٢٠-٣-١- تابلوهای الزامی برای نصب در تصرفهای مختلف ساختمانها
در تصرف های مختلف ساختمان که گروه بندی آنها در مباحث ٣ و ٤ ارائه گردیده است، نصب تابلوهای زیر الزامی است. نظارت بر نصب و بهره برداری از تابلوها در پایان کار ساختمان، در انطباق با مبحث دوم، توسط مهندس ناظر و در زمان بهره برداری توسط مقام قانونی مسئول ذکر شده در مبحث بیست و دوم (تعمیر و نگهداری) صورت می‌گیرد.
| نوع علائم | محتوا | موارد الزام |
| خروج
|
کلمه «خروج»، علامت تصویری خروج، و علامـت پیکـان مطـابق بخش ٢٠-٢ | ساختمانها و تصرفها بجز موارد زیر:
در ساختمان های گروه یک تـا سـه، دارای تصرف های م-٢ و م-٣ و م-٤ (مسـکونی، اقامتی) در تصرفهای ف (متفرقه) در اتاق تجمع روزانه و خوابگاه های تصـرف د-٣ (زندان، بازداشگاه، و…) در تصرف هـای ت-٤ و ت-٥ (اسـتادیوم و مجموعه های ورزشی)، نصب تابلوی خـروج در راهروهای میان صندلی ها الزامی نیست، به شرطی که تابلو در تقاطع ها نصب شـده باشد و از راهروهای میان صندلی هـا قابـل رویت و خواندن باشد. تبصره: در تصرف های م-١ (اقـامتی کوتـاه مدت؛ هتل، مهمانسـرا و …) علائـم خـروج مکمل در نزدیک تراز کف نیز الزامی است. |
| راهنمای تخلیه اضطراری
|
نقشه های طبقــات ســاختمان حــــاوی مســــیرهای خــــروج اضــطراری، محــل دکمــه زنــگ خطر، کپسول های آتـش نشـانی، موقعیت فرد و غیـره بـه منظـور استفاده متصرفین و بهره برداران ساختمان است.
|
ساختمانهای بلند مرتبه(گروه ٨)
تصرفهای م-١ (اقامتی کوتاه مدت) گــروه هــای ســاختمانی بــالاتر از ٤، دارای تصـرف م-٢ (بناهــای آپارتمـانی مشــمول مبحث ٣) که حداقل ٣ واحد دارند. گــروه هــای ســاختمانی بــالاتر از ٤، دارای تصرفهای الف ادامه از صفحه قبل (آموزشی- فرهنگی)، ح (حرفه ای- اداری)، ت (تجمعی)، ص (صنعتی) ، ن (انبـاری) ، و ك (کسبی- تجاری) گروه های ساختمانی بالاتر از ٤، تصرف های د- ١، د- ٢، د- ٤ (درمانی- مراقبتی بجـز زندان و ندامتگاه) کلیه گروه های ساختمانی دارای تصـرف خ (مخاطره آمیز) |
| راهنمای واکنش اضطراری
|
نقشه طبقـاتی از سـاختمان کـه علاوه بر علائم مـذکور در نقشـه راهنمای تخلیه اضطراری، حاوی شیرهای گاز و کلیـدهای بـرق و اتصـال بـه شـیر سیسـتم آتـش نشانی و اطلاعات دیگر به منظور اطلاع رسـانی بـه امدادرسـانان و مســئولان ایمنــی، عــلاوه بــر متصرفین ساختمان است.
|
|
| هشدار استفاده نکردن از آسانسور و بکار بردن پله
|
«هنگام آتش سـوزی از پلـه استفاده کنید نه آسانسور» | برای همه آسانسورها در تمامی تصرف ها، غیر از آسانسور آتـش نشـان، منـدرج در مبحـث سوم مقررات ملی ساختمان.
|
| شماره طبقه
|
شماره گذاری طبقات و مشخص کردن تراز تخلیه و دسترسی بـه فضای پناه و پشت‌بام. | در تمام گروههای ساختمانی بالاتر از ٤
|
| علائم نورانی مسیر خروج
|
علامت گذاری راه پله‌ها، در هـای خروج و غیره | در کلیه ساختمانهای گروه ٨ (بلند مرتبه)
|
| هشدار عدم ایجاد مانع در مسیر خروج
|
«از قرار دادن اشیا و وسـایل در مسیر خـروج خـودداری شود»
|
در ساختمان هایی که تـابلوی خـروج الزامـی شده است. |
| فضای پناه
|
علامـت «فضـای پنـاه» بـرای فضــای انتظــار افــراد نــاتوان تــا رسیدن امداد | در تمامی مواردی که طبـق مقـررات مبحـث سوم، تعبیه فضـای پنـاه بـرای افـراد نـاتوان الزامی است. |
| محل تجمع امن
|
علامـت “محل تجمـع امـن” بـرای تجمـع متصـرفین و بهــره بـــرداران ســـاختمان در زمـــان سانحه استفاده می‌شود.
