1-6-11 مقدمه

در این فصل، الزامات عمده فنی و اجرایی هفت روش ساخت صنعتی ذکر می شود. معرفی سیستم های حاضر، دلیلی بر رجحان آنها بر دیگر شیوه ها نیست و استفاده کننده، خود موظف است با توجه به مقتضیات پروژه، برتری آنها را از لحاظ مقاومت، پایداری سازه ای، صرفه اقتصادی و سهولت اجرا بررسی نماید.

توضیح: اگر در بین ضوابط ارایه شده در این فصل، با سایر مقررات ملی ساختمان و استانداردهای ساختمانی اجباری، اختلافی موجود باشد، ضابطه سخت گیرانه تر حاکم خواهد بود.

2-6-11 سیستم قاب های سبک فولادی سرد نوردشده (LSF)

1-2-6-11 کلیات

سیستم قاب های سبک فولادی به عنوان یک سیستم متشکل از مقاطع فولادی سرد نورد شده به روش غلطکی است که اجزای آن با اتصالات پیچی، پرچی یا جوشی به یکدیگر متصل می شوند. این سیستم که از نوع دیوار باربر است، ظرفیت ترکیب با سیستم های سازه ای دیگر همانند دیوارهای بتن آرمه را نیز دارد و می تواند در ساخت ساختمان های کوتاه مرتبه به صورت سیستم سازه ای ترکیبی به کار گرفته شود. برای ساخت مقاطع سرد نوردشده، مطابق نشریه ض-۶۰۸ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، استفاده از اشکال مختلف مجاز است. این مقاطع معمولا دارای ابعاد متنوع با محدوده تغییرات ضخامتی بین 0/6 تا 2/5 میلی متر می باشند. اجزای قائم این سیستم به عنوان عضو باربر ستونی در بارهای ثقلی عمل می کنند و تحت نام استاد معرفی و اعضای افقی که استادها را به هم وصل می کنند، رانر یا ترک نامیده می شوند. سقف سازه این ساختمان ها متشکل از تیرچه ها یا لاپه های فلزی سرد نوردشده است. رانرها و تیرچه ها عمدتا دارای مقاطع با اشکال C یا Z می باشند. پوشش سقف دال بتن آرمه، در صورت تامین یکپارچگی لازم بین بتن و پروفیل فولادی تیرچه، می تواند به عنوان یک سقف مرکب بتنی فلزی طراحی شود. در ساختمان های LSF، به منظور باربری جانبی سازه در دو امتداد اصلی متعامد، از دهانه های باربر جانبی استفاده میشود. دهانه های باربر جانبی به روش هایی نظیر سیستم دهانه های مهاربندی شده با اعضای قطری، سیستم دیوار برشی با ورق فولادی نازک و سیستم دیوار باربر با پوشش OSB ایجاد می شود. پروفیل های سرد نوردشده مقاومت کمی در برابر حریق دارند و باید به خوبی محافظت شوند. یکی از دلایل کاربرد گچ به عنوان پوشش داخلی این سیستم ها، دستیابی به این هدف است. از عمده مزایای ساختمانهای LSF، کاهش جرم ساختمان است که تاثیر فراوانی در کاهش هزینه های ناشی از مصالح، نیروی انسانی و نیز زمان احداث پروژه ها خواهد داشت.

سیستم قاب های فولادی سرد نورد شده عمدتا به دو روش طبقه ای و دیوارهای یکپارچه اجرا می شود. در روش متداول طبقه ای، اِستادهای دیوار، توسط دیافراگم سقف قطع شده و طبقات مجزا از یکدیگر اجرا می شوند. در این روش، قطعات تشکیل دهنده ساختمان به صورت پانل های پیش ساخته، در کنار هم و در ارتفاع نصب می شوند. در روش اجرای یکپارچه، استادها به صورت یکسره و بدون قطع در تراز طبقه، طراحی و اجرا می شوند و تیرریزی اسکلت به صورت یکسره، با عبور از کنار ستون صورت می گیرد.

2-2-6-11 الزامات سیستم LSF

1-2-2-6-11 سیستم LSF به همراه مهاربند جانبی، حداکثر تا ارتفاع ۱۵ متر از تراز پایه در تمام کشور مجاز است.

2-2-2-6-11 در این نوع سیستم، حداکثر بار مرده و زنده برای سقفها نباید به ترتیب از ۳۵۰ کیلوگرم بر مترمربع و ۲۵۰ کیلوگرم بر متر مربع تجاوز کند.

3-2-2-6-11 انتخاب انواع ترکیبات بار و همچنین، کنترل سازه در مقابل بار باد باید مطابق مبحث ششم مقررات ملی ساختمان انجام شود.

4-2-2-6-11 طراحی لرزه ای و سازه ای باید بر اساس نشریه ض-۶۰۸ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی صورت پذیرد.

5-2-2-6-11 اتصال اسکلت به سازه پی باید از طریق ریشه گذاری میل مهار در سازه پی و اتصال آن به ناودانی زیرین به وسیله مهره صورت گیرد.

6-2-2-6-11 اتصال مهاربندیهای تسمه ای قطری به عناصر متقاطع با آنها در طول مهاربند ضروری است.

7-2-2-6-11 مهاربندی های تسمه ای قطری در باربری جانبی باید به عنوان اعضای صرفا کششی در تحلیل و طراحی در نظر گرفته شوند.

8-2-2-6-11 مهاربندیهای تسمه ای قطری باید با روش پیش کشیدگی به منظور رفع شل شدگی اولیه نصب شوند.

9-2-2-6-11 تامین ضوابط دیافراگم صلب برای کلیه سقف ها با توجه به ضوابط موجود در استاندارد ۲۸۰۰ توصیه می شود. در غیر این صورت، سازه و سقف باید با توجه به ضوابط آیین نامه های معتبر متناظر طراحی شوند.

10-2-2-6-11 در صورت استفاده از اتصالات جوشی در محل کارخانه، رعایت ضوبط و مقررات مربوط به جوشکاری اعضای سرد نورد شده مطابق استاندارد AISI و آیین نامه های AWS و AISC الزامی است.

11-2-2-6-11 مقاطع سبک فولادی سرد نورد شده نباید در تماس مستقیم با خاک و نیز محیطهای مرطوب باشند.

12-2-2-6-11 به کارگیری مصالح بنایی در دیوارهای داخلی و خارجی در دهانه قاب های سبک سرد نوردشده مجاز نیست.

13-2-2-6-11 حداکثر وزن دیوار تمام شده در جداکننده های داخلی نباید از ۵۰ کیلوگرم بر مترمربع و در دیوارهای خارجی نباید بیشتر از ۱۰۰ کیلوگرم بر مترمربع باشد.

14-2-2-6-11 اتصال دیوارهای غیرباربر و جداکننده ها به سیستم سازه ای باید به نحوی باشد که ضمن تحمل بارهای وارده مانند باد، زلزله و ضربه، مشارکتی در سختی جانبی سازه نداشته باشد.

15-2-2-6-11 رعایت مشخصات فولاد سرد نوردشده بر اساس استاندارد ASTM A653 و ASTM A500 الزامی است. همچنین، لازم است تمهیدات و پوشش های لازم متناسب با شرایط مختلف اقلیمی و محیطهای خورنده ایران صورت پذیرد.

