1-21-9 گستره

1-1-21-9  ضوابط این فصل به جزئیات آرماتور گذاری اختصاص داشته و شامل موارد زیر میباشد:

الف – فاصله ی حداقل میلگردها؛

ب– قلاب های استاندارد، قلابهای لرزه ای و قلاب سنجاقی؛

پ– طول گیرایی میلگردهای آجدار، سیم های آجدار، میلگردهای آجدار شر دار و شبکه ی آرماتور سیمی آجدار و ساده ی جوشی ؛

ت– وصله ی پوششی برای انتقال نیرو بین میلگردهای آجداره سیم های آجدار، میلگردهای آجدار تر دار و شبکه ی آرماتور سیمی آجدار و ساده ی جوشی، و وصله ی مکانیکی و جوشی برای انتقال نیرو بین میلگردهای آجدار؛

ث– گروه میلگردها؛

ج– آرماتورهای عرضی.

2-1-21-9  ضوابط این فصل شامل میلگردهایی هستند که به طور عمده زیر اثر بار استاتیکی قرار دارند؛ و میلگردهایی را که زیر اثر بار دینامیکی، بار رفت و برگشتی با تکرار بالا یا بار ضربه ای قرار دارند، در بر نمیگیرند. ضوابط اضافی برای مهار و وصله ی میلگردهایی که در اعضای با شکل پذیری متوسط و زیاد باید رعایت شوند، در فصل 9-20 ارائه شده اند.

2-21-9 فاصله های حداقل و قلاب ها

1-2-21-9 فاصله ی حداقل میلگردها

1-1-2-21-9 فاصله ی آزاد میلگردهای موازی واقع در یک سفره ی افقی نباید کمتر از هیچ یک از مقادیر زیر باشد:

الف– ۲۵ میلی متر؛

ب– قطر بزرگترین میلگرد؛

پ– 1/33  برابر قطر اسمی بزرگترین سنگ دانه.

2-1-2-21-9 در میلگردهای موازی واقع در چند سفره ی افقی، میلگردهای لایه ی فوقانی باید مستقیماً در بالای میلگردهای لایه ی تحتانی قرار گرفته، و فاصله ی آزاد بین دو لایه نباید کمتر از ۲۵ میلی متر باشد.

3-1-2-21-9 فاصله ی آزاد بین میلگردهای طولی در ستونها، ستون پایه ها، بستها، و اجزای مرزی دیوارها، نباید کمتر از هیچ یک از مقادیر زیر باشد.

الف– ۴۰ میلی متر؛

ب– 1/5 برابر قطر بزرگترین میلگرد؛

پ– 1/33  برابر قطر اسمی بزرگترین سنگ دانه.

4-1-2-21-9ضوابط بند ۹-۲۱-۲-۱ برای بتن ریزی پاششی نباید استفاده شود.

2-2-21-9 قلاب های استاندارد، قلاب های لرزه ای و سنجاقی

1-2-2-21-9 قلابهای استاندارد برای مهار میلگردهای طولی آجدار در کشش باید مطابق الزامات جدول ۹ -۲۱-۱ در نظر گرفته شوند.

جدول ۹-۲۱-۱ قلاب استاندارد برای مهار میلگردهای طولی آجدار در کشش

نوع قلاب	قطر میلگرد (mm)	حداقل قطر داخلی خم (mm)	طول مستقیم پس از خم lext	شکل
قلاب 90 درجه	10 تا 25	6db	12db
	28 تا 34	8db
	36 تا 55	10db
قلاب 180  درجه	10 تا 25	6db	4db و 65 میلی متر، هر کدام بزرگتر است.
	28 تا 34	8db
	36 تا 55	10db

2-2-2-21-9  قلابهای استاندارد برای مهار میلگردهای عرضی باید مطابق الزامات جدول 9-21-2 در نظر گرفته شوند. قلاب باید در بر گیرنده ی میلگرد طولی باشد.

3-2-2-21-9 قلاب استاندارد در کشش شامل یک خم به سمت داخل و یک قسمت مستقیم می باشد. طول قسمت مستقيم قلاب را می توان بیشتر از مقدار مشخص شده در جدول های 9-21-1 و  ۹-۲۱-۲ در نظر گرفت؛ ولی این افزایش را نمی توان در محاسبه ی ظرفیت مهار قلاب منظور نمود.

4-2-2-21-9 قلاب لرزه ای مطابق تعریف فصل ۹-۲، قلابی است که دارای خم حداقل ۱۳۵ درجه و طول مستقیم بعد از خم حداقل برابر با 6d_b و یا ۷۵ میلی متر باشد. قلاب لرزه ای در دورگیرهای دایروی می تواند دارای خم حداقل ۹۰ درجه باشد.

5-2-2-21-9 حداقل قطر داخلی خم آرماتور سیمی جوشی که به عنوان خاموت یا تنگ به کار می رود، نباید کمتر از چهار برابر قطر سیم برای سیم های با قطر بیش از ۶ میلی متر، و دو برابر قطر سیم برای سایر سیم ها باشد. خم های با قطر داخلی کمتر از هشت برابر قطر سیم، نباید در فاصله ای کمتر از چهار برابر قطر سیم از اتصال جوشی قرار گیرند.

جدول ۹-۲۱-۲ قلاب استاندارد برای مهار میلگردهای عرضی

نوع قلاب	قطر میلگرد (mm)	حداقل قطر داخلی خم (mm)	طول مستقیم پس از خم lext	شکل
قلاب 90 درجه	10 تا 16	4db	6db و 75 میلی متر، هر کدام بزرگتر است.
	18 تا 25	6db	12db
قلاب 135 درجه	10 تا 16	4db	4db و 75 میلی متر، هر کدام بزرگتر است.
	18 تا 25	6db
قلاب 180 درجه	10 تا 16	4db	4db و 65 میلی متر، هر کدام بزرگتر است.
	18 تا 25	6db

6-2-2-21-9  قلابهای دوخت باید شرایط زیر را تامین کنند.

