2-15-elevators

2-15 آسانسورها

1-2-15 الزامات اولیه انتخاب آسانسور

1-1-2-15 طراح (معمار طراح) باید تعداد، ظرفیت و نوع (مسافربر ، باربر و…) آسانسورهای ساختمان را در مراحل اولیه طراحی، تعیین و آنها را بر اساس اطلاعات به دست آمده و مقررات این مبحث جانمایی کند. پیش بینی تمهیدات لازم متناسب با شرایط اقلیمی به عهده طراح می باشد.

2-1-2-15 در ساختمانهای با طول مسیر قائم حرکت بیش از ۷ متر از کف ورودی اصلی (معمولا بیش از سه طبقه)، تعبیه آسانسور الزامی می باشد (شکل ۱ پیوست ۳).

تبصره: در ساختمانهای غیر مسکونی طول مسیر قائم حرکت از کف پایین ترین طبقه تا كف بالاترین طبقه محاسبه می شود (شکل ۲ پیوست ۳).

3-1-2-15 در ساختمانهای ۸ طبقه یا ساختمانهای با طول مسیر حرکت ۲۸ متر و بیشتر از کف ورودی اصلی، باید حداقل دو دستگاه آسانسور پیشبینی گردد، حتی اگر از نظر محاسبات تعداد و ظرفیت یک دستگاه آسانسور کفایت نماید.

4-1-2-15 در کلیه ساختمانهای با طول مسیر حرکت بیش از ۲۱ متر از کف ورودی اصلی، لازم است حداقل یک دستگاه آسانسور مناسب حمل بیمار (برانکارد بر) تعبیه شود. این آسانسور  باید با یک علامت مخصوص قابل رؤیت مشخص شده و به کلیه طبقات سرویس دهد.

5-1-2-15 در ساختمانهایی که وجود آسانسور الزامی می باشد، باید حداقل یکی از آسانسورها قابلیت حمل صندلی چرخدار را دارا باشد.

6-1-2-15 در ساختمان بیمارستانهای بیش از یک طبقه، وجود حداقل یک دستگاه آسانسور تخت بر اجباری است. در صورتی که سطح شیبدار مناسب وجود داشته باشد این الزام وجود ندارد.

7-1-2-15 در ساختمانهای دسته چهارم و مکانهای نگهداری سالمندان و معلولان بیش از یک طبقه، تعبیه حداقل یک دستگاه آسانسور برانکارد بر الزامی است مگر اینکه سطح شیبدار مناسبی وجود داشته باشد.

8-1-2-15 در ساختمانهای دسته سوم که مشمول مقررات بند (۱۵-۲-۱-۲) نمی باشند، وجود حداقل یک دستگاه آسانسور با قابلیت حمل صندلی چرخ دار الزامی است. در صورتی که سطح شیبدار مناسب برای تردد صندلی چرخدار در کلیه طبقات وجود داشته باشد، این الزام وجود ندارد.

9-1-2-15 آسانسورهایی که قابلیت حمل صندلی چرخدار را دارند باید دارای الزامات زیر باشند:

– حداقل ابعاد کابین ۱۴۰۰ × ۱۱۰۰ میلیمتر باشد؛

– حداقل عرض بازشو در کابین، ۸۰۰ میلیمتر باشد؛

– مجهز به سیستم تر از طبقه مجدد باشد و

–  مجهز به دکمه باز ماندن در کابین برای مدت طولانی تر از زمان عادی بسته شدن در باشد.

10-1-2-15 آسانسورهایی که قابلیت حمل بیمار (برانکارد بر ) را دارند باید دارای الزامات زیر باشند:

– حداقل ابعاد کابین ۲۱۰۰ × ۱۱۰۰ میلیمتر باشد؛

– حداقل عرض بازشو در کابین ۹۰۰ میلیمتر باشد؛

– مجهز به سیستم تراز طبقه مجدد باشد؛ و

– مجهز به دکمه باز ماندن درِ کابین برای مدت طولانی تر از زمان عادی بسته شدن در باشد.

11-1-2-15 آسانسورهایی که قابلیت حمل تخت بیمار (تخت بر ) را دارند باید دارای الزامات زیر باشند:

– حداقل ابعاد کابین ۲۴۰۰ × ۱۴۰۰ میلی متر باشد؛

– حداقل عرض و حداقل ارتفاع بازشو در کابین به ترتیب ۱۳۰۰ و 2100 میلی متر باشد؛

– مجهز به سیستم کنترل سرعت ولتاژ و فرکانس متغیر باشد؛

– مجهز به سیستم تراز طبقه مجدد باشد؛

– مجهز به دکمه باز ماندن درِ کابین برای مدت طولانی تر از زمان عادی بسته شدن در باشد؛

– مجهز به کلید مخصوصی باشد که آسانسور را در اختیار کاربران آموزش دیده قرار دهد؛ و

– مجهز به سیستم برق اضطراری باشد به گونه ای که هنگام قطع برق آسانسور را به نزدیکترین طبقه هدایت نماید.

12-1-2-15 در محاسبات ترافیک، علاوه بر کمیت، کیفیت سرویس نیز باید مد نظر قرار گیرد، به نحوی که حرکت آسانسور از طبقه ورودی اصلی به طور متوسط در هر ۱۰۰ ثانیه، یکبار صورت گیرد.

2-2-15 طراحی و آماده سازی محل آسانسور و اجزاء آن

1-2-2-15 جانمایی آسانسور

طراح باید محل صحیح قرارگیری آسانسور در ساختمان را با توجه به معیارهای سهولت دسترسی سهولت رفت و آمد مسافران و هدایت آنها به سمت آسانسور تعیین نماید به گونه ای که آسانسور در مرکز (مراکز) حرکتی و ترافیکی ساختمان قرار گرفته و بتوان با کمترین حرکت و جابه جایی مسافر یا بار از نقاط مختلف ساختمان به آنها دسترسی پیدا کرد.

1-1-2-2-15 حداکثر مسافت از درِ ورودی ساختمان یا آپارتمانها تا درِ آسانسور در هر طبقه ۴۰ متر می باشد.

2-1-2-2-15 آسانسورها باید به نحوی جانمایی شوند که مسافت طی شده توسط مسافران برای سوار شدن به هر کابین، حداقل ممکن باشد.

3-1-2-2-15 در صورتی که تعداد آسانسور سه دستگاه یا کمتر باشد میتوان آنها را در یک چاه قرار داد. اگر تعداد آسانسور چهار دستگاه باشد باید حداقل در دو چاه مجزا قرار گیرند و در صورتی که بیش از چهار دستگاه باشند حداکثر چهار دستگاه آسانسور می توانند در یک چاه مشترک قرار گیرند.

4-1-2-2-15 ورود و خروج افراد از آسانسور به طبقات و بالعکس باید به راحتی و بدون تداخل حرکتی صورت گیرد و فضای کافی جهت انتظار، در ورودی ها و خروجی ها در نظر گرفته شود. راهروهای مقابل آسانسورها باید طبق ابعاد مندرج در جدول (۱۵-۲-۲-۱-۴) طراحی گردد.

جدول ۱۵-۲-۲-۱-۴ عمق (عرض یا طول هم راستای عمق کابین) راهرو مقابل ورودی های آسانسور
نوع ساختمان جانمایی آسانسور عمق راهرو مقابل ورودی های کابین
مسکونی تکی برابر یا بزرگتر از عمق کابین
گروهی در کنار هم برابر یا بزرگتر از 1/5 متر یا بزرگ ترین عمق کابین در گروه (هر کدام که بزرگتر باشند)
گروهی رو به روی هم برابر یا بزرگتر از 2/1 متر یا مجموع بزرگترین عمق آسانسورهای رو به روی هم (هر کدام که بزرگتر باشند)
غیر مسکونی به استثنای آسانسور تکی  برابر یا بزرگتر از 1/5 برابر عمق کابین
گروهی در کنار هم برابر یا بزرگتر از 2/4 متر یا 1/5 برابر بزرگترین عمق کابین در گروه (هر کدام که بزرگتر باشند)
گروهی رو به روی هم  برابر یا بزرگتر از مجموع بزرگترین عمق کابین های رو به روی هم حداکثر 4/5 متر
غیر مسکونی بیمارستان و … دارای آسانسور تخت بر تکی برابر یا بزرگتر از 1/5 برابر عمق کابین
گروهی در کنار هم برابر یا بزرگتر از 1/5 برابر عمق بزرگترین کابین در گروه
گروهی رو به روی هم برابر یا بزرگتر از مجموع بزرگترین عمق کابین های رو به روی هم

توجه: شکل های 15-2-2-1-4 (الف) و (ب) نمونه هایی جهت جانمایی آسانسورها و طراحی راهروهای مقابل آنها را نشان می دهد.