16-2-2-6-11 به منظور کاهش اثر پل حرارتی، لازم است حد فاصل استادها و لایه خارجی جداره، با نوعی عایق حرارتی متراکم پر شود.

17-2-2-6-11 با توجه به اقلیم مورد نظر برای هوابندی در جداره های داخلی و خارجی، بازشوها و همچنین محل نصب اجزای اتصالی نظیر پیچ و مهره، باید ملاحظات کامل با در نظر گرفتن پدیده میعان به عمل آید.

18-2-2-6-11 اسکلت سازه LSF به روش دیوارهای یکپارچه باید با استفاده از اِستادهای یکسره و بدون قطع در تراز طبقه و تیرچه هایی که به صورت یکسره از کنار ستون عبور می کنند، طراحی شود.

19-2-2-6-11 کلیه اتصالات اعضای قائم به اعضای افقی در روش دیوارهای یکپارچه باید به گونه ای باشند که یکپارچگی اعضا در ارتفاع سازه تامین شود.

20-2-2-6-11 کلیه رواداری های ساخت  و نصب باید طبق مراجع معتبر باشد.

3-6-11 ساختمانهای بتن آرمه با قالبهای عایق ماندگار (ICF)

1-3-6-11 کلیات

سیستم سازه ای ساختمانهای بتن آرمه با قالبهای عایق ماندگار، از نوع دیوار باربر است که قالب  دیوارهای بتنی آن، بعد از بتن ریزی، جزیی از دیوار محسوب می شود و نقش عایق حرارتی را دارد.

2-3-6-11 الزامات روش اجرای ساختمانهای ICF

1-2-3-6-11 در صورتی که ضوابط شکل پذیری بر اساس استاندارد 2800 و مبحث نهم مقررات ملی ساختمان رعایت نشود، کاربرد این سیستم صرفا در مناطق واقع در متوسط و برای ساختمانهای دارای اهمیت کم و متوسط تا حداکثر ارتفاع ۱۰ متر مجاز است. بدیهی است در صورتی که ضوابط شکل پذیری رعایت شود، حداکثر ارتفاع ساختمان بر اساس ضوابط استاندارد ۲۸۰۰، ۵۰ متر از تراز پایه است؛ مشروط به اینکه ضوابط محافظت در برابر حریق آن نیز تامین شود.

2-2-3-6-11 بارگذاری سیستم سازه ای حاصل از این روش باید بر اساس مبحث ششم مقررات ملی ساختمان صورت پذیرد.

3-2-3-6-11 طراحی سازه ای این سیستم باید بر اساس مبحث نهم مقررات ملی ساختمان انجام شود.

4-2-3-6-11 سازه پی دیوارهای ICF باید به صورت نواری یا گسترده مطابق مباحث هفتم و نهم مقررات ملی ساختمان طرح شود و پهنای سازه پی باید به اندازه ای باشد که با احتساب ضخامت هسته بتنی، فضای کافی برای قرار گیری قالب ها موجود باشد.

5-2-3-6-11 ضخامت جداره ها و فاصله دو عایق از یکدیگر باید بر اساس نیازهای سازه ای و حرارتی تعیین شود و ضخامت دیوارهای باربر بتنی نباید کمتر از ۱۵۰ میلی متر باشد.

6-2-3-6-11 بتن مصرفی باید از نوع سازه ای و با حداقل مقاومت ۲۰ مگاپاسکال و حداکثر اندازه اسمی سنگدانه مصرفی ۲۰ میلی متر باشد.

7-2-3-6-11 اسلامپ بتن مصرفی در دیوارهای بتن آرمه با قالب های عایق ماندگار باید حداقل ۱۰۰ و حداکثر ۱۵۰ میلی متر در نظر گرفته شود.

8-2-3-6-11 متراکم کردن بتن در صورت مجاز بودن، فقط باید به صورت داخلی انجام گیرد و لرزاندن میلگردهای عمودی مجاز نیست.

9-2-3-6-11 قالب باید مقاومت لازم را برای انجام عملیات بتن ریزی داشته باشد.

10-2-3-6-11 افزودنی های بتن، نحوه بتن ریزی از لحاظ مرحله بندی در ارتفاع، نحوه متراکم نمودن و نیز جزییات آرماتوربندی خاص باید در نقشه ها ذکر شود.

11-2-3-6-11 مشخصات میلگردهای فولادی باید مطابق با ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان باشد.

12-2-3-6-11 مشخصات مقاومتی مصالح عایق در برابر آتش سوزی باید مطابق ضوابط مباحث سوم و پنجم مقررات ملی ساختمان باشد.

13-2-3-6-11 قالب ها باید در برابر وزش باد حفاظت شوند.

14-2-3-6-11 قالب عایق باید از نور خورشید، خرابی فیزیکی و شرایط جوی محافظت شود. اگر قالب ها تحت اثر نور اکسیده و زرد رنگ شده باشند، قبل از اتصال هر گونه ماده ای، باید لایه اکسید شده برداشته شود. همچنین، در صورت مرطوب شدن عایق ها باید پیش از استفاده، از خشک شدن آنها اطمینان حاصل کرد.

15-2-3-6-11 به طور کلی دیوارهای سیستم ساختمانی ICF ، باید در برابر مواد آتش زا همچون روغن، بنزین و نفت به دقت مراقبت شوند و استفاده از تابلوی استعمال دخانیات ممنوعه در مجاورت محل نگهداری قالب ها الزامی است.

16-2-3-6-11 وجود کپسول آتش نشانی به تعداد کافی در نزدیکی هر یک از محل های نگهداری قالب ها الزامی است.

17-2-3-6-11 در مسیر انتقال بار توسط دیوارهای باربر، نباید هیچ گونه انقطاعی وجود داشته باشد.

18-2-3-6-11 اتصال پانل ها به یکدیگر به صورت عمودی یا افقی مجاز است.

19-2-3-6-11 برای ثابت نگاه داشتن فاصله دو عایق و تامین ضخامت هسته بتنی، بلوکها و پانل ها باید با استفاده از اتصالاتی از جنس پلاستیک با فولاد به یکدیگر متصل شوند.

20-2-3-6-11 رابط ها می تواند از جنس پلی پروپیلن با دانسیته بالا، پلی استایرن منبسط شونده، پلی استایرن با مقاومت بالا، ورق گالوانیزه یا میلگرد، باشند.

21-2-3-6-11 تعداد و ابعاد رابطها باید تحمل بارهای حین اجرای ناشی از عملیات بتن ریزی و بتن تازه را داشته باشد.

22-2-3-6-11 سطح مقطع رابطها باید کمتر از ۳ درصد سطح مقطع بتن مسلح باشد. در غیر این صورت، مقطع تضعیف شده دیوار باید ملاک محاسبات قرار گیرد.

23-2-3-6-11 مشخصات مقاومتی مصالح رابط در برابر آتش سوزی باید مطابق ضوابط مباحث سوم و پنجم مقررات ملی ساختمان باشد.

24-2-3-6-11 شکل هندسی و جنس رابطه ای قالب باید در نقشه ها مشخص شود.

25-2-3-6-11 چنانچه قسمتی از میلگردگذاری دیوارهای ICF در محل کارخانه انجام شود، در طراحی و نقشه های سازه باید این مساله به صورت تفکیک شده مشخص شود.

26-2-3-6-11 دستور برش کاری لایه عایق در نواحی لازم، مانند مرز طبقات و نواحی حساس به حريق، باید در نقشه ها مشخص شده باشد.