الف – سنجاقی باید یکپارچه باشد.

ب– یک انتهای سنجاقی باید دارای قلاب لرزه ای بوده، و انتهای دیگر آن باید دارای قلاب با زاویه ی حداقل ۹۰ درجه باشد.

پ– قلاب باید در برگیرنده ی میلگرد طولی پیرامونی مقطع باشد.

ت– انتهای با خم ۹۰ درجه ی دو سنجاقی متوالی که میلگرد طولی را در بر می گیرند، باید به طور یک در میان در وجوه مقابل مقطع قرار گیرند؛ مگر آن که ضوابط بند ۹-۲۱-۶-۱-۷ یا 9-20-6-2-3-6 تامین شوند.

3-21-9 طول گیرایی

1-3-21-9 کلیات

1-1-3-21-9  ضوابط این بخش در برگیرنده ی طول گیرایی میلگردهای آجدار، سیم های آجداره میلگردهای آجدار سر دار و شبکه ی آرماتور سیمی آجدار و ساده ی جوشی میباشند، که برای مهار آنها در بتن لازم می باشد.

2-1-3-21-9 در تمامی اعضای بتن آرمه، نیروهای کششی و فشاری میلگرد در هر مقطع باید به وسیله ی مهار میلگرد در دو طرف مقطع مورد نظر به بتن منتقل شوند. مهار میلگرد به یکی از روش های زیر امکان پذیر است.

الف– مهار متکی بر پیوستگی بین بتن و سطح جانبی میلگرد که با تامین طول گیرایی کافی حاصل میشود.

ب– مهار با قلاب استاندارد که با تامین طول گیرایی تعریف شده برای قلابها حاصل می شود.

پ– مهار مبتنی بر فشار اتکایی که با تامین تکیه گاه اتکایی برای میلگرد حاصل می شود، نظیر میلگرد سر دار.

ت– مهار مکانیکی که با تامین ابزارهای مکانیکی اضافی حاصل می شود.

ث– ترکیبی از موارد فوق بر اساس نتایج آزمایش های مورد تایید.

3-1-3-21-9 قلاب یا انتهای سر دار نباید برای مهار میگرد در فشار به کار رود.

4-1-3-21-9 در محاسبه ی طول گیرایی، نیازی به اعمال ضریب کاهش مقاومت φ نیست.

5-1-3-21-9 در محاسبه ی طول گیرایی، مقدار نباید از 8/3 مگاپاسکال تجاوز نماید.

6-1-3-21-9 در محاسبه طول گیرایی، λ ضریب بتن سبک برای بتن سبک 0/75 و برای بتن معمولی 1/0 در نظر گرفته می شود.

2-3-21-9 طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در کشش

1-2-3-21-9 طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در کشش، l_d، نباید کمتر از مقادیر زیر گرفته شود

الف – طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در کشش را می توان از رابطه ی (9-21-1)، یا بر اساس ضوابط ساده شده ی  بند ۹-۲۱-۳-۲-۳ محاسبه نمود. طول گیرایی از رابطه ی زیر با ضرایب اصلاحی ψ_s, ψ_e, ψ_t و ѱ_g  مطابق بند ۹-۲۱-۳-۲-۲ محاسبه می شود.

(1-21-9)

(2-21-9)

در این رابطه A_tr سطح مقطع كل آرماتورهای عرضی در فاصله ی که s و n تعداد میلگردها یا سیم هایی است که دارای مهار یا وصله ی پوششی در طول صفحه ی شکاف خوردگی می باشند. استفاده از مقدار صفر برای K_tr حتی در صورت وجود یا نیاز به آرماتور عرضی محصور کننده مجاز است. نسبت که نشانگر اثرات محصور شدگی است، نباید بیش از 2/5 در نظر گرفته شود.

ب– ۳۰۰ میلی متر.

2-2-3-21-9  ضرایب اصلاح طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در کشش بر اساس جدول ۹-۲۱-۳ تعیین می شوند؛ ولی در هر حال لازم نیست حاصل ضرب و ψ_­t ψ_e بیش از  1/7 درنظر گرفته شود.

3-2-3-21-9  طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در کشش را می توان از جدول 9-21-4 تعیین نمود. در هر صورت حداقل طول گیرایی بند ۹-۲۱-۳-۲-۱-ب باید تامین شود.

جدول ۹-۲۱-۴ طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در کشش

فاصله ی آزاد و پوشش	قطر میلگرد یا سیم
	کوچکتر از 20 میلی متر	بزرگتر یا مساوی 20 میلی متر
فاصله ی آزاد میلگردها یا سیم ها در طول گیرایی یا وصله، حداقل برابر با قطر میلگرد بوده؛ و خاموت یا تنگ حداقل آیین نامه ای در طول گیرایی تامین شده اند؛ یا فاصله ی آزاد میلگردها یا سیم ها در طول گیرایی یا وصله، حداقل دو برابر قطر میلگرد بوده و پوشش روی میلگرد حداقل برابر با قطر میلگرد است.
سایر موارد

3-3-21-9 طول گیرایی میلگرد آجدار با قلاب استاندارد در کشش

1-3-3-21-9  طول گیرایی با قلاب برای میلگردهای آجدار در کشش که به قلاب استاندارد ختم می شوند، l_dh، نباید از هیچ یک از مقادیر زیر کمتر باشد.

