که به منظور انبار کردن مصالح به کار می روند، باید دارای پایداری لازم در مقابل نیروهای وارده (ثقلی و جانبی) باشند.

5-8-11-12 بسته بندی، حمل و نگهداری مصالح ساختمانی از قبیل سیمان،گچ و آهک باید با رعایت ضوابط و مقررات مباحث “مصالح و فرآورده های ساختمانی (مبحث پنجم مقررات ملی ساختمان)” و “بارهای وارده بر ساختمان (مبحث ششم مقررات ملی ساختمان)” انجام شود. در بسته بندی، حمل و نگهداری سیمان رعایت مفاد مبحث “طرح و اجرای ساختمانهای بتن آرمه (مبحث نهم مقررات ملی ساختمان)” الزامی است.

6-8-11-12 کیسه های سیمان، گچ، آهک و نظایر آن با توجه به مفاد بند ۱۲-۱۱-۸-۵ ، نباید بیش از ۱۰ ردیف روی هم چیده شوند، برداشتن آنها نیز باید به صورت ردیفهای افقی انجام شود. بعلاوه آجر و سفال نباید با ارتفاع بیش از ۲ متر انباشته شود، و اطراف آن نیز باید با موانع مناسب محصور گردد.

7-8-11-12 از انباشتن مصالح ساختمانی بیش از حد مجاز طراحی روی سقفهای اجرا شده و همچنین در مجاورت تیغه ها و دیوارهای کم عرض باید جلوگیری به عمل آید.

8-8-11-12 آهن آلات (تیر آهن، نبشی، میلگرد و نظایر آن) باید به ارتفاع کم طوری روی هم انباشته شوند که خطر غلطیدن ناگهانی آنها وجود نداشته باشد.

9-8-11-12 طرفین لوله های فولادی که انبار میشوند، باید با موانع مناسب مهار گردند تا از غلطیدن آنها بر روی هم و ایجاد حادثه جلوگیری شود.

10-8-11-12 از انباشتن مصالحی از قبیل شن، ماسه، خاک و نظایر آن در کنار دیوارها و تیغه ها تا حد امکان باید جلوگیری به عمل آید. در صورتی که این کار اجتناب ناپذیر باشد، باید این مصالح طوری انباشته شوند که فشار بیش از حد به دیوار یا تیغه وارد نشود.

11-8-11-12 جابجایی و حمل و نقل مصالح ساختمانی از قبیل تیرآهن، چوب و همچنین ضایعات ساختمانی باید با رعایت مفاد بند ۱۲-۶-۳-۴ صورت گیرد.

12-8-11-12 در انبار کردن مصالح و نگهداری مواد قابل انفجار و مایعات قابل اشتعال باید ضوابط مندرج در آیین نامه های زیر، مصوب شورای عالی حفاظت فنی لحاظ گردد:

الف: آیین نامه «پیشگیری و مبارزه با آتش سوزی در کارگاه ها»

ب: آیین نامه «حفاظتی مواد خطرناک و مواد قابل اشتعال و مواد قابل انفجار»

پ: آیین نامه «حفاظتی حمل دستی بار»