جانمایی دو آسانسور، الف و ب- انتخاب مناسب، پ- انتخاب نامناسب
جانمایی دو آسانسور، الف و ب- انتخاب مناسب، پ- انتخاب نامناسب
جانمایی سه آسانسور، الف – انتخاب مناسب، ب- انتخاب قابل قبولشکل 15-2-2-1-4 (الف) جانمایی آسانسورها  و فضای انتظار در راهروهای مقابل آنها (دو و سه آسانسور)
جانمایی سه آسانسور، الف – انتخاب مناسب، ب- انتخاب قابل قبول
شکل 15-2-2-1-4 (الف) جانمایی آسانسورها  و فضای انتظار در راهروهای مقابل آنها (دو و سه آسانسور)

*

جانمایی چهار آسانسور، الف- انتخاب مناسب،ب- انتخاب قابل قبول
جانمایی چهار آسانسور، الف- انتخاب مناسب،ب- انتخاب قابل قبول
جانمایی شش آسانسور، الف- انتخاب غیر قابل قبول، ب- انتخاب مناسب، پ- انتخاب قابول قبولشکل 15-2-2-1-4 (ب) جانمایی آسانسورها و فضای انتظار در راهروهای مقابل آنها (چهار و شش آسانسور)
جانمایی شش آسانسور، الف- انتخاب غیر قابل قبول، ب- انتخاب مناسب، پ- انتخاب قابول قبول
شکل 15-2-2-1-4 (ب) جانمایی آسانسورها و فضای انتظار در راهروهای مقابل آنها (چهار و شش آسانسور)

5-1-2-2-15 در هتل ها، بیمارستانها و ساختمانهای مسکونی لازم است برای جلوگیری از انتقال سر و صدای ناشی از عملکرد و حرکت آسانسور تمهیدات لازم پیش بینی گردد و چاه آسانسور از اتاقهای بستری یا خواب دور باشد.

2-2-2-15 چاه آسانسور

1-2-2-2-15 ابعاد چاه آسانسور باید متناسب با ظرفیت ،کابین نوع در و سرعت آسانسور طراحی شود پیوست (۲)

تبصره: در صورتی که دیواره های اطراف چاه آسانسور بتنی باشد طراح باید صفحات آهنی یا پروفیلهای فلزی مخصوص جهت نصب اجزای آسانسور را در محلهای مورد نیاز پیش بینی نماید. در صورتی که سازه اطراف چاه آسانسور فلزی باشد، لازم است پیش بینی های لازم جهت اتصال اجزای آسانسور به سازه ساختمان به عمل آید. استفاده از بولت های مخصوص بتن یا بولتهای مخصوص دیوارهای آجری که قابلیت تحمل نیروهای وارده بر اجزای مرتبط را دارند مجاز می باشد. در شرایطی که این اجزا دارای عملکرد کششی باشند استفاده از صفحات آهنی که به وسیله تفنگهای چاشنی دار در بتن کار گذاشته می شوند مجاز نیست.

2-2-2-2-15 برای جلوگیری از اضافه بار (بار بیش از ظرفیت آسانسور) مساحت کابین باید محدود گردد. بدین منظور ضمن توجه به ابعاد ارائه شده برای چاه آسانسور (پیوست ۲)، توجه به حداکثر و حداقل مساحت مجاز داخل کابین، ارائه شده در جدولهای ۱۵-۲-۲-۲-۱-الف و ب الزامی است.

تبصره: در آسانسورهای خودروبر غیرتجاری که بهره برداری از آنها توسط اشخاص مجاز و آموزش دیده انجام می شود به ازای هر ۲۰۰ کیلوگرم بار اضافی باید حدود 0/18 متر مربع به سطح کابین اضافه شود.

جدول ۱۵-۲-۲-۲-۱  (الف) حداکثر مساحت کابین متناسب با ظرفیت
حداکثر مساحت مفید کابین (مترمربع) ظرفیت – جرم (کیلوگرم)
0/37 100 (1)
0/58 180 (2)
0/70 225
0/90 300
1/10 375
1/17 400
1/30 450
1/45 525
1/60 600
1/66 630
1/75 675
1/90 750
2/00 800
2/05 825
2/20 900
2/35 975
2/40 1000
2/50 1050
2/65 1125
2/80 1200
2/90 250
2/95 1275
3/10 1350
3/25 1425
3/40 1500
3/56 1600
4/50 2000
5/00 2500

۱- حداقل برای آسانسور یک نفره

۲ – حداقل برای آسانسور دونفره

– برای ظرفیت بیش از ۲۵۰۰ کیلوگرم به ازای هر ۱۰۰ کیلوگرم ۱۶۰ متر مربع به حداکثر مساحت  قابل دسترسی کابین اضافه شود برای وزنهای مابین مقادیر فوق مساحت از طریق میان یابی خطی محاسبه شود.

جدول ۱۵-۲-۲-۲-۱ ( ب ) حداقل مساحت کابین متناسب با تعداد نفرات*
حداقل مساحت قابل دسترسی کابین (مترمربع) تعداد مسافران آسانسور (نفر)
0/28 1
0/49 2
0/60 3
0/79 4
0/98 5
1/17 6
1/31 7
1/45 8
1/59 9
1/73 10
1/87 11
2/01 12
2/15 13
2/29 14
2/43 15
2/57 16
2/71 17
2/85 18
2/99 19
3/13 20
* برای ظرفیت بیش از ۲۰ نفر به ازای هر نفر 0/115 متر مربع به مساحت کابین اضافه می شود.

3-2-2-15 دیواره ها و سقف چاه آسانسور

1-3-2-2-15 دیواره ها و تیغه های پوشاننده چاه آسانسور باید از مصالح مقاوم در برابر آتش (با قابلیت تحمل بیشتر از یک ساعت) ساخته ،شوند که در اثر حرارت، گاز و دود مسموم کننده یا خطرناک از آنها متصاعد نشده و باعث ایجاد گرد و غبار نشوند. در صورتی که دیواره های چاه آسانسور از شیشه ساخته شوند مقاومت در برابر حریق ملاک نمی باشد ولیکن باید این شیشه ها از نوع لمینیت شده با ارتفاع متناسب با اندازه های مشخص شده در استانداردهای ملی آسانسور مطابق باشد.

2-3-2-2-15 از آنجا که بارهای استاتیکی و دینامیکی قطعات ثابت و تجهیزات متعلق به آسانسور، به علاوه ظرفیت آن بر سقف چاه آسانسور وارد می شود، کلیه نیروهای وارده به این سقف باید محاسبه شده و در طراحی سازه و سقف چاه لحاظ گردد.

3-3-2-2-15 در کابین های دارای در، سطح داخلی دیوارهای چاه آسانسور در سمت ورودی های کابین باید صاف و بدون برجستگی و یا فرورفتگی باشد. در صورت وجود این برجستگی مطابق شکل ۱۵-۲-۲-۳-۳ باید با زاویه ۶۰ درجه نسبت به سطح افق پوشانده شود.

4-3-2-2-15 سطح داخلی دیواره های چاه آسانسور باید با مصالح مناسب به گونه ای پوشانده شوند که کمترین خلل و فرج را دارا باشد ( مانند سیمان کاری لیسه ای).