الف – رابطه ی زیر با ضرایب اصلاح ѱ_o, ѱ_r, ѱ_e و ѱ_c مطابق بند ۹-۲۱-۳-۳-۲ :

(3-21-9)

ب– هشت برابر قطر میلگرد و ۱۵۰ میلی متر، هر کدام بزرگتر است.

2-3-3-21-9  ضرایب اصلاح محاسبه ی طول گیرایی با قلاب میلگردهای آجدار در کشش، بر اساس جدول ۹ -۲۱-۵ تعیین می شوند. در انتهای غیر ممتد عضو، ضوابط ۹-۲۱-۳-۳-۴ اعمال می شوند. در این جدول Δ_hs مساحت کل میلگردهای مهار شده با قلاب بوده، و Δ_th در 9-21-3-3-3 تعریف شده است.

3-3-3-21-9 مساحت کل تنگها و خاموت های محصور کننده ی میلگرد مهار شده با قلاب Δ_th که حداقل طولی معادل 0.75l_dh از انتهای خم را در امتداد l_dh محصور کرده اند، شامل موارد زیر است:

الف – تنگها و خاموت های محصور کننده ی قلاب (حداقل دو تنگ یا خاموت) موازی طول l_dh با فاصله ی مساوی در طول انتهای آزاد خم. فاصله ی این تنگها و خاموت ها باید کمتر از هشت برابر قطر میلگرد بوده و در طول پانزده برابر قطر میلگرد، اندازه گیری شده از قسمت مستقیم میلگرد مهار شده واقع باشند.

ب– تنگها و خاموت های محصور کننده ی قلاب (حداقل دو تنگ یا خاموت) عمود بر طول l_dh با فاصله های مساوی در امتداد طول مستقیم. فاصله ی این تنگها و خاموت ها باید کمتر از هشت برابر قطر میلگرد باشد.

4-3-3-21-9 برای میلگردهای مهار شده با قلاب استاندارد در انتهای غیر ممتد عضو که در آن پوشش جانبی و فوقانی (یا تحتانی) قلاب کمتر از ۶۵ میلی متر است، قلاب باید در طول گیرایی l_dh توسط تنگ یا خاموت عمود بر امتداد میلگرد و با فواصل کمتر از سه برابر قطر میلگرد محاط شود؛ فاصله ی اولین تنگ یا خاموت از بر بیرونی خم قلاب نباید بیشتر از دو برابر قطر میلگرد باشد.

4-3-21-9 طول گیرایی میلگرد آجدار سر دار در کشش

1-4-3-21-9 به کارگیری میلگرد آجدار سر دار برای مهار میلگرد در کشش، با تامین شرایط زیر مجاز است.

الف– مشخصات میلگردها منطبق بر ضوابط فصل ۹-۴ باشند.

ب– قطر میلگرد نباید از ۲۴ میلی متر تجاوز نماید.

پ – سطح مقطع اتکایی خالص در انتهای سَر دار، A_brg حداقل باید چهار برابر سطح مقطع میلگرد باشد.

ت – بتن باید از نوع بتن با وزن معمولی باشد.

ث – پوشش خالص روی میلگرد باید حداقل دو برابر قطر میلگرد باشد.

چ– فاصله ی مرکز به مرکز میلگردها باید حداقل سه برابر قطر میلگرد باشد.

2-4-3-21-9 طول گیرایی میلگردهای آجدار سَر دار در کشش، l_dt، نباید از هیچ یک از مقادیر  زیر کمتر باشد.

الف – طول گیرایی محاسبه شده از رابطه ی زیر با ضرایب تصحيح ѱ_p, ѱ_c, ѱ_e و ѱ_o بر اساس 9-21-3-4-3 :

(4-21-9)

ب– هشت برابر قطر میلگرد و ۱۵۰ میلی متر، هر کدام بزرگتر است.

3-4-3-21-9 ضرایب تصحيح ѱ_p, ѱ_c, ѱ_e و ѱ_o  بر اساس جدول ۹ -۲۱-۶ تعیین می شوند. در این جدول A_ts مساحت کل میلگردهای سَر دار مهار شده بوده و A_tt در ۹-۲۱-۳-۴-۴ تعریف شده است.

4-4-3-21-9 در اتصالات تیر به ستون، مساحت کل تنگ موازی میلگرد سَر دار مهار شده، A_tt، مساوی مساحت تنگ های واقع در فاصله ی حداکثر هشت برابر قطر میلگرد از انتهای سر دار آن به طرف مركز اتصال می باشند.

5-4-3-21-9  در صورتی که ظرفیت خمشی منفی تیر با استفاده از میلگرد سَر دار ادامه داده شده در اتصال تامین شود، ستون باید در بالای اتصال حداقل به اندازه ی بعد افقی اتصال در راستای نیروی مورد نظر امتداد یابد؛ و یا آرماتورهای تیر در میلگردهای قائم اضافی در اتصال محاط شوند تا محصور شدگی معادل با وجه بالایی اتصال برای آنها فراهم گردد.

5-3-21-9  گیرایی میلگردهای آجدار مهار شده با وسایل مکانیکی در کشش

1-5-3-21-9  استفاده از هر گونه ملحقات یا وسایل مکانیکی با قابلیت تامین f_y برای میلگرد آجدار که به تایید مهندس طراح رسیده باشد، مجاز است. گیرایی میلگردهای آجدار را می توان با ترکیبی از مهار مکانیکی و طول گیرایی بین مقطع بحرانی و ملحقات یا وسایل مکانیکی، بر اساس نتایج آزمایش های مورد تایید، تامین نمود.

6-3-21-9 طول گیرایی شبکه ی آرماتور سیمی آجدار جوش شده در کشش

1-6-3-21-9 طول گیرایی شبکه ی آرماتور سیمی آجدار جوش شده در کشش، l_d، که از محل مقطع بحرانی تا انتهای سیم اندازه گیری می شود، برای سیم های با قطر کم تر یا مساوی ۱۶ میلی متر، نباید از هیچ یک از مقادیر زیر کمتر در نظر گرفته شود.