|
در تمامی مواردی که طبـق مقـررات مبحـث سوم، تعبیه محل تجمع امن برای متصـرفین الزامی است. |
| تجهیزات آتش نشانی
|
علائمی برای شناسایی تجهیزات آتش نشانی و موقعیت آن ها برای اطلاع آتش‌نشانها
|
در هـر نقطـه‌ای از سـاختمان کـه ایـن نـوع تجهیزات قرار می‌گیرد. |
| محل اتصال خودروی آتش نشانی به تجهیزات آتش نشانی ساختمان | «مخــزن آب شــبکه بارنــده خودکــار»، «شــیر آتــش نشانی»، «شیر سیستم آتش نشانی» | در ساختمان هایی که طبـق مقـررات مبحـث سوم، نصب تجهیزات اتصـال خـودروی آتـش نشــانی بــه تجهیــزات آتــش نشــانی داخلــی ساختمان الزامی است. |
| درهای مقاوم حریق
|
«در مقـاوم حریـق را مسـدود نکنید» یا «در مقـاوم حریـق، همواره بسته نگه دارید» | نصب بـر روی هـر در مقـاوم حریقـی کـه در ساختمان است. |
| شیشه مقاومت در برابر حریق | «شیشه مقاومت در برابر حریق» | استفاده از این نوع شیشه بایـد بـر روی آن برچسب شناسایی مربوطه درج شود. |
| تابلوی برق | علامت هشدار تابلوی برق | نصــب بــر روی تمــامی تابلوهــای بــرق و در اتاقهای حاوی تابلوی برق در ساختمانها |
| علائم راهنمای معلولین | علائم راهنمایی کـه نزدیکتـرین مسیر و امکانات مناسـب سـازی شده بـرای معلـولین را مشـخص کند. | در تمامی مواردی که تعبیه پارکینـگ، محـل ســوار و پیــاده شــدن، ســرویس بهداشــتی، رخــتکن یــا ورودی معلــولین طبــق ضــوابط مصـــوب معلـــولین الزامیســـت، در محـــل ورودی ها، آسانسورها، مسیرها و سرویس های بهداشتی که غیر قابل استفاده برای معلـولین باشند، باید علامت راهنما بـه سـمت نزدیـک تـرین امکانـات مشـابه قابـل اسـتفاده بـرای معلولین نصب شود. |
| علائم خطر | علائم خطر، لوزی آتش | در کلیه ساختمان ها و کارگاه هایی کـه خطـر مربوطه وجود داشته باشد. |
| سرویس های بهداشتی | علامت مشخص کننده جنسـیت
استفاده کننده
|
در کلیه ساختمان های عمومی دارای سرویس بهداشتی |
| سیگار نکشید | «سیگار نکشید» | در کلیه فضاها، تصرف ها و ساختمان هایی که سیگار کشیدن ممنوع است. |
| بار تصرف | «تعداد مجاز حداکثر … نفر» | در تمامی تصرفهـا یـا فضـاهایی کـه در آن تجمع صورت مـی گیـرد، تـابلوی بـار تصـرف متناسب با تعداد افرادی کـه راههـای خـروج ساختمان برای آن تعداد طراحی شـده، بایـد نصب شود. |
| بار زنده مجاز | «حداکثر بـار زنـده مجـاز …کیلوگرم بر متر مربع»
|
در تصرف ها یا بخش هـایی از سـاختمان هـای تجاری یا صنعتی که امکان استقرار بار زنـده بیش از ٢٤٠ کیلـوگرم بـر متـر مربـع وجـود دارد، یا برای بارهای زنده دیگر طراحی شده، باید بار مجاز در تابلو قید شود. |
٢٠-٣-١-١- در ساختمانهای کوتاه مرتبه دارای تصرف مسکونی (م-٤)، بعلت آشنائی ساکنین به محیط زندگی، استفاده از تابلوها و علائم ایمنی الزامی نیست.
٢٠-٣-٢- محدوده نصب علائم تصویری و تابلوها
٢٠-٣-٢-١- تابلو یا سازه علائم و دستگاههای انتشـار دهنـده علائـم (صـوتی و نـوری) نبایـد بـه گونه‌ای ساخته یا نصب شود که هیچ بخشی از سطح یا پایه آنها مانع استفاده از هر نوع پلـه فـرار و خروجی‌ها در ساختمان شود.