5-3-2-2-15 چاه باید منحصرا برای آسانسور باشد. نصب و عبور هرگونه لوله، کابل ، سیم و تجهیزات دیگر، به استثنای سیم کشی و لوله کشی برق مربوط به سیستم روشنایی چاه، کابلهای برق تغذیه و سیستم کنترل مخصوص آسانسور در داخل چاه آسانسور، ممنوع است.

6-3-2-2-15 روشنایی چاه آسانسور باید به نحو مطلوب تأمین گردد. بدین ترتیب لازم است دو عدد چراغ در فاصله 0/5 متر از بالاترین و پایینترین نقطه چاه و مابقی چراغها با فواصل حداکثر ۷ متر با حفاظ و با قابلیت روشن و خاموش شدن از محل موتورخانه نصب شوند.

7-3-2-2-15 مدار تغذیه سیستم روشنایی موتورخانه، روشنایی چاه و پریزهای برق باید طوری در نظر گرفته شود که در صورت قطع مدار تغذیه آسانسور به منظور تعمیرات احتمالی و موارد دیگر، مدار تغذیه آنها برقرار بماند.

8-3-2-2-15 وزنه تعادل و کابین باید در یک چاه باشند.

شکل 15-2-2-3-3 سطح داخلی دیدواره چاه در سمت ورودی طبقات.
شکل 15-2-2-3-3 سطح داخلی دیدواره چاه در سمت ورودی طبقات.

4-2-2-15 تأثیرات آسانسو بر سازه ساختمان

مقررات این بخش برای طراحی سازه ای قطعات مرتبط با آسانسور در ساختمانها که شامل قطعات اتصالات واقع در چاه، چاهک و اتاقک موتورخانه می باشند، به کار برده می شود. ضوابط طراحی سازه ای اسکلت کابین آسانسور و وزنه تعادل که براساس استانداردهای مربوطه توسط سازنده آسانسور لازم الاجرا است شامل این مقررات نمی باشد.

مسئولیت احراز مقاومت مکانیکی بارهای وارده بر دیواره چاه، سقف و کف آن و همچنین تأیید استحکام جوش در صورت فلزی بودن سازه، مطابق با ضوابط تعیین شده در مبحث دوم مقررات ملی ساختمان میباشد.

1-4-2-2-15 نیروهای طراحی

کلیه قطعات و اتصالات سازه ای مرتبط با آسانسور باید به گونه ای طراحی و اجرا شوند که بارهای اعمال شده توسط وزن سیستم متحرکه، قسمتهای متحرک آسانسور نیروهای وارده از ریل ها هنگام عملکرد ترمز ایمنی، نیروهای وارده به ضربه گیرها، اثرات ضربه ای بارها، اثرات زلزله و سایر بارها را تحمل نمایند. برای مجموع وزن ماشین آلات و قسمتهای متحرک آسانسور، اثرات ضربه ای بارها و اثرات زلزله محاسبه شوند. تکیه گاه ها و اتصالات قطعات آسانسور به ساختمان باید برای نیروهای فوق محاسبه شده و تغییر شکل آنها از حدود معینی که توسط آئین نامه های معتبر برای آسانسورهای مختلف تعیین شده است بیشتر نشود.

2-4-2-2-15  اثرات ضربه ای بارها

برای منظور نمودن اثرات ضربه ای بارها. در اثر حرکت آسانسورها در همه جهات، کلیه نیروهای طراحی باید بر اساس ضریب ضربه ارائه شده در مبحث ششم مقررات ملی ساختمان افزایش داده شود.

3-4-2-2-15 نیروهای استاتیکی معادل زلزله بر هر قطعه باید با توجه به عوامل مؤثر بر رفتار سازه و قطعه در برابر زلزله با توجه به ضوابط مبحث ششم “بارهای وارد بر ساختمان” محاسبه شود و در تمام جهات افقی و قائم با سایر نیروهای وارد بر قطعه و سازه ترکیب گردد. همچنین در ساختمانهای مشمول دسته های سوم و چهارم تعبیه حسگرهای زلزله الزامی است.

4-4-2-2-15 هنگام عملکرد اضطراری ترمز ایمنی، مجموع وزن کابین خالی به علاوه 1/25 برابر ظرفیت با سرعتی حداقل 1/15 برابر سرعت اسمی و شتاب منفی متناسب با نوع ترمز ایمنی بر روی ریلهای راهنما متوقف می گردد. هر چند که عمده نیرو به ریلهای راهنما وارد می شود ولی به دلیل اتصال آنها به سازه و وجود نیروهای جانبی سازه آسانسور نیز باید قدرت تحمل این نیروها را داشته باشد لذا تأثیر این نیروها باید در محاسبات سازه منظور گردد.

5-4-2-2-15 در نظر گرفتن نیروهای استاتیکی و دینامیکی ناشی از وزن، حرکت آسانسور و ارتعاش موتور آسانسور در محاسبه و طراحی سازه ساختمان الزامی است.

6-4-2-2-15 لحاظ نمودن اثرات ناشی از ضربات وارده از حرکت و ترمز آسانسور و نیز برخورد آن با کف چاهک در محاسبه و طراحی سازه ساختمان و سازه نگهدارنده آسانسور الزامی است.

7-4-2-2-15 سازه نگهدارنده آسانسور باید برای مقاومت در برابر زلزله های با ریسک بالاتر و یا حداقل معادل درجه خطر زلزله ساختمان اصلی محاسبه و طراحی شود.

5-2-2-15 موتورخانه

1-5-2-2-15 بهترین محل جانمایی موتورخانه (در صورت وجود ) در بالای چاه آسانسور است، هر چند که ممکن است به دلیل پاره ای محدودیت ها، موتورخانه در پایین یا کنار چاه آسانسور باشد. فضای موتورخانه باید به اندازه ای باشد که امکان جای دادن تجهیزات، فضای مناسب جهت تردد ایمن افراد مجاز و تعمیرات احتمالی را دارا باشد.

2-5-2-2-15 ابعاد موتورخانه (در صورت وجود) باید طبق نقشه ها و جدول های پیوست ۲ طراحی و اجرا گردد. در صورت عدم امکان لحاظ هر یک از این ابعاد در طراحی موتورخانه موارد زیر باید رعایت شود:

الف) حداقل فضای باز در جلوی تابلوهای کنترل آسانسور ۷۰۰ میلیمتر باشد؛

ب) حداقل معبر برای عبور از کنار تجهیزات ثابت ۴۰۰ میلی متر باشد؛

پ) حداقل معبر برای عبور از کنار تجهیزات در حال چرخش ۵۰۰ میلیمتر باشد؛

ت) حداقل ارتفاع موتورخانه در نواحی تردد و دسترسی ۲۰۰۰ میلیمتر باشد؛

ث) حداقل ارتفاع از روی قطعات در حال چرخش تا زیر سقف موتورخانه ۳۰۰ میلیمتر باشد؛

ج) در صورتی که اختلاف ارتفاع بین سطوح داخل موتورخانه بیش از ۵۰۰ میلیمتر باشد سطح بالاتر باید با نرده محصور شود و برای دسترسی به آن نردبانی تعبیه شود.

چ) سطح کاری معادل حداقل ۵۰۰ × ۶۰۰ میلیمتر اطراف تجهیزات چرخنده (کنترل کننده مکانیکی سرعت فلکه ها و …) تعبیه شود.

3-5-2-2-15 در صورتی که موتورخانه (در صورت وجود) برای بیش از یک آسانسور استفاده شود حداقل ابعاد موتورخانه مشترک از جدول (۱۵-۲-۲-۵-۳) محاسبه گردد.