الف – طول گیرایی محاسبه شده از رابطه ی زیر با ضرایب اصلاحی ѱ_s, ѱ_e, ѱ_t بر اساس بند 9-21-3-2-2- و ѱ_w مطابق بند ۹-۲۱-۳-۶-۲؛

(5-21-9)

ب– ۲۰۰ میلی متر.

2-6-3-21-9 ضریب اصلاح سیم آجدار جوش شده، ѱ_w ، به صورت زیر تعیین می شود.

الف– برای شبکه ی آرماتور سیمی آجدار جوش شده، با حداقل یک سیم متعامد در طول گیرایی ها که از مقطع بحرانی فاصله ای بیشتر یا مساوی ۵۰ میلی متر داشته باشد، بزرگترین مقدار محاسبه شده از روابط زیر:

(6-21-9-الف)
(6-21-9-ب)

ب– رای شبکه ی آرماتور سیمی آجدار جوش شده بدون سیم متعامد در طول گیرایی l_d، و یا با یک سیم متعامد در طول گیرایی که از مقطع بحرانی فاصله ای کمتر از ۵۰ میلی متر داشته باشد، ضریب اصلاح سیم آجدار جوش شده برابر با 1/0  در نظر گرفته می شود.

3-6-3-21-9 در صورت وجود سیم ساده با هر قطر، یا سیم آجدار با قطر بیشتر از ۱۶ میلی متر در امتداد طول گیرایی در بین آرماتورهای سیمی آجدار جوشی شده، طول گیرایی باید بر اساس ۹-۲۱-۳-۷ تعیین شود.

4-6-3-21-9 طول گیرایی شبکه ی آرماتور سیمی آجدار جوش شده با اندود روی (گالوانیزه) باید بر اساس ۹-۲۱-۳-۷ تعیین شود.

7-3-21-9  طول گیرایی شبکه ی آرماتور سیمی ساده ی جوش شده در کشش

1-7-3-21-9 طول گیرایی شبکه ی آرماتور سیمی ساده ی جوش شده در کشش، l_d، که از محل مقطع بحرانی تا بیرونی ترین سیم متعامد اندازه گیری می شود، نباید از هیچ یک از مقادیر زیر کمتر باشد. در کلیه ی موارد باید حداقل دو سیم متعامد در طول گیرایی وجود داشته باشند.

الف– طول گیرایی محاسبه شده از رابطه ی زیر:

(7-21-9)

در این رابطه s فاصله ی بین سیم هایی است که باید مهار آنها تامین شود.

ب– ۱۵۰ میلی متر و فاصله ی سیم های متعامد مهار کننده به علاوه ی ۵۰ میلی متر، هر کدام بزرگتر است.

9-21-3-8 طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در فشار

9-21-3-8-1 طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در فشار، l_dc، نباید از هیچ یک از مقادیر زیر کمتر در نظر گرفته شود.

الف-

ب- ۲۰۰ میلی متر.

9-3-21-9 کاهش طول گیرایی برای آرماتور اضافی

1-9-3-21-9 طولهای گیرایی محاسبه شده از بندهای ۹-۲۱-۳-۲-۱- الف، 9-21-3-6-1- الف، ۹-۲۱-۳-۷-۱-الف، ۹-۲۱-۳-۸-۱-الف، را به جز مواردی که در بند 9-21-3-9-2 ذکر شده اند، می توان به نسبت میلگرد مورد نیاز به میلگرد تامین شده کاهش داد.

طول گیرایی اصلاح شده در هر صورت نباید از حداقل طول گیرایی تعریف شده در بندهای 9-21-3-2-1-ب، 9-21-3-6-1-ب، 9-21-3-7-1-ب و 9-21-3-8-1-ب کم تر باشد.

2-9-3-21-9 کاهش طول گیرایی در موارد زیر مجاز نیست:

الف– در تکیه گاه غیر ممتد؛

ب– در محل هایی که مهار یا گیرایی برای تامین تنش تسلیم لازم است؛

پ– در مواردی که میلگردها باید پیوسته باشند؛

ت– در سیستم های باربر لرزه ای در سازه های با شکل پذیری متوسط و زیاد؛

ث– برای میلگردهای آجدار ستر دار یا مهار شده با قلاب و یا دارای مهار مکانیکی؛

ج– مهار آرماتور شمع در سر شمع.

4-21-9 وصله ی میلگردها

1-4-21-9 کلیات

1-1-4-21-9 وصله ی میلگردها به یکی از طرق زیر مجاز است:

الف – وصله ی پوششی؛

ب– وصله ی اتکایی؛

پ– وصله ی جوشی؛

ت– وصله ی مکانیکی

2-1-4-21-9 استفاده از وصله ی پوششی در موارد زیر مجاز است:

الف– در کشش و فشار برای میلگردهای با قطر کمتر یا مساوی ۳۴ میلی متر؛

ب– در فشار برای وصله ی میلگردهای با حداکثر قطر ۴۲ میلی متر به میلگردهای با قطر ۳۴ میلی متر و کمتر، با تامین شرایط بند ۹-۲۱-۴-۵-۲.

3-1-4-21-9 برای وصله ی پوششی تماسی، حداقل فاصله ی آزاد بین وصله های تماسی و میلگردها یا وصله های مجاور باید مطابق بند ۹-۲۱-۲-۱-۱ باشد.

4-1-4-21-9 برای وصله ی پوششی غیر تماسی در اعضای خمشی، فاصله ی عرضی مرکز به مرکز میلگردهای وصله شده نباید از یک پنجم طول وصله و ۱۵۰ میلی متر تجاوز نماید.