٢٠-٣-٢-٢- تابلوها و علائم تصویری نباید باعث مسدود کردن بازشوها و مانع عبور هوا و نـور بـه داخل بنا شوند.
٢٠-٣-٢-٣- تابلوهایی که نزدیک‌ترین لبه آنها در فاصـله 1/5 متـری بازشـو دیوارخـارجی بناهـا ساخته می‌شوند، باید از جنس مواد نسوز و یا پلاستیک‌های تأیید شده باشند.
٢٠-٣-٢-٤- بر بالاترین نقطه همه ساختمانها و سازه های با ارتفاع بیش از ٣٦ متر باید حـداقل یک علامت نوری (چراغ چشمک زن) قرمز رنگ نصب شود.
تبصره: مرجع صدور پروانه ساختمان در هر منطقه شهر می تواند بر اسـاس متوسـط ارتفـاع ابنیـه حداقل ارتفاع الزامی نصب علامت نوری هشدار دهنده را تعیین و اعلام نماید.
٢٠-٣-٢-٥- فاصله از خطوط برق فشار قوی: نصب تابلوها و سازه علائـم و دسـتگاه هـای انتشـار دهنده علائم (صوتی یا نوری) باید بصورتی باشد که لبه تابلو حداقل 1/80 متر فاصله افقی و حداقل 3/60 متر فاصله عمودی از خطوط انتقال برق فشار قوی داشته باشد.
٢٠-٣-٣- محدودیت‌های مکان نصب علائم تصویری و تابلوها
٢٠-٣-٣-١- نصب تابلوها بر تیرهای برق، پایه‌های علائم دیگر و چـراغهـای راهنمـای راننـدگی، درختان، صخره ها و سایر عناصر طبیعی ممنوع است. پرچم‌ها و موارد استثنا با مجوز مرجـع صـدور مجوز تابلو بر پایه‌های علائم دیگر قابل نصب هستند.
٢٠-٣-٣-٢- هیچ تابلوی تبلیغاتی نباید به صورتی نصب شـود کـه مـانع از دیـده شـدن تـابلوی ایمنی و نصب شده قانونی دیگر شود.
٢٠-٣-٣-٣- نصب تابلویی که به تشخیص مسئولین صدور مجوز تابلوها باعث پنهان شدن همـه یا قسمتی از هر تابلو یا چراغ هشدار دهنده و انتظامی و راهنمای رانندگی و راهنمای شهری باشد و یا به هر صورت مزاحم کارکرد آنها شود، ممنوع است.
٢٠-٣-٣-٤- نصب تابلو به صورتی که پنجره یا در، راه پله و نردبام، راه خروج در حریق، راه عبـور آتش نشانان، بازشو و نورگیر و راه تهویه در ساختمانی را ببندد، ممنوع است.
٢٠-٣-٣-٥- نصب علائم ایمنی و تابلوهای معرف کاربری و نام سـاختمان در محـل هـای پـیش بینی شده در طرح ساختمانهائی که در انطباق با ایـن مقـررات و بـه تائیـد مرجـع صـدور پروانـه ساختمان رسیده، الزامی است.
٢٠-٣-٣-٦- تابلوها و علائم ایمنی باید در مکان مناسب و بصورتی نصب گردند که تنها در مواقع برگریزان دیده نشوند و در فصول سبز، درختان مانع دیده شدن آنها نگردند.
٢٠-٣-٤- الزامات ساخت و نصب علائم تصویری و تابلوها
٢٠-٣-٤-١- در کلیه تابلوهایی که دارای تجهیزات برقی داخلـی باشـند، بایـد تمهیـدات لازم بـه منظور جلوگیری از نفوذ نزولات جوی و آب به داخل آن پیش بینی شود.
٢٠-٣-٤-٢- ترسیم علائم تصویری در تابلوهای غیر ایمنـی بـا رنـگ و نظـایر آن، مسـتقیم روی دیوار یا روی سایر عناصر ساختمانی و طبیعی مانند درخت و صخره به صورتی کـه قابـل برچیـدن نباشد، ممنوع است.
٢٠-٣-٤-٣- تابلوها و علائم تصویری به غیر از تابلوها، پرچم‌ها و علائم متحرك، شامل پایه هـا و ادوات برقی ونورپردازی آنها باید بصورت ثابت طراحی شوند. نصب تابلو و علائـم تصـویری بصـورتی که پس از نصب، تمامی یا بخشی از آن دارای هرگونـه حرکتـی شـامل لـرزش، چـرخش و حرکـت توسط جریان هوا باشد ممنوع است.