27-2-3-6-11 هر نوع پوشش یا نمای ساختمان مجاز است و باید توسط اتصالات مکانیکی استاندارد به هسته بتنی یا رابط قالبها مهار شود.

28-2-3-6-11 حداقل ضخامت پوشش نمای مورد نیاز برای سیستم ساختمانی ICF باید مطابق نشریه ض-۶۸۲ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی باشد و در هر حال نباید کمتر از ۱۵میلی متر در نظر گرفته شود.

29-2-3-6-11 برای اجرای اندود باید از توری فلزی، رابیتس یا شبکه فولادی مناسب که در فواصل استاندارد به جداره بتنی متصل شده اند، استفاده شود و قبل از بتن ریزی دیوارها، باید تمهیدات لازم جهت مهار توری، رابیتس یا شبکه فولادی به دیوار، توسط اتصالات مفتولی یا نظایر آن در نظر گرفته شود.

30-2-3-6-11 چنانچه اتصال پوشش نما به دیوار، از طریق رابطهای پلاستیکی باشد، حداکثر ارتفاع مجاز ساختمان 2/7 متر خواهد بود.

31-2-3-6-11 رواداری های سیستم ساختمانی ICF باید مطابق ضوابط رواداریهای دیوارها و دال های مبحث نهم مقررات ملی ساختمان باشد.

32-2-3-6-11 ملاحظات خاص استفاده از پلی استایرن

1-32-2-3-6-11 پلی استایرن باید از نوع منبسط شونده کندسوز، مطابق با استاندارد ASTM و با تایید مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی باشد.

2-32-2-3-6-11 انبار کردن پلی استایرن، با حجم بیش از ۶۰ مترمکعب مجاز نیست؛ در صورت نیاز به ذخیره سازی مقادیر بیشتر، باید بین هر انبارش حداقل ۲۰ متر فاصله باشد.

3-32-2-3-6-11 برای حفاظت از بلوک سقفی پلی استایرن و محافظت از تماس مستقیم هرگونه حریق احتمالی با آن، لازم است زیر سقف به وسیله پوشش مناسب مانند یک تخته گچی به ضخامت حداقل 12/5 میلی متر یا اندود گچ به ضخامت حداقل ۱۵ میلی متر محافظت شود.

4-32-2-3-6-11 محافظت از بلوک دیواری پلی استایرن باید به وسیله پوشش مناسب به عمل آید. این پوشش می تواند یک تخته گچی با ضخامت 12/5 میلیمتر یا سایر مصالحی که بر اساس مدارک فنی مصوب و معتبر، از نظر مقاومت در برابر دمای بالا معادل آن عمل می کند، باشد.

5-32-2-3-6-11 پوشش محافظت کننده بلوکهای پلی استایرن باید دارای اتصال مکانیکی به سازه باشد. اتصال مستقیم پوشش به پلی استایرن، به تنهایی، مجاز نیست.

6-32-2-3-6-11 دیوارهای بین واحدهای مستقل مانند دیوار بین آپارتمانهای مسکونی یا واحدهای تجاری، اداری در هر ساختمان، باید دارای مقاومت کافی در برابر آتش باشند. در این دیوارها باید به صورت مناسب از مصالح حریق بند استفاده شود؛ به گونه ای که بلوکهای پلی استایرن در قسمت بین دو فضای مجاور پیوستگی نداشته باشند و از گسترش هر گونه حریق احتمالی بین دو فضایی که به وسیله دیوار مقاوم در برابر آتش از یکدیگر جدا شده اند، جلوگیری شود. برای جزییات این ضوابط به نشریه ض-۶۸۲ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی مراجعه شود.

7-32-2-3-6-11 به منظور تامین مقاومت کافی سقفها در مقابل آتش لازم است لایه پلی استایرن در مرز سقف / کف هر طبقه قطع شود و بین طبقات امتداد نداشته باشد. در این قسمت ها، در صورت نیاز و برای تامین مقاومت لازم باید از مسدود کننده های آتش استفاده شود.

8-32-2-3-6-11 در مناطقی که در معرض خطر حمله حشرات موذی، مانند موریانه قرار دارد لازم است تمهیدات لازم برای محافظت از لایه پلی استایرن به عمل آید.

4-6-11 ساختمانهای بتنی پیش ساخته

1-4-6-11 کلیات

در ساختمانهای بتنی پیش ساخته، تمامی اجزای سازه ای و برخی از اجزای غیرسازه ای ساختمان از قطعات بتن پیش ساخته تولید شده در کارخانه تشکیل می شوند. قطعات بتنی پیش ساخته شامل تیر، ستون، سقف، دیوار، پله و نما می باشند. محدودیت ابعاد و وزن این قطعات به ظرفیت تجهیزات موجود برای تولید، حمل و نصب قطعات پیش ساخته وابسته است. سازه های بتنی پیش ساخته از سیستمهای سازه ای مختلفی مانند قاب خمشی، دیوار باربر و سیستمهای دوگانه (ترکیبی) تشکیل می شود و سیستم مقاوم آنها در برابر بارهای جانبی عبارتند از: دیوار برشی، قاب خمشی، ستون های T شکل یک سر گیردار و قاب های مهاربندی شده.

اتصالات در قطعات بتنی پیش ساخته از اهمیت بسیاری برخوردار می باشند. به طور کلی دو نوع اتصال خشک و تر برای این قطعات وجود دارد. در اتصالات خشک، عمدتا از مصالح فولادی با جوش یا پیچ و مهره استفاده می شود؛ در حالی که در اتصالات تر، گروت یا ملات به کار می رود. سازه پی ساختمان بتنی پیش ساخته می تواند به صورت پیش ساخته یا درجا با اتصال تر و خشک اجرا شود.

2-4-6-11 الزامات ساختمانهای بتنی پیش ساخته

1-2-4-6-11 منظم بودن ساختمان در پلان و ارتفاع الزامی است.

2-2-4-6-11 طراحی و اجرای ساختمانهای بتنی پیش ساخته باید مطابق با ضوابط بارگذاری و طراحی اجزای بتنی مندرج در مباحث ششم و نهم مقررات ملی ساختمان و با در نظر گرفتن کلیه شرایط اجرایی پروژه از جمله جابجایی، نصب و حمل صورت پذیرد.

3-2-4-6-11 مقرون به صرفه ترین اندازه برای قطعات پیش ساخته یک ساختمان، بزرگترین مقداری است که تمام محدودیتهای زیر را تامین نماید:

– اندازه حاصل از پایداری و تنشهای مجاز روی قطعات در حین جابجایی؛

– اندازه حاصل از محدودیتهای وزن مجاز در حمل و نقل و نیز در تجهیزات نصب؛

– ظرفیت جرثقیل موجود در کارخانه و کارگاه پروژه؛

– فضای انبارش، شعاع چرخش کامیون و سایر محدودیتهای موجود در کارگاههای ساخت و نصب.

4-2-4-6-11 تامین ضوابط دیافراگم صلب و همچنین پیوستگی و و یکپارچگی برای کلیه سقفها الزامی است.

5-2-4-6-11 طراحی و اجرای میل مهارهای سقفی مناسب در محل از اعضای پانلی سقف پیش ساخته به یکدیگر الزامی است.