5-1-4-21-9 کاهش طول گیرایی برای در نظر گرفتن اثر آرماتور اضافی مطابق بند 9-21-3-9، در محاسبه ی طول وصله ها مجاز نیست.

6-1-4-21-9 وصله ی گروه میلگردها مطابق بند ۹-۲۱-۵ انجام می شود.

2-4-21-9 وصله ی پوششی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در کشش

1-2-4-21-9 طول وصله ی پوششی میلگردهای آجدار و سیم های آجدار در کشش، l_st، در حالت کلی باید برابر با 1.3l_d باشد (وصله ی نوع B). تنها در صورت تامین دو شرط زیر، می توان طول وصله ی پوششی را به 1.0l_d کاهش داد (وصله ی نوع A).

الف – مقدار آرماتور موجود در طول وصله، حداقل دو برابر مقدار مورد نیاز باشد.

ب– حداکثر نصف آرماتور موجود در طول وصله ی پوششی، وصله شده باشد.

l_d بر اساس بند ۹-۲۱-۳-۲-۱ تعیین می شود. در هر حال حداقل طول وصله ی پوششی در کشش ۳۰۰ میلی متر است.

2-2-4-21-9 در مواردی که وصله ی پوششی برای میلگردهای با قطرهای متفاوت انجام می شود، را نباید از هیچ یک از مقادیر زیر کمتر باشد.

الف – طول گیرایی l_d برای میلگرد با قطر بزرگتر؛

ب– طول وصله ی کششی l_st برای میلگرد با قطر کوچکتر.

3-4-21-9 وصله ی پوششی شبکه ی آرماتور سیمی آجدار جوش شده در کشش

1-3-4-21-9 طول وصله ی پوششی شبکه ی سیمی آجدار جوش شده در کشت با سیم های متعامد در طول وصله، l_st، نباید از 1.3l_d و ۲۰۰ میلی متر کمتر باشد؛ که در آن l_d بر اساس بند 9-21-3-6-1-  الف تعیین می شود. در ضمن شرایط زیر نیز باید تامین شوند.

الف – همپوشانی بیرونی ترین ردیف سیم های عمود بر امتداد وصله در دو لایه ی وصله شده، باید حداقل ۵۰ میلی متر باشد.

ب– تمام سیم های مورد استفاده در امتداد طول گیرایی، باید آجدار و با قطر کم تر یا مساوی ۲۰ میلی متر باشند.

2-3-4-21-9 در صورت عدم تامین شرط بند ۹-۲۱-۴-۳-۱ الف، طول وصله باید بر اساس بند 9-21-4-2 محاسبه شود.

3-3-4-21-9 در صورت عدم تامین شرط بند ۹-۲۱-۴-۳-۱-ب، طول وصله باید بر اساس بند 9-21-4-4 محاسبه شود.

4-3-4-21-9 در آرماتور سیمی آجدار جوش شده با اندود روی (گالوانیزه)، طول وصله باید بر اساس بند ۹-۲۱-۴-۴ محاسبه شود.

4-4-21-9 وصله ی پوششی شبکه ی آرماتور سیمی ساده جوش شده در کشش

1-4-4-21-9 طول وصله ی پوششی شبکه ی سیمی ساده ی جوش شده در کشش با سیم های متعامد در طول وصله، l_st، که به صورت فاصله ی بین بیرونی ترین سیم عمود بر امتداد وصله در دو شبکه ی وصله شده تعریف می شود، نباید از هیچ یک از مقادیر زیر کمتر باشد.

الف – یک و نیم برابر طول گیرایی l_d سیم، که در آن l_d بر اساس ۹-۲۱-۳-۷-۱- الف تعیین می شود.

ب– فاصله ی بین سیم های عمود بر امتداد وصله به علاوه ی ۵۰ میلی متر، و یا ۱۵۰ میلی متر.

2-4-4-21-9 برای مواردی که نسبت سطح مقطع سیم تامین شده به سیم مورد نیاز در طول وصله بیش از ۲ است. طول وصله، l_st، که فاصله بین بیرونی ترین سیم عمود بر امتداد وصله در دو شبکه وصله شده تعریف می شود، نباید از هیچ یک از مقادیر زیر کمتر باشد.

الف – یک و نیم برابر طول گیرایی l_d سیم، که در آن l_d بر اساس بند ۹-۲۱-۳-۷-۱ -الف تعيين می شود.

ب– حداقل ۵۰ میلی متر.

5-4-21-9  وصله ی پوششی میلگردهای آجدار در فشار

1-5-4-21-9  طول وصله ی پوششی میلگردهای آجدار در فشار، l_sc، برای میلگردهای با قطر کوچکتر یا مساوی ۳۴ میلی متر به صورت زیر محاسبه می شود.

الف – برای میلگردهای با تنش تسلیم کوچکتر یا مساوی ۴۲۰ مگاپاسکال، برابر با 0.071f_yd_b

ب– برای میلگردهای با تنش تسلیم بیش از ۴۲۰ مگاپاسکال، برابر با   این طول در هر حال نباید کمتر از ۳۰۰ میلی متر باشد.

2-5-4-21-9 برای وصله ی پوششی میلگردهای با قطرهای متفاوت در فشار، طول وصله ی پوششی نباید از هیچ یک از مقادیر زیر کمتر باشد.

الف – طول گیرایی در فشار، l_dc، برای میلگرد با قطر بزرگتر، محاسبه شده بر اساس ۹-۲۱-۳-۸.

ب– طول وصله ی پوششی در فشاره ، l_sc، برای میلگرد با قطر کوچکتر، محاسبه شده بر اساس 9-21-4-5-1.