٢٠-٣-٤-٤- در ساخت تابلوها و علائم حتی الامکان باید از ایجاد سکوها، سـوراخ هـا و درزهـای غیر معمول که محل جمع شدن گرد وغبار و بوجود آمدن لانه پرندگان و انبار تجهیـزات و وسـایل اضافی شود، اجتناب کرد.
٢٠-٣-٥- الزامات ایستائی و سازه علائم تصویری و تابلوها
٢٠-٣-٥-١- تابلوها و علائم تصویری باید به گونه‌ای ساخته شوند کـه در مقابـل عوامـل مخربـی چون بادهای شدید، زمین لرزه، رطوبت، حریق و غیر آن، از مقاومت کافی برخوردار باشد.
٢٠-٣-٥-٢- طراحی سازه تابلوهایی که سطحی بزرگتر از ٨ متر مربع دارند باید توسط مهنـدس دارای پروانه اشتغال به کار مهندسی عمران با صلاحیت طراحی انجام شود. این تابلوها و سازه هـای آنها نباید بصورت پیش‌بینی نشده، تنها بر عناصر ساختمانی چون دست انـداز و قرنیـز سـاختمان قرار گیرند.
٢٠-٣-٥-٣- در الصاق تابلوها و علائم تصویری دیواری و طره بر بدنه خارجی ساختمانها باید از بست‌های نگهدارنده فولادی و رول پلاك فلزی استفاده شود، بـه نحـوی کـه از اسـتحکام مطلـوبی برخوردار باشد. تعداد و کیفیت بست‌ها و نگهدارنده های مذکور باید به نحوی تنظیم شود کـه تنهـا نیمی از آنها نیز برای مقاومت در برابر کلیه شرایط احتمالی کافی باشد.
٢٠-٣-٥-٤- محاسبات سازه و اجرای پی مورد نیاز تابلوها باید طبق مبحث ٧ در خصوص پـی و پی سازی، با بررسی ژئوتکنیکی و شناسائی خاك و همچنین مبحث ٩، طرح و اجرای ساختمانهای بتن آرمه انجام گیرد.
٢٠-٣-٥-٥- سازه تابلوهای بزرگ و تبلیغاتی باید با توجـه بـه مبحـث ٩ و ١٠ (طـرح و اجـرای ساختمانهای بتن آرمه و فولادی) طراحی و محاسبه شود و عمده ترین آنها به قرار زیر اسـت: بـار مرده، سر بارها و بارهای زنده از جمله بار برف، رانـش خـاك، فشـار هیدرواستاسـیک نیـروی بـاد، نیروهای ناشی از زلزله وسایر عوامل مانند انقباض و انبساط ناشی از دما، ترکیـدگی بـتن، تغییـرات رطوبت و نشست‌های نا متجانس. این بارها باید با رعایت ضوابط و مقررات مندرج در مبحث ششـم مقررات ملی ساختمان ایران ارزیابی و محاسبه شود.
٢٠-٣-٦- الزامات نوع و مقاومت مصالح تابلوها
٢٠-٣-٦-١- نوع مصالح تابلوها (غیر از تابلوهای موقت) و پایـه‌هـای نگهدارنـده آن بایـد بـادوام و مقاوم باشند و پوسیده و خراب نشوند.
٢٠-٣-٦-٢- استفاده از مصالح قابل احتراق چون چـوب، کاغـذ و پلاسـتیک‌هـای قابـل اشـتعال سریع، در تابلوهای دارای ادوات الکتریکی ممنوع است.
٢٠-٣-٦-٣- استفاده از سطوح شیشه‌ای در تابلوها (غیر از شیشه نویسی) ممنوع است مگر آنکـه از شیشه‌های نشکن یا دارای شبکه محافظ داخلی استفاده شود.
٢٠-٣-٦-٤- در صورتیکه پایه های نگهدارنده تابلوها داخل زمین کار گذاشـته شـود، بایـد ایـن قسمت درون شالوده بتنی قرار گیرد.
٢٠-٣-٦-٥- تابلوهایی که روی نمای ساختمان قرار می‌گیرند، از نظر شکل و موقعیت قرار گیری و مصالح و رنگ باید در سازگاری و هماهنگی با معماری ساختمان و سیمای شهری باشند.
٢٠-٣-٧- الزامات الکتریکی تابلوها
٢٠-٣-٧-١- سیم‌ها و تجهیزات الکتریکـی بایـد طبـق ضـوابط طـرح و اجـرای تاسیسـات برقـی ساختمانها (مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمانی ایـران) بـوده، دارای روکـش و عـایق مناسـب باشند و بصورت ثابت نصب شود.
