فهرست مطالب
مقدمه ویرایش دوم
انجام مطالعـات پدافنـد غیرعامـل بـه منظـور شـناخت تهدیـدات و تـدوین تهدیـد مبنـا، بررسـی آسیب‌پذیری‌های زیرساخت‌ها، اماکن و تأسیسات و ارائـه راهکارهـایی بـه منظـور مصـون سـازی و پایداری می‌باشد. تهدیدات از تنوع و پیچیدگی زیادی برخوردار هستند و مهندسین با تخصص‌هـای مختلف برای انجام طراحی ساختمان و تأسیسات، باید قابلیت‌های لازم را با آموزش و بهره گیـری از اسناد بالادستی پدافند غیرعامل در خود ایجاد نمایند. اجرای الزامات و ملاحظات پدافند غیرعامـل، موجب کاهش آسیب‌پذیری نیروی انسانی، ساختمانها، تأسیسـات و تجهیـزات حیـاتی، حسـاس و مهم کشور در مقابل تهدیدات غیرطبیعی ایجادشده توسط دشمن، می‌گردد. این امـر، باعـث تـداوم اداره کشور و فعالیت‌های ضروری و کاهش آسیب‌پذیری زیرساخت‌ها، اماکن، تأسیسات و تجهیـزات مهم کشور در زمان وقوع تهدید می‌گردد.ایـن مبحـث اختصـاص بـه ضـوابط پدافنـد غیرعامـل در ساختمانها دارد و طراحان، مجریان و ناظرین اجـرای پـروژه هـای سـاختمانی، موظـف بـه رعایـت الزامات و ملاحظات پدافند غیرعامل مطابق با ضوابط مندرج در این مبحث می‌باشند.
این مبحث مشتمل بر هفت فصل به شرح زیر می‌باشد:
- فصل اول شامل کلیات، دامنه کاربرد مبحث، تعریف مفاهیم بنیادی در خصـوص پدافنـد غیرعامل و کارکرد آن در مقررات ملی ساختمان مـی‌باشـد. در ایـن فصـل سـاختمانهـا برمبنای نوع کاربری، تعداد ساکنین، زیربنا، تعداد طبقات و ارزش سرمایه‌هـای داخـل آن به پنج گروه تقسیم شده اند و سطوح مختلف بار انفجار و حداقل سطوح عملکرد سـازه ای اجزای ساختمانها برای گروه های مختلف ساختمانی ارائه شده است.
- فصــل دوم بــه بررســی ملاحظــات پدافنــد غیرعامــل در طراحــی معمــاری و محوطــه ساختمانها و مجموعه‌های زیستی می‌پردازد.
- در فصل سوم به انواع انفجار، امواج ناشی از آن و مشخصه‌های این امواج و فشار ناشـی از انفجار بر سازه پرداخته شده است.
- در فصل چهارم مشخصات مکانیکی مصالح در برابر بار انفجار و سامانه‌های سازه ای مقـاوم در برابر انفجار معرفی شده اند.
- فصل پنجم شامل روشهای تحلیل و طراحی سازههـا در برابـر بارهـای ناشـی از انفجـار می‌باشد. روشهای تحلیل دینامیکی غیر خطی و استاتیکی معادل جهت تحلیـل اعضـای سازه معرفی شده و معیارهای پذیرش اعضا با توجه به سطوح عملکرد ارائه شده است.
- در فصل ششم انهدام پیشرونده و روشهای طراحی سازه در برابر آن به عنوان جـایگزینی برای طرح در مقابل انفجار، بررسی شده است.
- در فصل هفتم نیز ملاحظات تأسیسات مکانیکی و برقی در حوزه پدافنـد غیرعامـل آورده شده اند.
موارد شمول فصل‌های فوق برای گروههای ساختمانی، مطابق جدول٢١-١-٢ این مبحث می‌باشـد. با توجه به جدید بودن مبحث و لزوم ارزیابی بازخورد آن در جامعـه مهندسـی، پـس از اتمـام دوره آزمایشی موارد شمول آن مورد ارزیابی و تجدیدنظر قرار خواهد گرفت.
از آنجا که ضوابط کمی این مبحث برای اولین بـار تـدوین و ارائـه گردیـده اسـت، بـی‌تردیـد دارای نواقص و کاستی‌هایی است و از مهندسان و محققان محترم تقاضا می‌شود تا نظرات ارزنده و سازنده خویش را جهت بررسی و اعمال در ویرایش بعدی در اختیار این کمیته قرار دهند.
کمیته تخصصی مبحث بیست و یکم مقررات ملی ساختمان 1395
هیأت تدوین کنندگان مبحث بیستم و یکم مقررات ملی ساختمان
الف) شورای تدوین مقررات ملّی ساختمان
ب) اعضای کمیته تخصصی
با تشکر از همکاری صمیمانه آقایان:
مهندس آرش برخوردار – دکتر بهشید حسینی – دکتر رضا رفیعی دهخوارقانی و خانم مهندس صبا ترابی