6-2-4-6-11 طراحی اتصالات ساختمانهای بتنی پیش ساخته باید طبق ضوابط مباحث نهم و دهم مقررات ملی ساختمان و سایر مراجع معتبر انجام شود.

7-2-4-6-11 اتصال سقف به قاب و دیوار باید به صورت پیوسته و یکپارچه طراحی و اجرا گردد و میلگردگذاری لازم برای این یکپارچگی، در محل اتصال انجام شود. همچنین تامین پیوستگی و یکپارچگی در محل اتصال تیر به ستون و اجرای میلگردگذاری لازم برای این یکپارچگی، ضروری است.

8-2-4-6-11 تامین اتصال قاب پیش ساخته ساده ساختمانی به دیوار برشی بتن آرمه ی در جا، باید از طریق اتصال تیرهای هم امتداد دیوار برشی با المان مرزی درجا صورت گیرد.

9-2-4-6-11 در صورت تعبیه اعضای مرزی در دیوارهای برشی بتن آرمه، ضروری است این اعضا به صورت درجا اجرا شوند و در نظر گرفتن ستون های پیش ساخته قاب، به عنوان اعضای مرزی مورد تایید نیست.

10-2-4-6-11 برای تامین پایداری قطعات پیش ساخته الحاقی به ساختمان مانند راه پله، جان پناه و … باید تهمیدات لازم صورت پذیرد.

11-2-4-6-11 طراحی و اجرای تیرچه در پیرامون بازشوها، الزامی است.

12-2-4-6-11 رعایت ضوابط طراحی و اجرای سازه پی برای ساختمان های بتنی پیش ساخته، باید مطابق مباحث هفتم و نهم مقررات ملی ساختمان باشد.

13-2-4-6-11 مشخصات کلیه میلگردهای فولادی به کار رفته در بتن باید منطبق بر ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان باشد.

14-2-4-6-11 مشخصات مصالح و کیفیت بتن تولید شده باید منطبق بر ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان باشد.

15-2-4-6-11 اندازه بزرگترین سنگ دانه مصرفی در قطعات بتن پیش ساخته نباید بیش از ۲۵ میلی متر باشد.

16-2-4-6-11 اسلامپ بتن مصرفی در قطعات بتن پیش ساخته نباید بیش از ۱۵۰ میلی متر باشد.

17-2-4-6-11 عمل آوری قطعات بتنی پیش ساخته تولید شده باید به صورت تامین گرمایش از طریق بخار آب، شبکه لوله های آب داغ یا سایر شیوه های گرمایش باشد و با پوشش عایق مناسب، میزان رطوبت و درجه حرارت در طول مدت عمل آوری کنترل شود.

18-2-4-6-11 تمام اندازه ها و خواص مهندسی مقاطع فولادی به کار رفته در این سیستم، باید مطابق ضوابط موجود در مبحث دهم مقررات ملی ساختمان باشد.

19-2-4-6-11 در اتصالات پیچ و مهره ای قطعات بتنی پیش ساخته باید از پیچ و مهره های استاندارد معمولی و پرمقاومت مطابق مشخصات تعیین شده در مبحث دهم مقررات ملی ساختمان استفاده شود.

20-2-4-6-11 استفاده از اتصالات جوشی، پیچ و مهره، گلدانی و غلاف ملات / گروت اجزای باربر به سازه پی مجاز می باشد و باید مطابق ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان و سایر مراجع معتبر طراحی گردند.

21-2-4-6-11 طول وصله های آرماتور در محل اتصالات تر باید مطابق ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان باشد.

22-2-4-6-11 وصله ستونهای بتن مسلح پیش ساخته باید در محلی که کمترین تنش موجود است، انجام شود.

23-2-4-6-11 لازم است تمهیدات لازم جهت تحمل نیروی Uplift در اتصال ستون بالایی به ستون پایینی صورت گیرد؛ مانند: دندانه دار کردن شیارهای تعبیه شده در بالای ستون پایینی.

24-2-4-6-11 در نظر گرفتن تمهیدات لازم در هنگام بتن ریزی در محل اتصال تیرها به ستونهای پیش ساخته برای تامین کیفیت مناسب بتن ضروری است؛ مانند: ویبره مناسب.

25-2-4-6-11 اتصالات باید در برابر شرایط محیطی و آتش سوزی محافظت شوند.

26-2-4-6-11 مدارک اختصاصی زیر باید برای اجرای ساختمان های بتنی پیش ساخته تهیه گردد:

– دستورالعمل حمل، انبار و نگهداری قطعات با توجه به جوانب احتیاط حین اجرا؛

– معیارهای رد و پذیرش قطعه یا سیستم؛

– محدودیت بارهای کارگاهی و حمل و نقل.

27-2-4-6-11 نقشه های ساخت باید با در نظر گرفتن جزییات کامل تهیه شود.

28-2-4-6-11 نشانه های استفاده شده در نقشه های کارگاهی باید طبق مراجع معتبر باشد.

29-2-4-6-11 مدارک فنی نصب قطعات پیش ساخته باید با در نظر گرفتن فرآیند نصب تهیه شود.

30-2-4-6-11 باید به عملکرد قطعات در حین نصب توجه شود؛ به طوری که وقتی نسبت دهانه به عمق تیر بالا باشد، مقدار انحنا، خروج از محوریت و لرزش تیرها مورد توجه بیشتری قرار گیرند.

31-2-4-6-11 نقاط مخصوص برای بلند کردن قطعات از محل ساخت به محل اجرا باید به گونه ای تعیین شوند که تنش قطعه در محدوده مجاز باقی بماند و قطعه در حین بلند کردن تراز باشد.

32-2-4-6-11 برای قطعات با هندسه نامتقارن یا مقطع ناقص باید نقاط مکمل کمکی برای بلند کردن قطعه در نظر گرفته شود.

33-2-4-6-11 در صورتی که بخشی از قطعه دارای مساحت کوچک (مقطع کاهش یافته) یا کنسول های بزرگ باشد، اضافه کردن تقویت های فلزی سازه ای به پشت قطعه برای فراهم کردن مقاومت اضافی لازم است..

34-2-4-6-11 زمانی که زاویه زنجیر کوچک است، بهتر است از تیر شاهین (بخشی)، دو عدد جرثقیل یا سایر لوازمی که زاویه زنجیر را افزایش می دهد، استفاده شود.

35-2-4-6-11 علاوه بر لنگر خمشی طولی، ممکن است لنگر خمشی عرضی ناشی از موقعیت نقاط اتصال بلند کننده با توجه به ابعاد عرضی ایجاد شود.

36-2-4-6-11 رعایت تمهیدات لازم مناسب با شرایط مختلف اقلیمی و محیطهای خورنده ایران الزامی است.

37-2-4-6-11 رواداری های حمل و نصب قطعات بتنی پیش ساخته باید طبق مراجع معتبر رعایت شود.

5-6-11 روش تیلت- آپ

1-5-6-11 کلیات

تیلت- آپ به عنوان یک روش اجرا برای دیوارهای باربر و غیرباربر شناخته می شود. در این روش، دیوارها در مجاورت محل نصب، به صورت خوابیده، ساخته و سپس، توسط جرثقیل برپا و در جای خود نصب می شوند. از این رو، نقاط قوت این روش، بهره گیری از مزایای پیش ساخته سازی، کاهش قابل ملاحظه هزینه قالب بندی و حذف مرحله انتقال قطعات از محل ساخت به محل اجرا است.