٢٠-٣-٧-٢- در مواقع قطع برق وجود منابع تغذیه پشتیبان برای تابلوهای ایمنـی کـه از قـدرت برق بهره می‌گیرند لازم است. مگر در صورتیکه قطع برق خود از بین‌برنده آن خطر باشد.
٢٠-٣-٧-٣- تابلوهای ایمنی و اضطراری باید به گونه‌ای سازماندهی و نظارت شوند کـه در زمـان بهره برداری روشن باشند یا به وضوح دیده و خوانده شوند.
٢٠-٣-٧-٤- دریچه‌های بازدید تجهیزات الکتریکی تابلوهای ایمنی باید به گونه‌ای طراحـی شـود که قابل دسترس برای کودکان نبوده و تنها با کلید مخصوص باز و بسته شوند.
٢٠-٣-٧-٥- در تابلوهای نورانی که سطح نمایش تابلو از جنس پلاستیک شفاف یا نیمه شفاف و یا مصالح مشابه باشند، لامپهای روشنائی وتجهیزات الکتریکی بایـد حـداقـل ٥ سـانتیمتر از سـطح ورقه‌های پلاستیک فاصله داشته باشد.
٢٠-٣-٧-٦- در هیچ تابلویی نمی‌توان از نورپردازی غیر الکتریکی چون شعله وآتش استفاده کرد، مگر در موارد خاص مانند صنایع و پالایشگاهها و اخذ مجوز از مرجع صدور مجوز تابلوها.
٢٠-٣-٧-٧- تمام تابلوهائی که از طریق جریان برق اقدام به نورپردازی می‌کنند، باید به سیستم اتصال به زمین مناسب مجهز باشند.
٢٠-٣-٨- نگهداری و تعمیر تابلوها:
٢٠-٣-٨-١- مسئول تابلوها در برابر حوادث احتمالی، چون سقوط، پرتاب قطعات، سقوط تـابلو و قطعات آن در طوفان، برق گرفتگی و سایر مخاطرات ناشی از نگهداری آنها در شرایط غیر ایمن نیز مسئولیت دارد.
٢٠-٣-٨-٢- تمام تابلوها و علائم ایمنی باید در شرایط مناسب نگهداری شوند. بطوری‌که قصـد و منظور اصلی را به درستی اطلاع رسانی نمایند. نگهداری در شرایط مناسب از تمیـز نمـودن عـادی، رنگ پریدگی تا کنترل مرتب علائم چراغ دار و صوتی و نهایتـاً اطمینـان از کـارکرد صـحیح آنهـا را شامل می‌شود.
٢٠-٣-٨-٣- نظافت، تعمیر و رنگ کاری مجدد تابلو به صورتیکه مغایرتی با مشخصـات منـدرج در مجوز نیابد، ضروری است و نیاز به اخذ مجوز ندارد.
٢٠-٣-٨-٤- چنانچه نصب و جابجایی یا بر چیدن تابلوها موجب خسارت یا آسیب به محل نصب شود و یا وضعیت ناهنجاری در محل نصب و ناهماهنگی در نمای شهری ایجاد کند، مسئول تـابلو و در صورت عدم دسترسی، مسئول ساختمان موظف به تعمیر و بازسازی محل نصب است.
٢٠-٣-٨-٥- چنانچه به نحوی مشخصات محل نصب علائم تصویری و تابلوها تغییر کند، بطـوری که این تغییر موجب تغییر مشخصـات آنهـا شـود، مسـئول تـابلو موظـف اسـت بگونـه‌ای وضـعیت قرارگیری تابلو را تصحیح کند که مجدداً مطابقت تابلو با مقررات تامین شود.
٢٠-٣-٨-٦- نظارت بر علائم و تابلوهای الزامی و بازدید از آنها به منظـور پایـداری، اسـتحکام و ایمنی تابلو و سازه آن باید در مراحل و توسط اشخاص زیر انجام گیرد:
الف) قبل از بهره برداری و در زمان ساخت، توسط مهندس ناظر ساختمان و مسئول ایمنـی کارگـاه ساختمانی.
ب) پس از بهره برداری در کارگاه ها، توسط مسئولان ایمنی کارگاه.
پ) پس از هرگونه تغییرات و ایجاد وقفه در استفاده از آن، توسط مسئول تابلو.
پ) پس از وقوع باد، طوفان، زلزله و غیره، توسط مسئول تابلو.
ت) در هنگام بهره برداری از ساختمان، در مقاطع شش ماهه بصورت ادواری، توسط مسئول تـابلو و در صورت عدم دسترسی، توسط مسئول ساختمان.
