1-5-9 گستره

1-1-5-9 سیستم‌های سازه‌ای به مجموعه‌ای از اجزای به هم پیوسته‌ی سازه‌ای اطلاق می‌شوند که به طور مشترک برای عملکرد خاصی طراحی می‌گردند. ضوابط این فصل الزاماتی را پوشش می‌دهند که باید در طراحی این سیستم‌ها رعایت شوند.

2-5-9  کلیات

1-2-5-9 مشخصات بتن و آرماتور در سیستم‌های سازه‌ای باید بر طبق ضوابط فصل‌های ۹-۳ و 9-4 انتخاب شوند.

2-2-5-9 بارها و ترکیب‌های آنها باید بر طبق ضوابط فصل ۹-۷ در نظر گرفته شوند.

3-5-9 اجزای سیستم‌های سازه‌ای

1-3-5-9  اجزای سیستم‌های سازه‌ای شامل یک یا چند مورد از موارد زیر هستند:

الف – کف‌ها و بام‌ها شامل دال‌های یک طرفه و دو طرفه؛

ب– تیرها و تیرچه‌ها

پ– ستون‌ها

ت– دیوارها

ث – دیافراگم‌ها

ج– شالوده­ها

چ– اتصالات و مهارها که برای انتقال بار از یک عضو به دیگری لازم می‌باشند.

2-3-5-9  طراحی اجزا در سیستم‌های سازه‌ای باید بر اساس ضوابط فصل‌های ۹-۹ تا ۹-۱۸ و فصل 9-20 صورت گیرد.

4-5-9 مسیرهای انتقال بار

1-4-5-9  سیستم‌های سازه‌ای باید طوری تنظیم و طراحی شوند که بارهای ضریب دار را در ترکیب‌های مورد نظر در فصل ۹-۷، بدون تجاوز از مقاومت طراحی مربوطه‌ی عضو، از طریق یک یا چند مسیر پیوسته تا تکیه گاه‌ها هدایت کنند.

5-5-9  الزامات طراحی سیستم‌های سازه‌ای

1-5-5-9  تحلیل سیستم‌ها

1-1-5-5-9  روش‌های تحلیل سیستم‌ها باید تعادل نیروها و سازگاری تغییر شکل‌ها را تأمین  نمایند.

2-1-5-5-9  روش‌های ارائه شده در فصل ۹-۶ برای تحلیل قابل قبول هستند.

2-5-5-9 مقاومت سیستم‌ها

1-2-5-5-9  مقاومت سیستم‌ها در صورتی قابل قبول تلقی می‌شود که اجزای آن دارای مقاومت کافی مطابق ضوابط فصل‌های مرتبط در این آیین نامه باشند.

3-5-5-9 عملکرد سیستم‌ها در شرایط بارگذاری بهره برداری

1-3-5-5-9  عملکرد سیستم‌ها در شرایط بهره برداری، در صورتی قابل قبول تلقی می‌شود که عملکرد هر یک از اجزای آن، مطابق ضوابط فصل‌های مرتبط در این آیین نامه قابل قبول باشد.

4-5-5-9  دوام

1-4-5-5-9  برای تأمین دوام بتن و فولاد در سیستم‌ها، لازم است اجزای آن‌ها شرایط مربوط به پایایی و دوام بتن و آرماتور را مطابق ضوابط پیوست ۹-پ 1 تأمین نمایند.

5-5-5-9  ماندگاری

1-5-5-5-9  ماندگاری سیستم‌ها در حد متعارف، با رعایت ضوابط آیین نامه که به صورت حداقل‌ها عنوان شده‌اند، برای تأمین ایمنی، قابلیت بهره برداری و پایایی، کافی تلقی می‌شود. در صورت نیاز به ماندگاری بیشتر، همواره می‌توان الزامات دیگری علاوه بر این حداقل‌ها در طراحی منظور داشت. ضوابط آیین نامه همواره باید مقدم بر سایر الزامات در نظر گرفته شوند.

6-5-5-9 انسجام یا یکپارچگی

1-6-5-5-9 جزئیات آرماتور گذاری و اتصالات بين اجزای سیستم باید به نحوی تنظیم شوند که کلیه‌ی اجزا به یک دیگر به طور مؤثر متصل شده و یکپارچگی کلی سیستم تأمین گردد. برای این منظور رعایت ضوابط بندهای (الف) تا (ث) به صورت زیر، به عنوان حداقل‌ها، الزامی است.