6-4-21-9 وصله ی اتکایی میلگردهای آجدار در فشار

1-6-4-21-9 برای میلگردهای که فقط تحت فشار قرار دارند، انتقال فشار به صورت اتکایی بین دو میلگرد، در انتهای برش داده شده عمود بر امتداد میلگردها، مجاز است. دو میلگرد وصله شده باید به روش مناسبی نظیر استفاده از طوقه ی گوه دار، به صورت هم محور نگه داشته شده باشند.

2-6-4-21-9 استفاده از وصله اتکایی تنها در اعضایی مجاز است که دارای خاموت بسته،  تنگ، دور پیچ یا دورگیر هستند.

3-6-4-21-9 انتهای میلگردها باید در سطحی صاف عمود بر امتداد میلگرد با انحراف حداکثر 1/5 درجه بوده، و دو میلگرد باید به صورتی متصل شوند که اختلاف امتداد دو میلگرد از ۳ درجه بیشتر نباشد.

7-4-21-9 وصله ی مکانیکی و جوشی میلگردهای آجدار در کشش و فشار

1-7-4-21-9 استفاده از وصله های جوشی عمدتاً برای میلگردهای با قطر ۲۰ میلی متر و بیشتر توصیه می شود.

2-7-4-21-9 در وصله های جوشی برای میلگردهای با قطر زیاد، استفاده از اتصال سر به سر مستقیم با جوش نفوذی ارجحیت دارد.

3-7-4-21-9 جوش میلگردها در وصله های جوشی باید الزامات مبحث دهم مقررات ملی ساختمان را تامین نماید.

4-7-4-21-9 در وصله های مکانیکی انتقال نیرو از طریق غلاف اتکایی، کوپلر، غلاف کوپل کننده و غیره انجام می گیرد.

5-7-4-21-9  برای تامین پوشش بتنی کافی روی میلگرد، اثر افزایش ابعاد میلگرد ناشی از وصله ی مکانیکی باید در نظر گرفته شود.

6-7-4-21-9  وصله ی مکانیکی یا جوشی باید قادر به انتقال تنشی حداقل برابر با 1/25 برابر تنش تسلیم میلگرد در کشش و یا فشار باشد.

7-7-4-21-9 یک در میان بودن میلگردهای با وصله ی مکانیکی یا جوشی در هر مقطع از عضو، به جز در اعضای کششی بند ۹-۲۱-۴-۷-۸ الزامی نیست.

8-7-4-21-9  در اعضای کششی نظیر عضو کششی قوس ها، عضو کششی که بار را به تکیه گاهی در تراز بالاتر منتقل می کند، و عضو کششی خرپاها، وصله ی جوشی یا مکانیکی در میلگردهای مجاور باید با فاصله ی ۷۵۰ میلی متر در امتداد وصله انجام شود. در نظر گرفتن این ضابطه در اعضای کششی نظیر دیوار مخازن دایروی، که تعداد زیادی میلگرد کششی به صورت یک در میان و با فاصله ی زیادی از هم وصله شده اند، الزامی نیست.

5-21-9 گروه میلگردها

1-5-21-9  تعداد میلگردها در هر گروه میلگرد که به صورت یک واحد کار می کنند، به چهار محدود می شود.

2-5-21-9 گروه میلگرد باید توسط آرماتور عرضی محاط شود. آرماتورهای عرضی گروه میلگردهای تحت فشار باید به قطر حداقل ۱۲ میلی متر باشند.

3-5-21-9 در تیرها استفاده از میلگردهای با قطر بیش از ۳۴ میلی متر به صورت گروه میلگرد مجاز نیست.

4-5-21-9 محل قطع هر میلگرد در گروه میلگرد، در طول دهانه ی اعضای خمشی، باید به فاصله ی حداقل ۴۰ برابر قطر میلگرد از محل قطع سایر میلگردهای گروه باشد.

5-5-21-9 در گروه میلگردها با بیش از دو میلگرد، نباید محورهای تمامی میلگردها در یک صفحه واقع شوند. هم چنین تعداد میلگردهایی که در یک صفحه قرار می گیرند، جز در محل وصله نباید بیش از دو باشد.

6-5-21-9 در کنترل محدودیت های فاصله، حداقل پوشش، محاسبه ی ضریب محصور شدگی بند ۹-۲۱-۳-۲-۱ و ضریب اندود بند ۹-۲۱-۳-۲-۲ که در آنها قطر میلگردها مبنای محاسبه قرار می گیرد، قطر گروه میلگرد، معادل قطر میلگرد معادلی فرض می شود که سطح مقطع آن با سطح مقطع کل گروه میلگرد مساوی است، و مرکز ثقل آن منطبق بر مرکز ثقل گروه میلگرد است.

7-5-21-9 طول گیرایی میلگردها در گروه میلگرد، در کشش یا فشار، برای گروه میلگردهای ۲ تایی برابر با طول گیرایی میلگردهای منفرد، و برای گروههای ۳ تایی و ۴ تایی، به ترتیب ۲۰ و ۳۳ درصد بیشتر از طول گیرایی میلگردهای منفرد در نظر گرفته میشود.

8-5-21-9 طول وصله ی پوششی هر میلگرد در یک گروه میلگرد، بر اساس طول گیرایی میلگرد منفرد و با در نظر گرفتن افزایش آن برای اثر گروه میلگرد مطابق بند ۹-۲۱-۵-۷ محاسبه  می شود. وصله های تک تک میلگردها در گروه میلگرد نباید در امتداد میلگردها هم پوشانی داشته باشند. وصله ی پوششی مجموعه ی یک گروه میلگرد با گروه دیگر مجاز نیست.