٢٠-٣-٩- ضوابط کلی استفاده از علائم ایمنی تصویری و تابلوها:
٢٠-٣-٩-١- علائم تصویری تابلوها باید طبق مشخصاتی که در این مبحث ارائـه مـی‌شـود، بـرای بیننده به راحتی قابل رویت و فهم باشد.
٢٠-٣-٩-٢- تابلوها و علائم تصویری ایمنی با توجه به هدفی که در نصب تابلو تعقیب مـی‌شـود، باید در ارتفاع مناسب نصب شوند. در مکانهایی که نور طبیعـی ضـعیف اسـت، بایـد از رنـگ‌هـای بازتاب نور و خود نور و مواد شب رنگ و یا نور مصنوعی استفاده شود.
٢٠-٣-٩-٣- علائم و تابلوهای ایمنی که بعلت احتمال دیده نشدن، در تراز بـالاتر از دیـد چشـم قرار می‌گیرند، در بالای درها و تراز بیش از 2/00 متر از کف فضا نصب می گردند.
٢٠-٣-٩-٤- علائم و تابلوهای ایمنی معمول در ساختمان باید در حدود ارتفـاع چشـم در حـریم 1/15 متر تا 1/70 متری از کف فضا نصب گردند.
٢٠-٣-٩-٥- علائم و تابلوهای ایمنی که برای پیام رسانی در زمان حریق، در تراز نزدیک به کـف فضاها نصب می‌شوند، باید در حریم ارتفاعی 0/10 متر تا 0/45متر از کف نصب شوند. علامت بایـد به صورت همسطح با درب بر روی آن نصب شود. در جاهایی که علامت بر روی دیوار نصـب شـود، باید در فاصله کمتر از 0/10 متر از چهارچوب و سمت دستگیره آن قرار داشته باشد.
٢٠-٣-٩-٦- نوارها و علائم ایمنی که برای پیامرسانی بر روی کف فضاها نصـب مـی‌شـوند، بایـد بصورت ممتد بیننده را به سمت خروج و مقصد علائم هـدایت نماینـد. فاصـله نوارهـای پیرامـونی فضاها از دیوار حداکثر 0/10 متر باشد.
٢٠-٣-٩-٧- ارتفاع حروف فارسی در علائم ایمنی در شرایطی‌که تابلو در فاصله زیر ١٠ متر دیده می شود، حداقل ٧٥ میلیمتر است.
٢٠-٣-٩-٨- ارتفاع حروف فارسی در علائم ایمنی در شرایطی‌که تابلو در فاصـله ١٠ تـا ٢٠ متـر دیده می شود، حداقل ١٥٠ میلیمتر است.
٢٠- ٣-٩-٩- ارتفاع حروف فارسی در علائم ایمنی در شرایطی‌که تابلو در فاصـله ٢٠ تـا ٤٠ متـر دیده می شود، حداقل ٢٠٠ میلیمتر است.
٢٠-٣-٩-١٠- زمانی که موضوع مطرح در علامت و یـا خطـر مصـرح در مـتن تـابلو دیگـر وجـود نداشته باشد، باید سـریعاً توسـط مسـئول تـابلو و در صـورت عـدم دسترسـی، مسـئول سـاختمان جمع‌آوری شود.
٢٠-٣-١٠- ضوابط کلی استفاده از علائم ایمنی در برابر حریق:
٢٠-٣-١٠-١- رنگهای مورد استفاده در علائم ایمنی در حریق عبارتند از:
| رنگ | مفهوم رنگ | راهنمایی کننده در مورد |
| قرمز | تجهیزات آتش نشانی | شناسائی و نشان دادن مکان تجهیزات آتش نشانی |
| سبز | خروج اضطراری | (ورودی ها) درب ها، خروجی ها، راه های فرار |
٢٠-٣-١٠-٢- اگر نور طبیعی در محل نصب علائم ایمنی در برابر حریق کم باشد، فـراهم نمـودن روشنایی کافی از طریق رنگهای بازتاب نور و خود نور و مواد شب رنگ و یا نور مصـنوعی ضـروری است.
٢٠-٣-١٠-٣- در هنگام حریق استفاده از علائم مکمل نوری، کلامی یا صوتی به منظور هدایت به خروجی‌های اضطراری و مسیرهای فرار و محل استقرار تجهیزات اطفای حریق توصیه می‌شود.
٢٠-٣-١٠-٤- رنگ قرمز مشخص کننده مکان تجهیزات اطفاء حریق می‌باشد. مکان تجهیـزات بـا به کارگیری تابلو و یا بارنگ آمیزی پس زمینه ای که تجهیزات روی آن قرار دارند مشخص می شود.