کارآیی این روش برای پلان های منظم موجب شده است که اغلب در ساختمان هایی با کاربری اداری، تجاری و انبار استفاده شود. دیوارهای ساخته شده با این روش، عموما بتن آرمه هستند.

2-5-6-11 الزامات طراحی و اجرای ساختمانهای بتن آرمه با شیوه تیلت-آپ

1-2-5-6-11 حداکثر ارتفاع قابل ساخت با روش تیلت-آپ ۱۳ متر است.

2-2-5-6-11 استفاده از روش تیلت- آپ برای دیوارهای باربر ساختمان های متعلق به گروه خطر پذیری ۱، ۲ و ۳ در مناطق لرزه خیز با خطر نسبی خیلی زیاد ممنوع است.

3-2-5-6-11 کاربرد سقفهای غیرصلب (انعطاف پذیر) در روش تیلت- آپ مجاز نیست؛ مگر اینکه سقف ها پوششی باشند.

4-2-5-6-11 طراحی دیوارهای تیلت-آپ باید مطابق با ضوابط بارگذاری و طراحی اجزای بتنی مندرج در مباحث ششم و نهم مقررات ملی ساختمان و نیز نشریه ACI 551.2R و با در نظر گرفتن کلیه شرایط اجرایی پروژه از جمله برپاسازی و نصب صورت پذیرد.

5-2-5-6-11 مقرون به صرفه ترین ابعاد دیوار، بزرگترین آن، با توجه به محدودیت های زیر است:

– مساحت محوطه ساخت؛

– اندازه حاصل از پایداری و تنش های مجاز روی دیوار در حین برپاسازی؛

– ظرفیت جرثقیل موجود در کارگاه پروژه؛

– ظرفیت تجهیزات نصب و اتصالات؛

– سایر محدودیت های موجود در کارگاه برای ساخت و نصب.

6-2-5-6-11 استفاده از اتصالات جوشی، پیچ و مهره، گلدانی و غلاف ملات / گروت دیوارهای باربر به سازه پی مجاز است و باید مطابق ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان و سایر مراجع معتبر، طراحی گردند.

7-2-5-6-11 هنگامی که از روش تیلت-آپ، برای دیوار حایل استفاده می شود، اتصال دیوار و دال بتن آرمه باید از دوران دیوار بر اثر فشار خاک جلوگیری کند.

8-2-5-6-11 اگر دو یا چند پانل دیواری در مجاورت یکدیگر قرار گیرند، این پانل ها باید در محل هایی که اتصال آنها از نظر پایداری سازه ای در برابر بارهای وارد بر سازه، اهمیت دارند، با اتصال جوشی به یکدیگر متصل شوند.

9-2-5-6-11 در مواردی که اتصال پانل های دیوار به یکدیگر، به لحاظ مقاومت در برابر لنگر واژگونی لازم باشد، باید پانل ها دو به دو و حداکثر در گروه های سه تایی در صفحه به هم متصل شوند. در این صورت، باید آرماتورهای افقی اضافه ای برای کنترل ترکهای عرضی تعبیه شود.

10-2-5-6-11 رعایت تمهیدات لازم برای اتصالات، متناسب با شرایط مختلف اقلیمی و محیطهای خورنده الزامی است.

11-2-5-6-11 در مواردی که بتن به صورت نمایان قرار خواهد گرفت، سنگدانه های مصرفی برای برآورده نمودن الزامات دوام باید خواص مربوط به سلامت سنگدانه، مقاومت در برابر چرخه های یخ زدن و آب شدن و در صورت نیاز، مقاومت در برابر باران های اسیدی را داشته باشد.

12-2-5-6-11 جزییات اجرایی باید مطابق نشریه ACI 551.IR باشد.

13-2-5-6-11 پیش بینی تمهیدات ایمنی لازم، به هنگام برپاسازی دیوارها با جرثقیل، الزامی است.

14-2-5-6-11 استفاده از تیر شاهین (پخشی)، برای برپاسازی قطعه الزامی است.

15-2-5-6-11 مدارک فنی نصب باید با در نظر گرفتن فرآیند نصب تهیه شود.

6-6-11 ساختمان های نیمه پیش ساخته با صفحات بتن پاششی سه بعدی (3D پانل)

1-6-6-11 کلیات

ساختمان های نیمه پیش ساخته با صفحات بتن پاششی سه بعدی که به 3D پانل مشهورند، متشکل از یک شبکه خرپای فضایی از میلگردهای ساده، یک لایه پلی استایرن به ضخامت ۴۰ تا ۹۰ میلی متر و دو لایه بتن پاششی در طرفین است. شبکه خرپای فضایی، از اتصال شبکه های فولادی ساخته شده به روش جوش نقطه ای اتوماتیک، توسط میلگردهای مورب حاصل می شود. در این سیستم، بازشوها در زمان تولید در کارخانه یا پیش از نصب، تعبیه و تقویت های لازم با استفاده از شبکه فولادی انجام میشود.

لازم است پانل ها برای تحمل برش و خمش وارده در سقف و تحمل بار محوری و برش عرضی در دیوارها طراحی شوند و جزییات لازم برای یکپارچه نمودن اجزای سیستم به دقت مورد توجه قرار گیرند. در این پانل ها، لایه پلی استایرن علاوه بر نقش قالب بندی، در عایق کاری حرارتی نیز، موثر است. پانل های 3D در قطعاتی با عرض یک متر و طول سه متر در کارخانه تولید می شوند و پس از حمل به کارگاه و اجرای زیرسازی مناسب، در موقعیت خود قرار داده و به یکدیگر متصل می شوند. پس از اجرای تاسیسات برقی و مکانیکی لازم، دو سمت پانل ها با بتن ریزدانه، بتن پاشی می شود. از نقاط ضعف این سیستم می توان موارد زیر را برشمرد:

مشکل اجرا در محل های بادخیز، ترد بودن فولادهای پیش کشیده، دشواری رعایت رواداری ها به هنگام نصب و شاقول کردن پانل ها، دشواری کنترل ضخامت بتن پاشیده، عدم دست یافتن به مقاومت های بالای بتن، امکان ایجاد خوردگی در شبکه فولادی، عدم امکان دسترسی برای تعمیر یا اصلاح مسیر تاسیساتی .

2-6-6-11 الزامات ساختمانهای نیمه پیش ساخته با 3D پانل

1-2-6-6-11 پانل ها باید در محیطهای دور از تابش مستقیم اشعه خورشید، بارش باران، رطوبت، تغییرات حرارتی شدید و عوامل مخرب محیطی نگهداری شوند.

2-2-6-6-11 پانل ها باید دور از مواد آتش زا یا حلال مانند هیدروکربنها نگهداری شود و از حرارت مستقیم نیز مصون ماند.

3-2-6-6-11 انبار کردن پلی استایرن، با حجم بیش از ۶۰ مترمکعب مجاز نیست؛ در صورت نیاز به ذخیره سازی مقادیر بیشتر، باید بین هر انبارش حداقل ۲۰ متر فاصله باشد.

4-2-6-6-11 هسته عایق باید پلی استایرن منبسط شونده از نوع کندسوز با حداقل چگالی اسمی 15kg/m³، مطابق استاندارد ASTM و با تایید از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی باشد.