جدول ۱۵-۲-۲-۵-۳ حداقل ابعاد موتورخانه مشترک آسانسورهای کششی به استثنای آسانسورهای مسکونی کم تردد
پارامتر موقعیت آسانسورها
مجاور یکدیگر مقابل یکدیگر
مساحت کف Ra+0/9Ra(N-1) Ra+0/9Ra(N-1)
عرض b4+(N-1)(b3+200) b_{4}+\frac{(N-1)(b_{3}+200)}{2}
عمق d4 فاصله بین دو چاه روبرو + 2d2

Ra = مساحت موتورخانه –پیوست ۲

b4 = عرض موتورخانه-پیوست ۲

b3= عرض چاه- پیوست ۲

d4 = عمق موتورخانه – پیوست ۲

d2= عمق چاه- پیوست ۲

N = تعداد آسانسور -در صورت فرد بودن به عدد زوج بالاتر گرد شود.

4-5-2-2-15 بازشوی درِ موتورخانه (در صورت وجود) باید دارای حداقل ۹۰۰ میلیمتر عرض و ۲۰۰۰ میلیمتر ارتفاع باشد. بازشوی در باید به سمت بیرون، دارای قفل و کلید مطمئن بوده و در اختیار افراد صاحب صلاحیت قرار گیرد قفل درِ موتورخانه باید به گونه ای باشد که از داخل بدون کلید و از بیرون با کلید باز شود.

راه عمومی برای ورود به موتورخانه و محل فلکه ها باید:

الف) دارای وسیله روشنایی دائمی مناسبی باشد که امکان روشن نمودن آن قبل از ورود فراهم باشد.

ب ) تردد از آن تحت هر شرایطی با ایمنی کافی و بدون نیاز به ورود به محوطه های خصوصی فراهم باشد.

راه های دسترسی به موتورخانه و ورودی ها باید حداقل ۲۰۰۰ میلیمتر ارتفاع داشته باشند. به جز در مورد درِ موتورخانه در صورت وجود مانعی با ارتفاع کمتر از ۴۰۰ میلی متر این اندازه گیری از کف به عمل می آید.

5-5-2-2-15 در صورتی که نتوان از پله های معمول دائمی برای دسترسی به موتورخانه استفاده نمود، باید نردبان اختصاصی ایمن و غیر لغزنده دائمی برای دسترسی به موتورخانه تعبیه گردد. استفاده از نردبان تحت شرایط زیر امکان پذیر می باشد:

الف) خطر لغزش و واژگونی نداشته باشد؛

ب) هنگام قرارگیری در محل، زاویه ای بین ۷۰ و ۷۶ درجه با افق داشته باشند، مگر اینکه به صورت ثابت بوده و ارتفاعشان از 1/5 متر کمتر نباشد؛

پ) باید منحصراً به منظور چنین استفاده ای بوده و همواره در مجاورت محل دسترسی نگهداری شوند، پیش بینی های لازم به این منظور ضروری می باشد؛

ت) نزدیک به انتهای نردبان باید یک یا چند دستگیره که به سهولت قابل دسترسی باشند؛ قرار گیرد؛

ث) باید قبل از گذاشتن نردبان، نقاط اتصال پیش بینی شده باشد.

6-5-2-2-15 برای جلوگیری از سقوط اجسام خارجی به داخل چاه باید لبه هایی به ارتفاع ۵۰ میلیمتر در اطراف کلیه سوراخهای باز کف موتورخانه ایجاد شود.

7-5-2-2-15 به منظور جابه جایی تجهیزات، باید مونوریل دائمی در سقف موتورخانه پیش بینی شود در غیر این صورت باید قلابی در مرکز چاه آسانسور و یا بالای سیستم محرکه آسانسور و در زیر سقف موتورخانه نصب گردد به طوری که بارهای وارده مطابق جدول (۱۵-۲-۲-۵-۷) را تحمل نماید.

جدول ۱۵-۲-۲-۵-۷ بار وارده به قلاب سقف موتورخانه
ضریب آسانسور (کیلوگرم) حداکثر بار استاتیکی وارده به قلاب (کیلوگرم)
تا 1000 1500
2500 2000
بیش از 2500 با مشورت شرکت سازنده و طراح آسانسور

8-5-2-2-15 روشنایی داخل موتورخانه باید به میزان حداقل ۲۰۰ لوکس در کف و اطراف کلیه نواحی تردد و دسترسی تأمین گردد. همچنین باید حداقل یک پریز در موتورخانه نصب گردد. منبع تغذیه این روشنایی و پریز بایستی مطابق با بند ۱۵-۲-۲-۳-۷ باشد.

9-5-2-2-15 دمای فضای داخل موتورخانه حتی در زمان کارکرد آسانسور باید بین ۵+ تا ۴۰+ درجه سانتی گراد باشد. بدین منظور بایستی موتورخانه به شکل مناسبی تهویه شود. چنانچه تهویه چاه از طریق موتورخانه (در صورت وجود) انجام گیرد لازم است این امر در محاسبات منظور گردد.

10-5-2-2-15 مهندسان محاسب باید نقشه سازه جانمایی و مجموع نیروهای وارده به کف موتورخانه و تجهیزات نصب شده را محاسبه یا از شرکتهای معتبر آسانسور اخذ نمایند و با در نظر گرفتن ضرایب ایمنی لازم محاسبات را کنترل نموده ضمن بررسی هرگونه ضعف در اثر سوراخها و شکافها از استحکام سازه اطمینان یابند.

11-5-2-2-15 در صورتی که سرعت آسانسور بیش از 2/5 متر بر ثانیه باشد موتورخانه باید در بالای چاه آسانسور باشد.

12-5-2-2-15 در صورتی که سیستم محرکه آسانسور و تجهیزات مربوطه در موتورخانه قرار گیرند، لازم است از این فضا فقط برای استقرار تجهیزات آسانسور استفاده شود.

تجهیزات زیر میتواند در موتور خانه وجود داشته باشد:

الف – سیستم محرکه آسانسورهای خدماتی و پلکان برقی؛

ب- تجهیزات تهویه مطبوع یا حرارتی مربوط به این فضاها به جز سیستمهای گرمایش با بخار و تأسیسات گرمایش آب با فشار بالا؛

پ- حسگرهای آتش یا سیستم اطفای حریق، با دمای عملکرد بالا مناسب برای تجهیزات برقی، پایدار در دوره زمانی معین و محافظت شده به طور مناسب در برابر ضربات اتفاقی.

13-5-2-2-15 کف موتورخانه باید از مصالح غیر لغزنده مانند بتن ماله کشی شده یا ورق آج دار ساخته شده باشد.

6-2-2-15 چاهک

1-6-2-2-15 ارتفاع چاهک طبق نقشه ها و جدولهای پیوست ۲ باید طراحی و اجرا شود. هنگام طراحی ستونها و فونداسیون اطراف چاهک دقت شود که ابعاد چاهک باید دقیقاً هم اندازه چاه باشد و فونداسیون پایه ستونهای اطراف چاه آسانسور پایین تر از عمق مورد نیاز چاهک طراحی و اجرا شوند.

2-6-2-2-15 در صورتی که امکان هرگونه دسترسی به زیر چاه آسانسور وجود داشته باشد؛ یعنی زیر چاهک آسانسور خالی باشد (چاه معلق)، لازم است سازه کف چاهک به گونه ای تقویت گردد که کف آن حداقل دارای مقاومت مکانیکی ۵۰۰۰ نیوتن بر متر مربع باشد همچنین باید:

– وزنه تعادل مجهز به سیستم ترمز ایمنی مستقل شده، یا

– ستون صلب و محکمی در امتداد مرکز وزنه تعادل از کف چاهک تا زمین امتداد یابد.

3-6-2-2-15 چاهک باید از نظر نفوذ رطوبت به داخل دارای عایق بندی مناسب باشد. در صورتی که عمق چاهک بیش از دو و نیم متر باشد نصب در بازرسی با ابعاد حداقل ۶۰۰ میلیمتر در ۱۴۰۰ میلی متر و یا نردبان با فاصله مناسب از دیواره چاه به نحوی که با قطعات متحرک داشته باشد حداقل ۲۰ میلیمتر الزامی است. همچنین زهکشی و یا تعبیه تمهیدات جمع آوری آب در مورد چاه هایی که در مسیر آبهای زیرزمینی قرار دارند الزامی است.