6-21-9 آرماتورهای عرضی

1-6-21-9خاموتها

1-1-6-21-9  خاموت ها باید تا جایی که محدودیت های پوشش میلگردها اجازه می دهند، تا نزدیکی وجوه کششی و فشاری عضو امتداد یافته و در دو انتها مهار شوند. در مواردی که از خاموت به عنوان آرماتور برشی استفاده می شود، خاموت باید به اندازه ی عمق موثر d از وجه فشاری ادامه یابد.

2-1-6-21-9 بين انتهاهای مهار شده، هر خم در قسمت پیوسته ی خاموت U شکل منفرد یا چندتایی و هر خم در خاموت بسته، باید در بر گیرنده ی میلگرد طولی باشد.

3-1-6-21-9 مهار میلگرد و سیم آجدار در خاموت باید منطبق بر شرایط زیر باشد:

الف – در میلگردها یا سیم های با قطر کوچکتر یا مساوی ۱۶ میلی متر، و برای میلگردهای با قطر ۱۸ تا ۲۵ میلی متر با تنش تسلیم کمتر از ۲۸۰ مگاپاسکال، وجود قلاب استاندارد پیرامون میلگرد طولی.

ب– در میلگردهای به قطر ۱۸ تا ۲۵ میلی متر و تنش تسلیم بیش از ۲۸۰ مگاپاسکال، وجود قلاب استاندارد پیرامون میلگرد طولی به علاوه ی طول مدفون بين وسط ارتفاع مقطع و انتهای بیرونی قلاب بیشتر یا مساوی

پ– در تیرچه ها، برای میلگردها یا سیم های با قطر کوچکتر یا مساوی ۱۲ میلی متر، وجود قلاب استاندارد.

4-1-6-21-9 مهار هر یک از ساق های شبکه ی آرماتور سیمی جوش شده ی تشکیل دهنده ی یک خاموت U شکل، باید منطبق بر یکی از شرایط زیر باشد (شکل ۹-۲۱-۱)

الف – وجود دو سیم طولی به فاصله ی ۵۰ میلی متر از هم در طول عضو در قسمت فوقانی خاموت U شکل .

ب– وجود یک سیم طولی واقع در فاصله ی کمتر از یک چهارم عمق موثر از وجه فشاری، و سیم طولی دوم نزدیک تر از سیم اول به وجه فشاری و به فاصله ی بیش از ۵۰ میلی متر از سیم اول. قرار گیری سیم دوم روی ساق خاموت یا روی قلاب با حداقل قطر خم برابر با هشت برابر قطر خاموت مجاز است.

5-1-6-21-9 مهار دو انتهای خاموت متشکل از سیم جوش شده با تنها یک ساق، توسط دو سیم طولی با فاصله ی حداقل ۵۰ میلی متر از یک دیگر، با تامین شرایط زیر مجاز است.

الف – وجود حداقل یک سیم طولی داخلی، با فاصله ی بیشتر از یک چهارم عمق موثر و ۵۰ میلی متر از نصف عمق موثر مقطع، هر کدام بزرگتر است.

ب– سیم طولی خارجی در وجه کششی باید از نزدیک ترین میلگردهای طولی اصلی خمشی، به وجه کششی نزدیک تر باشد.

6-1-6-21-9 خاموت هایی که به منظور پیچش یا یکپارچگی عضو بکار می روند، باید به صورت خاموت بسته و عمود بر امتداد طولی عضو باشند. در صورت استفاده از سیم های جوش شده، سیم عرضی باید عمود بر محور عضو باشد. مهار این خاموت ها با یکی از روش های زیر انجام می شود :

الف – دو انتهای خاموت به قلاب ۱۳۵ درجه پیرامون میلگرد طولی ختم می شوند.

ب- در مواردی که بتن پیرامون مهار به دلیل وجود بال یا دال مستعد متلاشی شدن نیست، مهار را می توان با لحاظ نمودن الزامات ۹-۲۱-۶-۱-۳- الف یا ب، و یا ۹-۲۱-۶-۱-۴ تامین نمود.

7-1-6-21-9 خاموت هایی که به منظور پیچش یا یکپارچگی عضو به کار می روند، می توانند از دو جزء تشکیل شوند: یک خاموت U شکل با خم های ۱۳۵ درجه، و یک سنجاقی که خم ۹۰ درجه ی آن باید مجاور وجهی از عضو قرار گیرد که بتن به دلیل محصور شدگی ناشی از بال یا دال مستعد متلاشی شدن نیست.

8-1-6-21-9 به جز در مواردی که خاموت برای پیچش یا یک پارچگی عضو به کار می رود، خاموت بسته را می توان با استفاده از دو خاموت U شکل ساخت. طول وصله ی ساق خاموت های U شکل باید حداقل 1/3 برابر طول مهاری، l_d، باشد. هم چنین در اعضایی که عمق كل مقطع آنها حداقل ۴۵۰ میلی متر و نیروی هر ساق (حاصل ضرب تنش تسلیم در سطح مقطع خاموت) کمتر از ۴۰ کیلو نیوتن است، وصله ی ساق ها، چنان چه در کل عمق عضو ادامه یابد، کافی تلقی می شود.

2-6-21-9 تنگ ها

1-2-6-21-9 تنگ ها باید از حلقه های بسته ی میلگردهای آجدار تشکیل شده، و فواصل آنها از یک دیگر شرایط زیر را تامین کنند.

الف – فاصله ی آزاد حداقل 1/33 برابر حداکثر قطر اسمی سنگ دانه.

ب- فاصله ی مرکز به مرکز تنگها نباید از هیچ یک از مقادیر زیر بیشتر باشد:

• ۱۶ برابر قطر میلگرد طولی
• ۴۸ برابر قطر میلگرد عرضی؛
• کوچکترین بعد عضو.

