پ ۵-۱ کلیات

به دلیل وجود بعضی از تجهیزات و دستگاه های الکتریکی در سیستم های تأسیسات برقی، مکانیکی و غیره در ساختمان مانند موتورهای الکتریکی، لامپهای تخلیه در گاز، بعضی از دستگاه های الکترونیکی و یا هر وسیله دیگری که عامل ایجاد جریان راکتیو در تأسیسات برقی می گردند، میتوان از خازن (بانک خازن) جهت افزایش و اصلاح ضریب توان، کاهش جریان راکتیو شبکه و افزایش ظرفیت مدار و تجهیزات استفاده کرد.

پ ۵-۱-۱ کاهش توان راکتیو باعث می گردد که مصرف کننده متحمل پرداخت هزینه های بیشتر مربوط به توان راکتیو و در نتیجه جریمه توان راکتیو بیش از مقدار تعیین شده آن نگردد.

پ ۵-۱-۲ ظرفیت بانک خازن بر اساس توان، مقدار ضریب توان اولیه و ضریب توان اصلاح شده آن محاسبه می گردد.

پ ۵-۱-۳  بانک خازن و تابلوی آن شامل تعدادی خازن با ظرفیت مشخص (پله خازن)، رگولاتور بانک خازن، کلید مغناطیسی (کنتاکتور)، وسیله حفاظتی مدار پله خازن و وسیله حفاظتی کل تابلوی بانک خازن و غیره می باشد.

پ ۵-۱-۴ در انتخاب اندازه کابل تغذیه بانک خازن و پله های آن و همچنین حفاظت بانک خازن و مدار پله خازن، کنتاکتور و سایر اجزاء آن باید اثر جریان هجومی مدنظر قرار گیرد.

پ ۵-۱-۵ اصلاح ضریب توان در اثر وارد و یا خارج شدن پله های موجود در بانک خازن، توسط دستگاه رگولاتور بانک خازن انجام می گیرد.

پ ۵-۱-6 جهت حفاظت بانک خازن و پله های آن در مقابل اتصال کوتاه باید از فیوزهای چاقویی (HRC) و یا کلیدهای خودکار اتوماتیک محدود کننده جریان استفاده گردد.

پ ۵-۱-۷ با توجه به گستردگی استفاده از لامپهای تخلیه در گاز (از قبیل لامپهای فلورسنت معمولی و یا کمپکت، گازی، بخار سدیم، بخار جیوه، متال هالید و غیره و چراغ های LED در سیستم روشنایی و همچنین مصرف کننده های غیر خطی از قبیل دستگاه های برق بدون وقفه، سیستم سرعت متغیر موتورها و یا راه انداز نرم موتورهای برقی ، منابع تغذیه الکترونیکی و غیره در تأسیسات برقی که موجب ایجاد جریان هارمونیک می گردند، الزامی است که ولتاژ نامی و کار خازن (بانک خازن) حداقل ۴۴۰ ولت انتخاب گردد.

پ ۵-۱-۸ استفاده و یا عدم استفاده از فیلترهای حذف هارمونیک در بانک خازن پس از بهره برداری از تأسیسات برقی ساختمان و با اندازه گیری میزان هارمونیکها قابل تعیین است.

پ ۵-۱-۹ در صورت استفاده از فیلترهای حذف هارمونیکها، ولتاژ نامی و کار خازن (بانک خازن) متناسب با مقدار جریان هارمونیکها و شرایط لازم، محاسبه و انتخاب می گردد.

پ ۵-۱-۱۰ در صورت وجود مولد برق اضطراری در تأسیسات برقی ساختمان، طراحی تابلوهای برقی مربوط به برق عادی (نرمال) و مولد برق اضطراری بنحوی انجام گیرد که مدار تغذیه کننده بانک خازن به هنگام استفاده از مولد برق اضطراری از مدار خارج گردد.