4-6-2-2-15 در صورتی که چاه آسانسور مشترک باشد باید این چاهک ها به نحو مقتضی از کف چاهک تا ارتفاع 5/2 متر جداسازی شوند و بتوان به صورت ایمن از طریق هر ورودی به چاهک مربوطه رفت و آمد نمود.

چنانچه فاصله بین لبه سقف کابین و قسمت متحرک (کابین یا وزنه تعادل) آسانسور یا آسانسورهای مجاور هم کمتر از ۳۰۰ میلیمتر باشد جداسازی مذکور بایستی در سراسر ارتفاع چاه با پهنای مؤثر امتداد یابد. اندازه پهنای مؤثر باید حداقل برابر پهنای قسمت متحرک به اضافه 0/1 متردر هر طرف باشد. این جداسازی با دیواره و یا فنس اجرا می شود.

5-6-2-2-15 ضربه گیرها یا ستونهای نشیمنگاه و ضربه گیر کابین و وزنه تعادل، در فضای داخلی چاهک و پایین ترین حد مسیر حرکت کابین و وزنه تعادل قرار میگیرند. این ضربه گیرها یا ستونهای نشیمنگاه باید به نحوی در کف چاهک نصب یا اجرا شوند که پس از برخورد کابین یا وزنه تعادل به آنها و فشرده شدن کامل فضای خالی به عنوان جانپناه باقی بماند به گونه ای که بتوان مکعبی مجازی به ابعاد ۵۰۰ × ۶۰۰ ×۱۰۰۰ میلیمتر روی یکی از وجوه چاهک ایجاد نمود. در  صورتیکه ضربه گیر وزنه تعادل متحرک باشد ارتفاع پایه ستون نشیمنگاه ضربه گیر وزنه تعادل با هر مقداری مجاز می باشد. حداقل ارتفاع ستون نشیمنگاه ضربه گیر کابین ۵۰۰ میلیمتر می باشد.

7-2-2-15 درهای طبقات، درها و دریچه های اضطراری و بازدید

1-7-2-2-15 حداقل ارتفاع مفید ورودی کابین در طبقات برای ورود عادی باید ۲۰۰ سانتی متر با رواداری ۵ سانتی متر باشد.

2-7-2-2-15 درهای طبقات باید پس از نصب ریل های راهنما طبق نقشه های مورد نظر به صورت کاملاً شاقول شده نصب شوند و هیچگونه شکاف یا جای باز غیر معمول نداشته باشند.

3-7-2-2-15 نصب هرگونه درِ اضافه به جز درهای مخصوص طبقات در ناحیه ورودی به کابین ممنوع می باشد.

4-7-2-2-15 در آسانسورهایی که فاصله بین دو طبقه متوالی آن بیش از ۱۱متر باشد یک درِ اضطراری باید در محل مناسب در نظر گرفته شود به طوری که فاصله آنها حداکثر ۱۱ متر باشد، همچنین:

– درهای بازرسی (در صورت وجود) باید دارای حداقل ارتفاع 1/4 متر و حداقل پهنای 0/6 متر باشند.

– درهای اضطراری باید حداقل ارتفاع 1/8 متر و حداقل پهنای 0/35 متر باشند.

– دریچه های بازدید (در صورت وجود) باید حداکثر 0/5 متر درازا و 0/5 متر پهنا داشته باشند.

– کلیه درها و دریچه های فوق الذکر باید به قفل ایمنی طبق مقررات بند 15-2-3-7-5 مجهز بوده و به سمت بیرون چاه باز شوند.

5-7-2-2-15 نحوه باز و بسته شدن درها و دریچه های اضطراری چاه آسانسور باید به گونه ای باشد که از سمت بیرون بدون کلید باز نشوند، ولی از داخل به راحتی و بدون نیاز به کلید باز و بسته شوند. همچنین در محل قفل، مدار الکتریکی توسط شرکتهای سازنده آسانسور طراحی و نصب گردد که هنگام باز شدن آنها کارکرد عادی آسانسور متوقف شود.

6-7-2-2-15 برآمدگی یا فرورفتگی های پشت درهای طبقات (در) نوع بدون درِ کابین (سمت چاه آسانسور) به نحوی باشد که سبب گیر کردن ناخواسته دست یا لباس یا هرگونه شیء خارجی نگردد. حداکثر ناصافی مجاز ۵ میلیمتر می باشد.

7-7-2-2-15 نباید هیچگونه در، دریچه اضطراری و دریچه تخلیه هوا در سمتی که وزنه تعادل قرار می گیرد، تعبیه گردد.

تبصره: دریچه اضطراری برای ورود به بالای کابین در زیر سطح سقف چاه یا یکی از دیواره های چاه از فضای موتورخانه به ابعاد 0/6×0/6  متر تعبیه شود که بازشوی آن به بیرون چاه بوده و طبق بند ۱۵-۲-۲-۷-۵ دارای قفل ایمنی باشد.

8-7-2-2-15 حداقل ارتفاع کف به کف دو طبقه متوالی در هر سمت چاه آسانسور (آسانسورهای با درِ رو به رو شامل این مورد نبوده و به صورت مجزا در نظر گرفته می شود) برای تعبیه درِ طبقه آسانسور طبق جدول ۱۵-۲-۲-۷-۸ می باشد و طبقاتی که ارتفاع آنها کمتر از ابعاد این جدول می باشد به عنوان طبقه توقف محسوب نشده و آسانسور نباید در آن طبقه توقف نماید.

جدول ۱۵-۲-۲-۷-8 حداقل فاصله کف به کف طبقات
فاصله کف به کف (میلی متر) نحوه باز شدنِ در ارتفاع مفیدِ در (میلی متر)
2450 افقی 2000
2550 2100
2750 2300
3700 قائم 2300
4000 2500

9-7-2-2-15 در آسانسورهای گروهی (۲آسانسور یا بیشتر) در کف موتورخانه و در امتداد پاگرد جلوی در طبقه آخر دریچه ای برای حمل متعلقات داخل موتورخانه مانند موتور گیربکس، تابلو کنترل به توقف آخر تعبیه شود که بازشوی آن به سمت موتورخانه باشد ابعاد این دریچه متناسب با اندازه های سیستم محرکه یا وسایل سنگین داخل موتورخانه در نظر گرفته شود. همچنین قلاب سقف یا مونوریلی در سقف موتورخانه تعبیه گردد که روی این دریچه نیز کاربرد داشته باشد.

10-7-2-2-15 طراحی و نصب درها یا دریچه ها و یا قطعات آنها باید به گونه ای باشد که در اثر حوادث عادی مانند ضربه، حریق ترکیدگی لوله های آب و غیره به داخل چاه آسانسور سقوط ننماید.

8-2-2-15 تخلیه هوای چاه و موتورخانه

1-8-2-2-15 هوای چاهی که آسانسور را در خود جای داده و بیش از دو طبقه امتداد داشته باشد باید مستقیماً یا از طریق موتورخانه به فضای آزاد تخلیه شود مساحت دریچه تخلیه هوا نباید کمتر از ۱ درصد مساحت مقطع چاه آسانسور باشد.

2-8-2-2-15 در صورتی که سرعت آسانسور بیش از 2/5 متر بر ثانیه باشد سطح تخلیه هوا باید حداقل 0/3 متر مربع باشد.

3-8-2-2-15 اگر تعداد دو یا سه آسانسور در یک چاه مشترک قرار گیرند سطح دریچه تخلیه هوا (تهویه) 0/3 متر مربع کافی می باشد ولی برای چهار آسانسور می بایستی به 0/4 متر مربع افزایش یابد و به نحوی محافظت شود که از نفوذ باران و برف، ورود پرندگان و حیوانات دیگر به چاه جلوگیری شود.

4-8-2-2-15 دریچه تخلیه هوا باید به صورت دستی عمل نماید.

5-8-2-2-15 چاه آسانسور نباید وسیله تخلیه هوای ساختمان باشد.