در صورتیکه تجهیزات بطور عمده قرمز باشند ممکن است به تشخیص مسئولین نیاز به رنگ کردن پس زمینه نباشد.
٢٠-٣-١٠-٥- اگر بنا به هر دلیلی تجهیزات آتش نشانی در مکانی دور از دید مستقیم قرار داشت، مکان آنها باید با علائم و جهت نماهای مناسب برای معرفی تجهیزات آتش نشانی طبـق مشخصـات علائم تصویری ایمنی معین شود.
٢٠-٣-١٠-٦- علامت تصویری ایمنی می تواند با متن توضیحی همراه شود، اما متن نوشـتاری بـه تنهایی به عنوان علامت تصویری ایمنی کفایت نمی‌کند.
٢٠-٣-١٠-٧- مجوزهای صادره برای سیستم‌های اعلام و اطفای حریق باید بصورت ادواری تمدید و اعتبار آنها کنترل شود. لذا تعمیر، حفظ ونگهداری و بروزرسانی سیستم‌های اعلام و اطفای حریق ضروری است.
٢٠-٣-١٠-٨- به منظور آگاهی استفاده کنندگان و آتش‌نشانهـا از سـاختمانهـا و تصـرفهـای تعیین شده در جدول ٢٠-٣-١ باید نقشه راهنمای تخلیه اضطراری هر طبقـه و راهنمـای واکـنش اضطراری در جوار ورودی‌های ساختمانها نصب شود.
٢٠-٣-١١- ضوابط کلی استفاده از علائم نوری
٢٠-٣-١١-١- علامت باید به میزان کافی روشن و قابل رویت بوده، امـا باعـث خیـره شـدن چشـم نشود.
٢٠-٣-١١-٢- رنگ علائم نوری ایمنی باید هماهنگ و مطابق جدول رنگهای ایمنی باشد.
٢٠-٣-١١-٣- به منظور جلوگیری از سردر گمی، از به کار بردن چند علامت هشدار ایمنی نوری در کنار یکدیگر یا در نزدیکی یک منبع نور مشابه اجتناب شود.
٢٠-٣-١١-٤- اگر یک علامت نوری بتواند به شکل روشن دائمی و یا چشمک زن و گـردان عمـل نماید، لازم است در موارد اضطراری از حالت چشمک زن و گردان استفاده شود تا باعث القـاء حـس خطر بالاتر و فوریت بیشتر شود.
٢٠-٣-١١-٥- دور و فرکانس خاموش و روشنی یک علامت ایمنی چشـمک زن بایـد بـه گونـه ای انتخاب شود که پیام بطور کامل منتقل شود و باعث سردرگمی و اختلاط با دیگر علامت‌های نـوری موجود در محل، مانند علائم همیشه روشن نشود.
٢٠-٣-١١-٦- اگر یک علامت نوری در کنار یک علامت صوتی بکار رود، بین آنها باید همـاهنگی ایجاد شود. به این معنا که دور و فرکانس نور چشمک زن و گردان باید همزمان با افت و خیز علائـم صوتی باشد.
٢٠-٣-١٢- ضوابط کلی استفاده از علائم صوتی:
٢٠-٣-١٢-١- به کارگیری علائم صوتی در حریق برای آگاه نمـودن مـردم از وجـود خطـر در آن محل است. این سیستم هشداردهنده باید طی یک روال از قبل برنامه ریزی شده به منظور تخلیه به موقع افراد از مکانهای مورد نظر عمل نماید.
٢٠-٣-١٢-٢- آژیر حریق علامتی صوتی است که توسط دستگاهی خـاص، بـدون کمـک صـدای انسان و با صداهای مصنوعی منتشر می‌شود. آژیر حریق باید:
- دارای صدایی باشد که به مقدار قابل توجه از صداهای محـیط بلنـدتر باشـد، تـا در تمـام فضـاها شنیده شود.
- به سادگی از میان صداهای دیگر و علائم صوتی دیگر قابل تشخیص باشد.
- تا تخلیه ساکنین ادامه یابد.
٢٠-٣-١٢-٣- آژیر اعلام حریق می‌تواند به گونه‌های متفاوتی باشد اما نکته حائز اهمیت آنست که روش بکار گرفته شده متناسب با شرایط کاربری و ساختمان مورد نظر باشد.
٢٠-٣-١٢-٤- آژیر اعلام حریق می تواند همراه با علائم نوری و چشمک‌زن باشد.
٢٠-٣-١٢-٥- نصب سیستم هشداردهنده باید با هماهنگی مسئول ساختمان انجام گیرد.