الف– در دال‌های یک طرفه با سیستم تیرچه‌ای: بند ۹-۱۱-۷-۲-۳

ب– در دال‌های دو طرفه: بندهای ۹-۱۰-۷-۳-۶ و ۹-۱۰-۷-۳-۷

پ– در دال‌های دو طرفه با سیستم تیرچه‌ای: بند ۹-۱۰-۸-۱-۶

ت – در تیرهای درجا ریخته شده: بند ۹-۱۱-۶-۶

ث– در اتصالات قطعات پیش ساخته: بند ۹-۱۷-۵-۱-۸

7-5-5-9 مقاومت در برابر آتش

1-7-5-5-9  در طراحی اجزای سیستم‌ها باید ضوابط حفاظت در برابر آتش، مطابق الزامات مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، و پیوست  9-پ۲ ، رعایت شوند.

2-7-5-5-9 در مواردی که مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، منظور نمودن ضخامت بیشتری را برای پوشش بتنی روی میلگردها در مقایسه با ضوابط فصل ۹-۴ الزامی می‌دارد، این پوشش باید رعایت گردد.

6-5-9 الزامات طراحی سیستم‌های سازه‌ای خاص

1-6-5-9 سیستم‌های مقاوم لرزه‌ای

1-1-6-5-9  سیستم‌های مقاوم لرزه‌ای باید طبق ضوابط مبحث ششم مقررات ملی ساختمان انتخاب شوند.

2-1-6-5-9  در سیستم‌های مقاوم لرزه‌ای با شکل پذیری متوسط یا زیاد، باید ضوابط فصل 9-20،  علاوه بر ضوابط مربوطه در سایر فصل‌ها، رعایت شوند. در این رابطه ضوابط فصل 9-20 مقدم هستند.

3-1-6-5-9  اعضای سازه‌ای که جزئی از سیستم مقاوم لرزه‌ای محسوب نمی‌شوند، باید الزامات زیر را برآورده نمایند:

الف – اثرات این اعضا در پاسخ سیستم مقاوم لرزه‌ای طبق ضوابط فصل 9-20 منظور شده و در طراحی رعایت شوند.

ب– در طراحی این اعضا باید ضوابط مربوط در فصل 9-20 رعایت گردند؛ و اثرات خسارت­های احتمالی این اعضا نیز بررسی شوند.

4-1-6-5-9  اثرات اعضای غیر سازه‌ای در پاسخ سیستم مقاوم لرزه‌ای طبق ضوابط فصل 9-20 منظور شده و در طراحی رعایت گردند. اثرات خسارت‌های احتمالی به این اعضا نیز باید بررسی شوند.

2-6-5-9 سیستم‌های پیش ساخته

1-2-6-5-9  الزامات طراحی اعضای پیش ساخته و اتصالات آنها همراه با جزئیات مربوطه موضوع نشریه‌ی شماره‌ی ۳۸۸ سازمان برنامه و بودجه می‌باشند که باید رعایت شوند. آن چه در این بخش آورده شده، ضوابط مربوط به بعضی جزئیات هستند که در صورت استفاده از قطعات پیش ساخته در سیستم‌های سازه‌ای باید رعایت شوند.

2-2-6-5-9  در سیستم‌هایی که از قطعات پیش ساخته استفاده می‌شود، نیروها و تغییر شکل‌های ایجاد شده در اتصالات و در مجاورت آنها در قطعات باید در طراحی سیستم‌ها منظور شوند.

3-2-6-5-9  در سیستم‌هایی که نیروهای داخل صفحه‌ای باید بین قطعات پیش ساخته‌ی کفها و یا دیوارها منتقل شوند، ضوابط زیر باید رعایت شوند:

الف – مسیرهای بارهای داخل صفحه‌ای باید هم در قطعات و هم در اتصالات بین آنها پیوسته بوده و در طراحی منظور شوند.

ب– در مواردی که نیروهای انتقالی کششی هستند، باید مسیر بار به وسیله‌ی آرماتورها و یا پروفیل‌های فولادی، با و یا بدون وصله کاری تأمین شود.

پ- توزیع نیروهای عمود بر صفحه در قطعات پیش ساخته باید با استفاده از روش‌های تحلیلی شناخته شده، و یا با انجام آزمایش تعیین گردد.

3-6-5-9  سیستم‌های مرکب

1-3-6-5-9  سیستم‌های مرکب بتنی

1-1-3-6-5-9  کلیه‌ی اعضای مرکب باید برای همه‌ی مراحل بحرانی بارگذاری طراحی شوند. اعضا باید به گونه‌ای طراحی شوند که تمامی بارهایی را که قبل از توسعه‌ی کامل مقاومت طراحی آنها وارد می‌شوند، تحمل نمایند.

2-1-3-6-5-9  در هر یک از قطعات باید میلگردهای کافی برای جلوگیری از گسترش ترک خوردگی و نیز برای جلوگیری از لغزش دو قطعه بر روی یک دیگر پیش بینی شوند.

2-3-6-5-9 سیستم‌های مرکب بتنی-فولادی

1-2-3-6-5-9  برای ضوابط طراحی سیستم‌های مرکب بتنی- فولادی، به مبحث دهم مقررات ملی ساختمان مراجعه شود.