6-8-2-2-15 تخلیه هوای چاه هر گروه آسانسور مستقل از چاه های گروه دیگر خواهد بود. بنابراین نباید بین آنها ارتباط تخليه هوا وجود داشته باشد.

9-2-2-15 رواداری های اجرای چاه

1-9-2-2-15  دراجرای سازه چاه آسانسور با توجه به نوع سازه و پوشش دیواره ها، رواداری های ذکر شده در سایر مباحث مقررات ملی ساختمان لازم الاجرا می باشد.

2-9-2-2-15 رواداری شاقول بودن دیواره های داخل چاه آسانسور مطابق جدول ۱۵-۲-۲-۹-۲ می باشد، در صورت عدم رعایت این اندازه ها، ابعاد مفید چاه پس از کسر ناشاقولی ها ملاک عمل می باشد.

جدول ۱۵-۲-۲-۹-۲ حداکثر ناشاقولی مجاز ابعاد چاه آسانسور
ارتفاع چاه آسانسور حداکثر ناشاقولی مجاز
30 متر 25 میلی متر
60-30 متر 25 میلی متر
بزرگتر از 60 متر 50 میلی متر

3-9-2-2-15 در صورتی که چاه دارای چند آسانسور باشد خطوط شاقولی در سمت مجاور آسانسورها باید حداقل ۲۰۰ میلیمتر فاصله داشته باشند (مطابق شکل 15-2-2-9-3 با در نظر گرفتن تیغه جداساز) همچنین رواداری ناشاقولی در محلهای قید شده با حرف “L” حداکثر ۲۵ میلی متر است.

4-9-2-2-15 نظر به اینکه در سازه های مرتفع (برج ها) تغییر مکان جانبی مجاز تحت تأثیر نیروهای باد در نظر گرفته می شود لذا باید تمهیدات خاصی برای این منظور در طراحی آسانسور مدنظر قرار گیرد.

شکل ۱۵-۲-۲-۹-۳ خطوط شاقولی و دیواره های جداساز چاه های آسانسور
شکل ۱۵-۲-۲-۹-۳ خطوط شاقولی و دیواره های جداساز چاه های آسانسور

 

3-2-15 ویژگی آسانسورهای مورد استفاده افراد ناتوان جسمی

در آسانسورهایی که احتمال جابه جایی افراد ناتوان جسمی بیشتر است (ساختمانهای دسته دوم، سوم و چهارم)، علاوه بر رعایت کلیه ضوابط آسانسورها باید ضوابط و مقررات زیر نیز رعایت گردد:

1-3-2-15 عرض درِ طبقات حداقل باید ۸۰۰ میلی متر باشد، ولی توصیه می شود در طبقات برای  این نوع آسانسور از نوع اتوماتیک و با عرض ۹۰۰ میلی متر انتخاب شود.

2-3-2-15 مسیر دسترسی به درِ آسانسور مخصوصا ورودی اصلی باید بدون مانع یا شیب تند باشد.

3-3-2-15 حداقل عرض کابین در ساختمانهای عمومی ۱۱۰۰ میلی متر حداقل عمق ۱۴۰۰ و میلی متر باشد.

4-3-2-15 حداقل یک دستگیره روی یک دیواره کابین در ارتفاع ۹۰۰ میلیمتر نصب شود، سطح مقطع این دستگیره بین ۳۰ تا ۴۵ میلیمتر با شعاع انحنای ۱۰ میلیمتر و فاصله آن از دیوار کابین حداقل ۳۵ میلیمتر باشد.

5-3-2-15 در صورتی که نیاز به تعبیه صندلی تاشو برای نشستن افراد ناتوان در داخل کابین باشد نشیمن این صندلی باید حداقل ۳۰۰ میلیمتر عمق و ۴۰۰ میلیمتر عرض داشته باشد و در ارتفاع ۵۰۰ میلیمتری از کف کابین نصب شود و حداقل ۱۰۰ کیلوگرم بار را تحمل نماید.

6-3-2-15 حداکثر رواداری توقف در تراز طبقه ۱۰ ± میلیمتر باشد.

7-3-2-15 زمان باز ماندن در، متناسب با نوع کاربری توسط افراد ناتوان، از ۲ تا ۲۰ ثانیه قابل تنظیم باشد.

8-3-2-15 در آسانسورهای تکی لازم است کنار در آسانسور حداقل یک شستی احضار و در آسانسورهای گروهی که روبروی هم هستند در هر دیوار تعبیه گردد.

9-3-2-15 لازم است رسیدن آسانسور به طبقه مورد نظر و شروع باز شدن در طبقه با صدای زنگی که شدت صوتی آن قابل تنظیم از ۳۵ تا ۶۵ دسی بل باشد، اعلام گردد.

10-3-2-15 علاوه بر وجود نشان دهنده جهت حرکت آسانسور در داخل کابین، باید جهت حرکت به صورت علائم صوتی نیز مشخص شود. بدین منظور سیگنالهای صوتی منقطع تکی برای نشان دادن جهت حرکت به سمت بالا و دوتایی برای نشان دادن جهت حرکت به سمت پایین در داخل کابین پخش شود.

4-2-15 ویژگی های آسانسورهای هیدرولیک

1-4-2-15 در صورتی که سیستم از نوع مستقیم باشد جک باید دارای شیر اطمینان مخصوص باشد. در صورتی که از نوع غیر مستقیم باشد علاوه بر شیر اطمینان مخصوص، تدابیر ایمنی برای پیشگیری از سقوط آسانسور در اثر پاره شدن سیم بکسل مطابق استاندارد شماره ۲ -۶۳۰۳ سازمان ملی استاندارد ایران در نظر گرفته شود.

2-4-2-15 در صورتی که بیش از یک جک برای جابه جایی کابین به کار رود باید به نحوی به همدیگر مرتبط شوند که فشار روغن آنها همواره یکسان باشد.

3-4-2-15 در صورتی که آسانسور هیدرولیک از نوعی باشد که نیاز به حفر چاه جهت استقرار جک باشد (چاه جک) باید پیش بینی لازم جهت حفر این چاه به عمل آید.

4-4-2-15 چاه جک (در صورت وجود) باید نسبت به نفوذ آب مقاوم باشد و با دقت شاقولی ۲۵ میلی متر در ارتفاع ۳ متر اجرا گردد.

5-4-2-15 سایر الزامات مانند محاسبه ،تعداد ظرفیت جابه جایی که برای آسانسورهای کششی مقرر شده برای آسانسورهای هیدرولیک نیز لازم الاجرا می باشد.

5-2-15 الزامات آسانسورهای حمل خودرو

1-5-2-15 تعبیه آسانسورهای خودروبر به عنوان تنها راه ورود و خروج خودرو در طبقات پارکینگ کلیه ساختمانهای مسکونی، تجاری، اداری و عمومی ممنوع می باشد.

2-5-2-15 در پارکینگهای طبقاتی و ساختمانهایی که طبقات پارکینگ در کنار ساختمان قرار دارند تعبیه آسانسورهای خودروبر مجاز می باشد. در این شرایط تعداد مورد نیاز آسانسور باید بر اساس محاسبات ترافیکی آن تعیین شود (تعبیه حداقل ۲ آسانسور الزامی است).

3-5-2-15 تأمین نیروی برق ثانویه (ژنراتور) به منظور سرویس دهی کامل آسانسورهای خودروبر الزامی است.

4-5-2-15 در ساختمانهایی که مطابق بند (۱۵-۲-۵-۲) تعبیه آسانسور حمل خودرو در آنها ممنوع نشده است، رعایت مقررات مبحث سوم مقررات ملی ساختمان در خصوص راههای خروج، سیستمهای اعلام حریق اتوماتیک و دستی، سیستمهای اطفای حریق و…. الزامی است.

5-5-2-15 به منظور تخلیه گاز و دودهای خروجی از اگزوز خودروها تعبیه فنهای مکنده متناسب با حجم کابین در سقف کابین و در بالای چاه آسانسور الزامی است.