٢٠-٣-١٢-٦- در آن واحد باید فقط یک نوع علامت صوتی منتشر شود.
٢٠-٣-١٢-٧- اگر وسیله ای قادر به پخش صدا در فرکانس های ثابت یا متغیر اسـت، از فرکـانس های متغیر با شدت صوتی بیش از ١٠دسی بل بالاتر از صدای نوفه محیط استفاده شود، تا وضعیت اضطراری را القا کند.
٢٠-٣-١٢-٨- چنانچه دستگاهی بتواند علائم صوتی را در فواصل منظم و متغییـر پخـش نمایـد می‌توان از طول موج متغیر برای خطرات درجه بالا و یا نیاز فوری و اضطراری استفاده کرد.
٢٠-٣-١٣- ضوابط کلی استفاده از علائم ایمنی کلامی:
٢٠-٣-١٣-١- ارائه کنندگان علائم ایمنی کلامی باید آگاهی کافی از زبان استفاده شده داشـته و آن را به درستی تلفظ و درك کنند.
٢٠-٣-١٣-٢- ارتباط کلامی بین پیام دهنده و یک یا چند شنونده باید کوتاه، با گروهی از کلمات یا حتی الامکان با تک کلمات مندرج در جدول ٢ باشد.
٢٠-٣-١٣-٣- پیامها باید مختصر، ساده و واضح بـوده و مهـارت ارتبـاط کلامـی پیـام دهنـده و قابلیت شنونده پیام باید طوری هماهنگ باشد که ارتباط به نحو مناسبی برقرار شود.
٢٠-٣-١٣-٤– ارتباط کلامـی مسـتقیم مـی توانـد بصـورت مسـتقیم (بـا صـدای گوینـده) و یـا غیرمستقیم توسط صدای ضبط شده انسان و یا صدای مصنوعی پخش شود.
٢٠-٣-١٤- ضوابط کلی استفاده از علائم ایمنی با حرکات دست
٢٠-٣-١٤-١- علائم ایمنی حرکات دست برای هدایت کردن حرکات وسایل نقلیه و دستگاه هـائی چون جرثقیل‌ها، که ممکن است خطرساز باشند، به‌کار می روند. علائم باید دقیق، ساده، سهل‌الاجرا و قابل درك باشند.
٢٠-٣-١٤-٢-باید اطمینان حاصل شود که علامت دهنده آگاهی کامل به علائـم حرکتـی دسـت داشته و آموزش لازم را دیده باشد.
٢٠-٣-١٤-٣- در مواردی ممکن است علائم حرکت دست اعلام شده در شکل شماره ١١ کفایـت نکند، در چنین مواقعی از علائم توافق شده تکمیلی نیز می توان استفاده کرد.
٢٠-٣-١٤-٤- علائم توافق شده با حرکات دست در کارگاه باید در همه قسمت‌ها بصورت یکسـان استفاده شود. کارکنان ذیربط باید با این علائم و کاربرد آنها آشنا باشند.
٢٠-٣-١٤-٥- علامت دهنده باید در موقعیتی قرار گیرد کـه تسـلط کـافی بـر عملیـات داشـته و توسط کلیه مخاطبین دیده شود، ولی خودش در معرض خطر ناشی از انجام آن عملیات قرار نگیرد.
٢٠-٣-١٤-٦- در طول عملیات این اطمینان حاصل شود که وظیفه علامت دهنده مختص هدایت عملیات و انجام اقدامات لازم برای ایمنی افراد حاضر در محوطه باشد.
٢٠-٣-١٤-٧- در بعضی موارد به منظور حفظ ایمنی ممکن است استفاده از نیروی کمکی و فـرد دیگری برای هماهنگی عملیات احتیاج باشد. در این حالت اطمینان حاصل شـود کـه شخصـی کـه علائم را دریافت می نماید از یک علامت دهنده پیروی نماید مگر در حالت های خاص کـه از قبـل هماهنگ شده باشد.
٢٠-٣-١٤-٨- چنانچه انجام دهنده عملیات قادر به ادامه اجرای کار به نحو مطلوب و ایمن نباشد کل عملیات باید تا زمان دریافت دستورات بعدی متوقف شود.
٢٠-٣-١٤-٩- چنانچه شرایط جوی به نحوی باشد که نور کم شود ویا کاهش دید پدید آید، لازم است علامت دهنده از لباس های بازتاب نور یا خود نور استفاده کند. استفاده از وسایلی مانند راکت یا بازوبندهای شبرنگ نیز برای درك و شناسائی بهتر علائم توصیه می شود.