5-2-6-6-11 لایه پلی استایرن باید در محل کف اسقف قطع شود و بین طبقات امتداد نداشته باشد. هرگونه امتداد قائم لایه پلی استایرن در دیوارهای خارجی، شفتهای پلکان، آسانسور و نظایر آنها نیز، باید در محل کف/سقف قطع شود.

6-2-6-6-11 هرگونه سوراخ یا گشودگی ایجاد شده درون دیوار باید آتش بندی شود.

7-2-6-6-11 هرگونه عملیات جوشکاری در نزدیکی پانل های بتن پاشی نشده که احتمال آسیب رسانی به پانل داشته باشد، باید با رعایت تمهیدات ویژه و با نظارت دقیق انجام شود.

8-2-6-6-11 از بارگذاری یا اقداماتی نظیر راه رفتن روی پانل ها باید اجتناب شود.

9-2-6-6-11 نگهداری و انبار پانل ها روی یکدیگر باید به نحوی باشد که جوش شبکه و مفتولها آسیب نبیند.

10-2-6-6-11 در هنگام بارگیری، باراندازی یا حمل و نقل پانل ها باید اقدامات لازم برای جلوگیری از تابیدگی و خمیدگی آنها به عمل آید.

11-2-6-6-11 رعایت مشخصات بتن پاششی، طبق آیین نامه بتن ایران الزامی است.

12-2-6-6-11 ضخامت بتن پاششی در هر طرف نباید از ۴۰ میلی متر کمتر و از ۷۰ میلی متر بیشتر باشد.

13-2-6-6-11 حداقل تنش تسلیم فولاد شبکه جوش ۲۴۰ مگاپاسکال و حداقل قطر آن ۳ میلی متر است.

14-2-6-6-11 تمهیدات لازم در شرایط اقلیمی مختلف برای بتن مسلح مانند کاربرد فولاد گالوانیزه و نیز بتن مقاوم در محیط خورنده، باید طبق مبحث نهم مقررات ملی ساختمان لحاظ شود.

15-2-6-6-11 ضخامت هسته عایق در پانل های دیواری باید حداقل ۴۰ میلی متر و به تناسب آن، فاصله شبکه های جوش شده از یکدیگر باید حداقل ۸۰ میلی متر باشد.

16-2-6-6-11 ضخامت هسته عایق در پانل های سقفی باید حداقل ۶۰ میلی متر و به تناسب آن، فاصله شبکه های جوش شده از یکدیگر باید حداقل ۱۰۰ میلی متر باشد.

17-2-6-6-11 پلان ساختمان باید نسبت به محورهای اصلی بنا، متقارن و ساختمان در ارتفاع، منظم باشد.

18-2-6-6-11 حداکثر ارتفاع مجاز ساختمان، مشروط به اجرای کلاف های افقی و قائم، ۱۰ متر و در غیر این صورت، 7/2 متر از تراز پایه است.

19-2-6-6-11 از ایجاد اختلاف سطح در کف ها باید خودداری شود.

20-2-6-6-11 ارتفاع مجاز هر طبقه بدون کلاف میانی باید به ۴ متر محدود شود. در صورت افزایش ارتفاع از این مقدار لازم است یک کلاف میانی منظور گردد. در هر حال، ارتفاع هر طبقه نباید از ۶ متر بیشتر شود.

21-2-6-6-11 انتخاب انواع ترکیبات بار و همچنین، کنترل سازه در مقابل بار باد باید مطابق مبحث ششم مقررات ملی ساختمان انجام شود.

22-2-6-6-11 طرح لرزه ای باید بر اساس استاندارد ۲۸۰۰ صورت پذیرد.

23-2-6-6-11 حداکثر دهانه باربر ثقلی در سقف ۵ متر، حداکثر طول آزاد دیوار ۶ متر و حداکثر ارتفاع خالص پانل های دیواری 3/2  متر است.

24-2-6-6-11 لازم است کفایت مقاومت پانل های غیرباربر در برابر بارهای غیرمتعارف احتمالی نظیر ضربه، متناسب با شرایط بهره برداری مورد بررسی قرار گیرند.

25-2-6-6-11 در مسیر انتقال نیروی جانبی از سازه پانلی به زمین، نباید انقطاعی وجود داشته باشد.

26-2-6-6-11 در هر دیوار پانلی، سطح بازشوها نباید از ۳۳ درصد سطح کامل دیوار بیشتر باشد.

27-2-6-6-11 فاصله بازشوها تا کناره های دیوار باید حداقل ۷۵۰ میلی متر در نظر گرفته شود.

28-2-6-6-11 در اطراف بازشوها باید حداقل به اندازه مساحت معادل مفتول های قطع شده از پانل در هر راستا، به صورت فولاد متمرکز در همان راستا، در دو طرف بازشو قرار داده شود. همچنین، در گوشه های بازشو باید آرماتور تقویتی مورب با رعایت طول مهاری تعبیه شود.

29-2-6-6-11 سایر تمهیدات لازم در مورد بازشوها باید بر اساس مبحث نهم مقررات ملی ساختمان لحاظ شود.

30-2-6-6-11 آثار ناشی از لاغری باید در طراحی پانل های بابر لحاظ گردد.

31-2-6-6-11 در طبقه هایی که به دلایل معماری تعدادی از دیوارهای آن حذف می شود، نباید نسبت سطح مقطع دیوارهای باربر پانلی آن طبقه به سطح مقطع دیوارهای باربر پانل طبقه فوقانی، بدون در نظر گرفتن دیوار قسمت فوقانی بازشوها، از ۷۰٪ کمتر باشد.

32-2-6-6-11 احداث کنسول های بیشتر از یک متر مجاز نیست.

33-2-6-6-11 طراحی جزییات قرار گیری میلگردهای مورد نیاز، باید مانند سازه های بتن آرمه معمولی باشد و مطابق با ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان صورت پذیرد.

34-2-6-6-11 مهار و وصله میلگردها و شبکه جوش شده باید مطابق ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان باشد.

35-2-6-6-11 در دیوارها، پوشش بتن پاششی روی شبکه جوش شده یا میلگردها نباید کمتر از ۱۵ میلی متر باشد.

36-2-6-6-11 آرماتورهای انتظار سازه پی، باید باید در فاصله بین لایه عایق و شبکه فولادی پانل قرار گرفته و به سمت شبکه فولادی متمایل باشند.

37-2-6-6-11 نقشه های محاسباتی، اجرایی و کارگاهی باید مطابق مندرجات این بخش و نیز الزامات مبحث نهم مقررات ملی ساختمان، به تناسب سازه مورد نظر تهیه شوند.

38-2-6-6-11 با توجه به نوع پانل تولیدی، لازم است جزییات اتصال سقف به دیوار، سقف به بازشوها و دیوار به دیوار در حالات مختلف (کنج، کنار هم، سپری و صلیبی) به صورت پارامتریک، در قالب یک دفترچه با عنوان “دفترچه جزییات اتصالات” ارایه شود.

39-2-6-6-11 در صورت استفاده از سیستم تاسیسات مکانیکی توکار، لازم است لوله های مربوطه، از جنس پلیمری باشد.

40-2-6-6-11 اگر از پانل های سقفی استفاده شود، لازم است نصب پانل های سقف پیش از اتمام بتن پاشی دیوارها انجام شود.