6-5-2-15 کابین آسانسورهای خودروبر باید دارای درِ اتوماتیک با سیستم محرکه مجزا باشد و درهای طبقات نیز از نوع اتوماتیک انتخاب شوند.

7-5-2-15 در هر کابین باید دو شستی احضار در دو سمت دیواره کابین نصب شود. محل قرارگیری این شستی ها باید به گونه ای باشد که راننده خودرو هنگام ورود و خروج از هر دو سمت امکان دسترسی به دکمه های طبقات و کلیدهای توقف اضطراری را دارا باشد.

8-5-2-15 استفاده از چشم الکترونیکی پرده ای دو بعدی یا سه بعدی در ورودی(های) کابین الزامی است.

9-5-2-15 آسانسور حمل خودرو باید به سیستم تراز طبقه مجدد مجهز باشد.

6-2-15 آزمایش و تحویل گیری

1-6-2-15 آسانسور باید مطابق ضوابط این مقررات در ساختمانها نصب، راه اندازی و تحویل گردد و قطعات منفصله و یا مونتاژ شده آن مطابق ضوابط سازمان ملی استاندارد ایران به شماره های 1-6303 و ۲-۶۳۰۳ ساخته شده باشند.

2-6-2-15 آسانسور پس از نصب و راه اندازی باید توسط متخصصان صاحب صلاحیت آزمایش و تحویل گرفته شود. این تحویل گیری مانع از ضمانت شرکت سازنده، فروشنده و نصاب آسانسور نخواهد بود.

3-6-2-15 عقد قرارداد نگهداری مناسب با اشخاص حقیقی و حقوقی صاحب صلاحیت در حین بهره برداری، همواره الزامی است، در غیر این صورت مسئولیت آسانسور با کارفرما یا بهره بردار ساختمان خواهد بود و باید در قبال هر حادثه ای پاسخگو باشند.

4-6-2-15 هنگام بازدید یا تعمیر آسانسور در دوره بهره برداری لازم است کلیه ورودی های آسانسور در طبقات مختلف توسط سرویس کار مجاز ساختمان مسدود گردد. مسدود نمودن ورودی های مذکور لازم است با علائم هشدار دهنده مطابق با مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان انجام گیرد.

هنگام تحویل گیری آسانسور علاوه بر مواردی که قبلاً ذکر شد، رعایت نکات زیر نیز الزامی است:

1-4-6-2-15 کابین باید در تراز هر طبقه توقف نماید و در حین ورود و خروج مسافر یا بار در آن تراز باقی بماند.

2-4-6-2-15 رواداری توقف کابین از سطح تراز ورودی نباید از ۲۰ میلیمتر بیشتر شود.

3-4-6-2-15 در صورتی که به دلیل ظرفیت سنگین و یا ارتفاع زیاد و یا هر دلیل دیگر کابین بعد از کم یا زیاد شدن مسافران و بار، تغییر سطح دهد و از رواداری مجاز تجاوز نماید باید مکانیزم تراز طبقه شدن مجدد به سیستم اضافه شود.

4-4-6-2-15 کابین نباید هنگام حرکت به سمت بالا یا پایین لرزش یا تکان داشته باشد و صداهای سایش یا غیر معمول بدهد.

5-4-6-2-15 سیستم محرکه آسانسور باید کمترین لرزش و صدا را داشته باشد و با بالانس کردن صحیح و نصب لرزه گیرهای مناسب از به وجود آمدن و انتقال این موارد به سازه ساختمان جلوگیری شده باشد.

6-4-6-2-15 در مواقع قطع برق باید بتوان به طور دستی کابین را به نزدیک ترین طبقه رسانید تا مسافران خارج شوند، دستورالعمل نحوه عملکرد باید در موتورخانه نصب باشد.

7-4-6-2-15 در کابین و درهای طبقات در هنگام بسته بودن باید کاملاً محدوده بازشوی ورودی را پوشش داده و قفل شوند (قفل ایمنی).

8-4-6-2-15 دکمه های زنگ اخبار و توقف اضطراری در کابین در صورت وجود پایین ترین دکمه بوده و در ارتفاعی برابر با ۸۹۰ میلیمتر نصب شوند و بالاترین دکمه نباید بیش از ۱۳۷۰ میلیمتر از کف کابین ارتفاع داشته باشد.

9-4-6-2-15 زنگ اخبار (در صورت وجود) باید مجهز به باطری قابل شارژ باشد و حتی المقدور امکان نصب زنگ کمکی در اتاق نگهبانی نیز فراهم گردد.

10-4-6-2-15 در ساختمانهای عمومی باید وسیله مکالمه دوطرفه (تلفن یا …) در کابین نصب شود (توصیه می شود این وسیله در کلیه آسانسورها نصب شود).

11-4-6-2-15 درهای لولایی طبقات باید مجهز به پنجره مرئی شوند تا بودن کابین در طبقه مشخص شود کیفیت و ابعاد این پنجره و شیشه باید طبق ضوابط استانداردهای ملی یا استانداردهای معتبر بین المللی باشد.

12-4-6-2-15 روشن بودن داخل کابین به طور دائم در حین حرکت یا با درِ باز الزامی است.

13-4-6-2-15 تعبیه هواکش برای کابین دارای در الزامی است.

14-4-6-2-15 در صورتی که کابین فاقد در باشد (آسانسورهای باری ویژه) باید لبه ایمنی مجهز به میکروسوئیچ و حداقل یک چشم الکترونیکی در آستانه ورودی کابین نصب شود. علاوه بر آن باید کلیه شرایط ایمنی مطابق با ضوابط سازمان ملی استاندارد ایران به شماره های 1-6303 و ۲-۶۳۰۳ رعایت گردد.

15-4-6-2-15 ریلهای راهنمای آسانسور باید از جنس فولاد مخصوص بوده و استحکام و درستی انتخاب و نصب آنها توسط شرکت آسانسوری تضمین شده باشند.

16-4-6-2-15 در موقع تحویل گیری آسانسور باید شناسنامه مربوطه به آسانسور مطابق پیوست شماره ۱ دریافت شود و در هر قرارداد نگهداری، این شناسنامه به رویت شرکت نگهدارنده برسد تا آخرین تغییرات اساسی در آسانسور به اطلاعات آن شناسنامه اضافه گردد.

17-4-6-2-15 دستگیره ای بر روی یکی از دیواره های کابین، ترجیحاً در عقب با سطحی صاف با فاصله ای حداقل ۲۰ میلیمتر از دیواره و در ارتفاع ۹۰۰ میلیمتر از کف کابین نصب شود.

18-4-6-2-15 وقتی که در کابین و در طبقات باز می شوند ، شدت روشنایی بر روی دکمه های کنترل کابین و یا راهروها، نباید از ۵۰ لوکس کمتر باشد و این روشنایی باید دایمی باشد.

19-4-6-2-15 در آسانسورهای تخت بر و آسانسورهای حمل بار ، نصب یک یا دو ردیف ضربه گیر روی تمام دیواره های کابین الزامی است.

20-4-6-2-15 حداکثر ارتفاع بالاترین دکمه ها و نشانگرهای کابین نباید بیش از ۱۸۰۰ میلیمتر باشد. دکمه های نشان دهنده جهت اندازه ای برابر ۱۸ میلیمتر خواهند داشت. نشانگر قابل رؤیتی جهت نشان دادن تقاضای مسافر ثبت شده روی دکمه ها یا کنار آنها برای هر آسانسور، باید وجود داشته باشد و پس از جواب دادن به این تقاضا باید خاموش شده یا تغییر رنگ دهد.

21-4-6-2-15 در کلیه طبقات به جز طبقه ورودی اصلی، یک علامت تصویری با طرح استاندارد شده در مجاورت هر دکمه آسانسور نصب شود که نشان میدهد که در مواقع آتش سوزی از آسانسور استفاده نشود و راه پله خروجی و اضطراری را نشان دهد.