2-2-6-21-9 قطر تنگها باید حداقل برابر مقادیر زیر باشد :

الف– قطر ۱۰ میلی متر برای میلگرد طولی تا قطر ۳۲ میلی متر.

ب– قطر ۱۲ میلی متر برای میلگرد طولی به قطر ۲۴ میلی متر و بزرگتر و یا گروه میلگردهای طولی.

3-2-6-21-9 استفاده از سیم آجدار یا شبکه ی آرماتور سیم جوش شده به عنوان جایگزین تنگ آجدار، با سطح مقطع معادل میلگرد آجدار با در نظر گرفتن الزامات ۹-۲۱-۶-۲-۱ و ۹-۴-۸ مجاز است.

4-2-6-21-9 تنگ های مستطیلی باید شرایط زیر را تامین کنند.

الف– هر میلگرد طولی واقع در گوشه ی مقطع، و سایر میلگردهای طولی به صورت یک در میان باید توسط خم با زاویه ی کمتر یا مساوی ۱۳۵ درجه مهار شود.

ب– میلگرد طولی بدون مهار جانبی نباید فاصله ی آزاد بیش از ۱۵۰ میلی متر از میلگرد طولی مهار شده داشته باشد.

پ– مهار تنگ ها در مقاطع مستطیلی، با قلاب استاندارد که میلگرد طولی را در بر گرفته، انجام می شود.

ت – استفاده از مجموعه ی میلگردهای سر دار به عنوان تنگ مجاز نیست.

5-2-6-21-9 در مواردی که میلگردهای طولی دارای آرایش دایروی هستند، می توان از تنگهای دایروی استفاده نمود. مهار تنگهای دایروی باید شرایط زیر را تامین کند:

الف – در انتهای هر تنگ، میلگردها باید حداقل ۱۵۰ میلی متر هم پوشانی داشته باشند.

ب– انتهای تنگ باید به یک قلاب استاندارد که میلگردهای طولی را در بر گرفته، ختم شود.

پ – هم پوشانی های تنگ های متوالی بر روی آرماتورهای طولی پیرامونی نباید بر روی یک دیگر واقع شده، و باید در وجوه مقابل مقطع باشند.

6-2-6-21-9 استفاده از میلگرد یا سیم آجدار پیوسته به عنوان تنگ مجاز است؛ اگر الزامات فواصل تنگها ضوابط بند ۹-۲۱-۶-۲-۱، و سطح مقطع تنگ شرایط بند ۹-۲۱-۶-۲-۲ را تامین نمایند. مهار انتهای تنگ پیوسته با یک دور اضافی پیچاندن آن تأمین می شود.

7-2-6-21-9 تنگهایی که برای مقابله با پیچش به کار برده می شوند، باید عمود بر محور طولی عضو بوده و شرایط زیر را ارضا نمایند.

الف – دو انتهای تنگ به قلاب استاندارد ۱۳۵ درجه و یا قلاب لرزه ای پیرامون میلگرد طولی ختم شده و انتهای خم باید در بتن هسته مهار شود.

ب– در مواردی که بتن پیرامون مهار به دلیل وجود بال یا دال مستعد متلاشی شدن نیست، باید الزامات بندهای ۹-۲۱-۶-۱-۳-الف یا ب، یا ۹-۲۱-۶-۱-۴ تامین گردند.

3-6-21-9 دور پیچ ها

1-3-6-21-9 دور پیچ ها باید متشکل از میلگرد یا سیم پیوسته با فاصله های مساوی بوده، و فاصله ی آزاد آنها از یک دیگر شرایط زیر را تامین نماید.

الف– حداقل 1/33 برابر اندازه ی بزرگ ترین سنگ دانه و ۲۵ میلی متر، هر کدام بزرگتر است.

ب– حداکثر ۷۵ میلی متر.

2-3-6-21-9 قطر سیم یا میلگرد دورپیچ برای اجرا به صورت بتن درجا باید حداقل ۱۰ میلی متر باشد.

3-3-6-21-9 به جز برای آرماتور عرضی در فونداسیون های عمیق، نسبت حجمی میلگرد دور پیچ، ρ_s، باید، بر طبق رابطه ی زیر باشد.

(8-21-9)

4-3-6-21-9 مهار دور پیچ ها در هر انتها با پیچاندن یک و نیم دور اضافی دور پیچ تامین می شود.

5-3-6-21-9 وصله ی دور پیچ ها با یکی از روش های زیر انجام می شود

الف – وصله ی جوشی یا مکانیکی مطابق بند ۹-۲۱-۴-۷.

ب– وصله ی پوششی مطابق بند ۹-۲۱-۶-۳-۶ برای میلگردهای با تنش تسلیم کمتر یا مساوی ۴۲۰ مگاپاسکال.

6-3-6-21-9 طول وصله ی پوششی دور پیچ بر اساس جدول ۹-۲۱-۷ تعیین می شود؛ این طول در هر صورت نباید کمتر از ۳۰۰ میلی متر در نظر گرفته شود. در صورت نیاز به قلاب، انتهای قلاب باید در هسته ی محصور شده توسط دورپیچ مهار شود.

4-6-21-9  دورگیر

1-4-6-21-9 دورگیرها باید متشکل از تنگ های بسته یا پیچیده شده به صورت پیوسته باشند. دور گیرها را میتوان از چند جزء که هر یک دارای قلاب لرزه ای در دو انتها است، ساخت.

2-4-6-21-9 هر یک از اجزای دورگیرها باید به وسیله ی قلاب لرزه ای در دو انتها، طبق ضوابط بند ۹-۲۱-۲-۲-۴ مهار شوند. این قلابها باید یک میلگرد طولی را در بر گیرند. استفاده از میلگردهای سر دار متصل به هم به عنوان دورگیر مجاز نیست.