41-2-6-6-11 برای اجرای پانل های سقفی، باید فاصله ۲۰ میلی متری بین پشت بند و شبکه جوش شده رعایت شود و نباید به شبکه جوش شده بچسبد.

42-2-6-6-11 در پانل های سقفی باید خیز منفی به مقدار نیم درصد طول دهانه در وسط دهانه تیرها رعایت شود.

43-2-6-6-11 فاصله حداکثر برای شمع ها در طول تیرچه های بین پانل های سقف 1/5 متر است.

44-2-6-6-11 آزمایش های پیش از بتن پاشی

1-44-2-6-6-11 قبل از شروع عملیات بتن پاشی در کارگاه، باید جعبه های آزمایشی چوبی یا فلزی به ابعاد 100×600×600 میلی متر برای اخذ نمونه های آزمایش از بتن پاششی، توسط پرسنل کارگاه و تحت نظر دستگاه نظارت تهیه شود.

2-44-2-6-6-11 به ازای هر مخلوط نمونه، هر وضعیت بتن پاشی (افقی یا سربالا) و هر اپراتور بتن پاش، باید حداقل یک جعبه آزمایشی در نظر گرفته شود که نصف جعبه با شبکه جوش شده پانل، مشابه شرایط واقعی، شبکه بندی شود.

3-44-2-6-6-11 از هر جعبه آزمایش باید ۶ نمونه مغزه گیری انجام شود که ۳ نمونه با شبکه فولادی و ۳ نمونه بدون آن باشد.

4-44-2-6-6-11 به ازای هر ۵۰ مترمکعب بتن پاششی یا هر ۵ روز بتن پاشی، یک جعبه آزمایشی لازم است.

5-44-2-6-6-11 زمانی بتن پاششی، از نظر مقاومت قابل قبول تلقی می شود که متوسط مقاومت فشاری سه مغزه حداقل برابر 0/85 مقاومت مشخصه طرح باشد و همچنین مقاومت هیچ یک از مغزه ها کمتر از 0/75 مقاومت مشخصه طرح نباشد. برای کنترل دقت نتایج می توان مغزه گیری را تکرار نمود.

6-44-2-6-6-11 برای سهولت در نتیجه گیری و تسریع در کار می توان به همراه بتن پاشی جعبه ها، ۶ آزمونه استوانه ای استاندارد از بتن پاششی گرفته شود و نتایج مقاومت آزمونه ها با مغزه های اخذشده از جعبه ها مقایسه و کالیبره گردد. معیار کیفی مغزه ها باید مطابق با ضوابط نشریه ۳۸۵ سازمان برنامه و بودجه باشد.

45-2-6-6-11 مصالح برگشتی بتن پاششی نباید مورد استفاده مجدد در بتن پاشی پانل های باربر قرار گیرند.

46-2-6-6-11 استفاده از روش های دستی در اجرای بتن پاششی مجاز نیست.

47-2-6-6-11 فشار دستگاه بتن پاش یا کمپرسور باید به حدی باشد که بتن پاششی با فشاری در محدوده ۵ تا ۸ بار (اتمسفر) از پاشنده به سوی سطح، خارج شود.

48-2-6-6-11 در عملیات بتن پاشی نباید به دلیل نصب قرنیز، ضخامت بتن پاششی پایین دیوار کم شود.

49-2-6-6-11 لازم است بتن پاشی دیوارها از پایین به سمت بالای دیوار صورت گیرد.

50-2-6-6-11 به منظور توزیع یکنواخت بتن پاششی و جلوگیری از گلوله و انباشته شدن مصالح، لازم است، پاشنده تا حد امکان، عمود بر سطح دیوار قرار داده شود و حرکت آن به صورت یکنواخت با الگوی دوار کوچک، حول محور پاشنده باشد. در موقعیت هایی که به لحاظ شرایط معماری یا اجرایی، این موضوع میسر نباشد، دهانه پاشنده نباید کمتر از ۴۵ درجه از سطح کار، زاویه بگیرد.

51-2-6-6-11 بتن پاشی نباید به کنج ختم شود؛ برای عملیات بتن پاشی داخل کنج ها، باید پاشش در راستای نیمساز کنج انجام شود.

52-2-6-6-11 برای تامین پایداری قائم پانل های دیواری به منظور بتن پاشی، لازم است در فاصله ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی متری از بالای دیوار، از پشت بندهای افقی مناسب استفاده شود.

53-2-6-6-11 پلی استایرن پانل های دیوار باید به نحوی در جای خود ثابت نگه داشته شوند که در اثر فشار حاصل از پاشش بتن، جابجا نشوند.

54-2-6-6-11 رواداری های ابعادی پانل ها باید مطابق جدول ۱۱-۶-۱ باشد.

55-2-6-6-11 رواداری های اجرای پانل ها باید مطابق جدول ۱۱-۶-۲ در نظر گرفته شود.

7-6-11 ساختمانهای بتن آرمه درجا به شیوه قالبهای تونلی

1-7-6-11 کلیات

سیستم موسوم به تونلی، فقط در انبوه سازی ها استفاده می شود و از نوع سیستم دیوار باربر و سقف بتنی است. از آنجایی که سقف و دیوارها به صورت سلولی و هم زمان، آرماتوربندی، قالب بندی و بتن ریزی می شوند، این سیستم به تونلی شهرت یافته است. با این شیوه اجرا، ضمن افزایش سرعت و کیفیت، عملکرد سازه ای و رفتار لرزه ای مجموعه سازه، به لحاظ یکپارچگی اعضا و اتصالات آنها، به نحو چشمگیری بهبود می یابد.

قالب ها به صورت یکپارچه، بسته و باز می شوند. خروج قالب های تونلی، پس از بتن ریزی دیوار و سقف و گیرش اولیه بتن، با فاصله دادن قالب ها از جدارهای بتن ریزی شده و با حرکت افقی روی چرخ یا غلطک صورت می گیرد. جدارهایی که با استفاده از این روش اجرا می شوند، جدارهای اصلی داخلی و بعضی جداره های جانبی هستند. تجربه زلزله های گذشته، عموما رفتار مناسب سازه این ساختمان ها را نشان داده است. برای افزایش سهولت و سرعت اجرا، اجزای غیرسازه ای مانند دیوارهای جداکننده، پله ها و پانل های نما به صورت پیش ساخته در نظر گرفته و پس از تکمیل سازه اصلی، به آن متصل می شوند.

با به کار گیری مدیریت کیفیت جامع و استفاده از فناوری های روز در تسریع گیرش و ازدیاد مقاومت بتن می توان سرعت اجرا را به میزان چشمگیری افزایش داد. از معایب این روش، محدودیت در طراحی معماری است. در ساختمانهای اجراشده به روش تونلی، ابتدا آرماتوربندی و تعبیه مسیرهای تاسیسات برقی در دیوارها انجام می شود و هم زمان با این اقدامات، قالب بندی بازشوهای مورد نیاز برای تاسیسات، در و پنجره اجرا می شود. اجرای جداره های بتنی پرداخت شده، نیاز به نازک کاری بر روی سطوح آنها را برطرف می کند.

2-7-6-11 الزامات طراحی و اجرای ساختمانهای بتن آرمه درجا با شیوه قالبهای تونلی

1-2-7-6-11 مبانی کلی طراحی این سیستم، مطابق با ساختمانهای بتن مسلح از نوع دیوار باربر است.