22-4-6-2-15 اتصال زمین مناسبی برای سیستم برق آسانسور و همچنین سیستم همبندی برای هم ولتاژ کردن جهت ریل های آسانسور و قطعات فلزی ثابت آن، مطابق مفاد مقررات مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان در نظر گرفته شود.

23-4-6-2-15 در صورتی که ساختمان به هر دلیلی قبل از تکمیل سیستم آسانسور مورد بهره برداری قرار گیرد باید تمام نقاط دسترسی به چاه و آسانسور و موتورخانه آسانسور در برابر خطر سقوط حفاظت شوند.

7-2-15 حفاظت در مقابل آتش

هنگام آتش سوزی ساختمانها، آسانسورها میتوانند نقش حیاتی در تخلیه ساختمان و نجات افراد داشته باشند در حالی که همیشه این پیغام در آسانسورها نصب می شود که از آسانسورها هنگام آتش سوزی استفاده نشود. هنگام وقوع حریق در تمام یا قسمتی از ساختمان مشکلات تخلیه خصوصاً برای سالمندان و بیماران پیش می آید. به همین منظور استفاده از آسانسور در مواقع آتش سوزی در صورتی مجاز است که آسانسور در اختیار افراد ذی صلاح یا آتشنشانها قرار گیرد تا بتوانند با راندمان بیشتر، عملیات تخلیه را انجام دهند.

1-7-2-15 رعایت مفاد مبحث سوم مقررات ملی ساختمان تحت عنوان “محافظت ساختمانها در برابر حریق” لازم الاجرا می باشد.

2-7-2-15 چاه آسانسور به عنوان یک کانال هوایی عمل میکند و لذا راهرو طبقات باید توسط درهای ضد گسترش حریق محفوظ گردد تا از نفوذ دود و آتش به چاه آسانسور و عمل نمودن چاه آسانسور به عنوان دودکش جلوگیری شود.

3-7-2-15 کابل تغذیه برق برای آسانسور باید مستقل باشد تا چنانچه در اثر آتش سوزی، اتصال برق منجر به عمل فیوزها یا کلیدهای حفاظتی دیگر گشته و سبب قطع مدار برق قسمتهایی از ساختمان شوند سیستم برق آسانسور همچنان متصل و فعال باشد.

4-7-2-15 در پایین ترین نقطه یا در طبقه همکف داکت هوایی خاصی برای چاه آسانسور و طراحی و ساخته شود تا در مواقع آتش سوزی و نفوذ دود به چاه آسانسور، تهویه هوای تازه از داکت ممکن باشد.

5-7-2-15 داکت فوق باید به نحوی محفوظ شود تا از ورود انسان و یا حیوانات به چاه آسانسور جلوگیری شود.

6-7-2-15 در صورت الزام به پیش بینی سیستم اعلام حریق در ساختمان (با توجه به ضوابط سایر مباحث مقررات ملی ساختمان یا ضوابط سازمان آتش نشانی و غیره) نصب حسگرهای سیستم اعلام حریق در فضاهای موتورخانه آسانسور، چاه آسانسور، راهرو و ورودی به موتورخانه آسانسور و راهرو جلوی در طبقات آسانسور الزامی است. حداکثر فاصله افقی نصب این حسگرها از مرکز هر بازشو آسانسور (مرکز در طبقات) برابر 1/5 متر است. این حسگرها از طریق تابلو کنترل پانل کنترل سیستم اعلام حریق به سیستم کنترل آسانسور مرتبط می گردند . در صورتی که حسگرهای فوق الذكر فعال شوند، در آسانسور نباید در هیچیک از طبقات به جز طبقه ورودی یا طبقه از پیش تعریف شده باز شود. تمام آسانسورها باید به طبقه ای که توسط افراد مسئول ساختمان مشخص می شود منتقل شوند و قابلیت کنترل به صورت دستی (کلید آتشنشان) را دارا باشند.

7-7-2-15 استفاده از هر نوع وسایل آتش نشانی در موتورخانه آسانسور به شرطی مجاز می باشد که این تجهیزات برای اطفای حریق ناشی از آسانسور به کار روند.

8-7-2-15 انبار کردن و یا گذاشتن هر نوع مواد قابل اشتعال و یا غیر قابل اشتعال در چاه آسانسور، موتورخانه و یا چاهک آسانسور ممنوع می باشد.

9-7-2-15 در صورتی که دیواره های چاه آسانسور از نظر مقاومت به آتش درجه بندی شده باشند باید درهای لولایی همان درجه و درهای اتوماتیک حداقل نصف آن درجه بندی را دارا باشند.

8-2-15 برق اضطراری

در صورتی که وجود برق اضطراری برای یک ساختمان ضروری باشد باید حداقل یک آسانسور از هر گروه آسانسور در ساختمان از برق اضطراری تغذیه گردد و این خط تغذیه باید بتواند هر یک از آسانسورهای دیگر را به انتخاب تغذیه نماید. این سیستم باید به صورت خودکار فعال شود.

 

ابزارک‌های من

در حال توسعه

بر اساس برنامه توسعه کدکاو، این بخش طبق زمان بندی تدوین و منتشر خواهد شد. برای اطلاع از برنامه توسعه کدکاو به صفحه “کدکاو” مراجعه کنید.

برای مشاهده و استفاده از این خدمات باید به عنوان کاربر "ورود " کرده باشید.

در این بخش مقررات ملی رابطه ای وجود ندارد

ورود | عضویت

از طریق این صفحه می توانید به کدکاو وارد شوید و از خدمات سطح بالاتری به رایگان استفاده کنید. اگر هنوز ثبت نام نکرده اید، از همین جا شروع کنید.

صفحات اصلی کدکاو

کتابخانه

جستجوی پیشرفته

کاو
میزان دقت در جستجوی عبارت
عین عبارت چند کلمه ای را جستجو کن
در عنوان ها جستجو کن
متن کامل مقالات را جستجو کن
فیلتر مباحث
استانداردهای ساختمانی ایران
آیین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله - استاندارد 4-2800
سیمان هیدرولیکی
آهک و فرآورده‌های آن
گچ و فرآورده‌های آن
ملات های ساختمانی
سنگ‌های ساختمانی
سنگدانه ها
کاشی سرامیکی
فرآورده‌های سفالی و آجرها
فرآورده‌های سیمانی
قیر و قطران
عایق‌های رطوبتی
عایق‌های حرارتی
شیشه
یراق آلات ساختمانی
رنگ و پوشش‌های ساختمانی
پلیمرهای ساختمانی
چوب و فرآورده‌های آن
آهن، فرآورده‌های آهنی و مصالح جوشکاری
فلزات غیرآهنی
نانو مواد
مقررات ملی ساختمان ایران
مبحث یکم تعاریف
مبحث دوم نظامات اداری
مبحث سوم حفاظت ساختمانها در مقابل حریق
مبحث چهارم الزامات عمومی ساختمانها
مبحث پنجم مصالح و فرآورده های ساختمانی
مبحث ششم بارهای وارد بر ساختمان
مبحث هفتم پی و پی سازی
مبحث هشتم طرح و اجرای ساختمان های بنایی
مبحث نهم طرح و اجرای ساختمان های بتن آرمه
مبحث دهم طرح و اجرای ساختمانهای فولادی
مبحث یازدهم طرح و اجرای صنعتی ساختمانها
مبحث دوازدهم ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا
مبحث سیزدهم طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمانها
مبحث چهاردهم الزامات عمومی ساختمان
مبحث پانزدهم آسانسور و پلکان برقی
مبحث شانزدهم تاسیسات بهداشتی
مبحث هفدهم لوله کشی گاز طبیعی
مبحث هجدهم عایق بندی و تنظیم صدا
مبحث نوزدهم صرفه جویی در مصرف انرژی
مبحث بیستم علائم و تابلوها
مبحث بیست و یکم پدافند غیرعامل
مبحث بیست و دوم مراقبت و نگهداری و از ساختمانها
مبحث بیست و سوم الزامات ترافیکی ساختمانها