2-2-7-6-11 اجرای این سیستم در کلیه پهنه های لرزه خیزی ایران حداکثر تا ۵۰ متر از تراز پایه بلامانع است.

3-2-7-6-11 بارگذاری و طرح سازه ای این روش باید به ترتیب، بر اساس مباحث ششم و نهم مقررات ملی ساختمان انجام گیرد.

4-2-7-6-11 رعایت ضوابط مربوط به شکل پذیری زیاد متناسب با لرزه خیزی مناطق مختلف ایران الزامی است.

5-2-7-6-11 حداکثر ارتفاع خالص ۳ متر (بدون احتساب ضخامت سقف) و حداقل ضخامت ۱۵۰ میلی متر برای دیوارهای هر طبقه در این سیستم مجاز است.

6-2-7-6-11 سطح مقطع اسمی دیوارهای سازه ای در هر جهت باید حداقل 3% سطح زیربنای طبقه باشد.

7-2-7-6-11 سطح مقطع اسمی دیوارهای سازه ای یک جهت باید حداقل ۸۰ درصد جهت دیگر باشد.

8-2-7-6-11 رعایت حداقل مقاومت فشاری نمونه استوانه ای ۲۵ مگاپاسکال برای بتن سازه ای و حداقل تنش تسلیم ۴۰۰ مگاپاسکال برای فولاد الزامی است.

9-2-7-6-11 در نظر گرفتن ملاحظات لازم در پلان معماری برای بستن و باز کردن قالب های تونلی ضروری است.

10-2-7-6-11 قالب برداری باید با تامین ضوابط پایه موقت، طبق مراجع معتبر انجام شود.

11-2-7-6-11 استفاده از مواد افزودنی (روان کننده، فوق روان کننده و افزودنی های تسریع کننده گیرش بتن) باید مطابق مقررات ملی ساختمان یا سایر مراجع معتبر باشد؛ همچنین، نوع و میزان مصرف آنها باید بر مبنای مشخصات اجرایی و اقلیمی محل پروژه انتخاب گردد.

12-2-7-6-11 لحاظ کردن جزییات دقیق مسیر و محل نصب کلیه اقلام تاسیسات برقی و مکانیکی در مرحله طراحی و اجرا ضروری است.

13-2-7-6-11 در نظر گرفتن تمهیدات و تجهیزات لازم برای اجرای بتن ریزی یکپارچه دیوارها با سقف در هر طبقه ضروری است.

14-2-7-6-11 تمهیدات لازم در اجرای نازک کاری و نماسازی بر روی سطوح بتنی باید در مراحل طراحی و اجرا در نظر گرفته شود.

15-2-7-6-11 رعایت رواداری های دیوارهای برشی و باربر، طبق مبحث نهم مقررات ملی ساختمان الزامی است.

8-6-11 ساختمان های بتن آرمه درجای یکپارچه

1-8-6-11 کلیات

استفاده از این روش بتن ریزی در جا، فقط در انبوه سازی ها توجیه اقتصادی دارد. در این شیوه، امکان اجرای سازه پی، به صورت نواری یا گسترده وجود دارد؛ اما معمولا به دلایل سهولت اجرا، افزایش سرعت، کاهش هزینه و بهبود کیفیت، از نوع گسترده استفاده میشود. سیستم سازه ای این روش، متشکل از دیوارهای باربر بتن مسلح در ترکیب با دال بتنی درجا است که همراه با سازه پی آن، ساختار یکپارچه و کاملا مستحکمی را در برابر نیروهای جانبی و قائم پدید می آورد. تجربه زلزله های گذشته، عموما رفتار مناسب این سیستم سازه ای را نشان داده است.

مزیت این شیوه، سرعت بالای آن، به سبب اجرای همزمان کل دیوارهای یک طبقه است. ضمن اینکه، اجرای دیوارهای بتنی به صورت نمایان، نیاز به نازک کاری بر روی سطوح آنها را برطرف می کند. آزادی عمل در طراحی معماری به علت امکان توزیع دیوارهای باربر در هر دو امتداد اصلی متعامد در کل پلان و همچنین، امکان حرکت طولی، عرضی و ارتفاعی تاسیسات در تقاطع دیوارها و سقف از دیگر مزایای این روش است.

2-8-6-11 الزامات طراحی و اجرای ساختمانهای بتن آرمه درجای یکپارچه

1-2-8-6-11 مبانی کلی طراحی این سیستم، مطابق با ساختمان های بتن مسلح از نوع دیوار باربر است.

2-2-8-6-11 بارگذاری و طرح سازهای این روش باید به ترتیب، بر اساس مباحث ششم و نهم مقررات ملی ساختمان انجام گیرد.

3-2-8-6-11 رعایت ضوابط مربوط به شکل پذیری زیاد متناسب با لرزه خیزی مناطق مختلف ایران الزامی است.

4-2-8-6-11 حداقل ضخامت دیوارها باید طبق ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان باشد.

5-2-8-6-11 سطح مقطع اسمی دیوارهای سازه ای در هر جهت باید حداقل ٪۳ سطح زیربنای طبقه باشد.

6-2-8-6-11 سطح مقطع اسمی دیوارهای سازه ای یک جهت باید حداقل ۸۰ درصد جهت دیگر باشد.

7-2-8-6-11 رعایت حداقل مقاومت فشاری نمونه استوانه ای ۲۵ مگاپاسکال برای بتن سازه ای و ۴۰۰ مگاپاسکال برای فولاد الزامی است.

8-2-8-6-11 قطعات قابل باید با توجه به پلان معماری و محدودیت های نصب، نظیر ظرفیت جرثقیل ها و قلمرو چرخش آنها، تا جای امکان عریض باشند و طراحی آنها طبق نشریه ACI347 صورت پذیرد.

9-2-8-6-11 قالب برداری سقف با تامین ضوابط پایه . موقت، باید طبق نشریه ACI 347.2R انجام شود.

10-2-8-6-11 استفاده از مواد افزودنی (روان کننده، فوق روان کننده و افزودنی های تسریع کننده گیرش بتن) باید مطابق مقررات ملی ساختمان یا سایر مراجع معتبر باشد؛ همچنین، نوع و میزان مصرف آنها باید بر مبنای مشخصات اجرایی و اقلیمی محل انتخاب گردد.

11-2-8-6-11 در نظر گرفتن میزان روانی بتن، با توجه به تراکم در الکتریکی و همچنین در اطراف محل بازشوها ضروری است.

12-2-8-6-11 لحاظ کردن جزییات دقیق مسیر و محل نصب کلیه اقلام تاسیسات برقی و مکانیکی در مرحله طراحی و اجرا ضروری است.

13-2-8-6-11 در نظر گرفتن تمهیدات و تجهیزات لازم برای اجرای یکپارچه دیوارها در هر طبقه الزامی است.

14-2-8-6-11 در نظر گرفتن تمهیدات و تجهیزات لازم برای عملیات نگهداری بتن دیوارها در شرایط مختلف آب و هوایی و همچنین، در تماس با محیطهای خورنده الزامی است.

15-2-8-6-11 یکپارچگی سقف هر طبقه با دیوارهای فوقانی و تحتانی آن باید تامین شود.

16-2-8-6-11 رعایت رواداری های دیوارهای برشی و باربر، طبق مبحث نهم مقررات ملی ساختمان الزامی است.