1-2-7 هدف شناسایی ژئوتکنیکی

1-1-2-7 داده های ژئوتکنیکی باید همواره مبتنی بر گردآوری، انجام بررسی ژئوتکنیکی و اطلاعات ثبت شده بوده و با دقت مورد تفسیر قرار گیرند. این داده ها افزون بر اطلاعات ژئوتکنیکی شامل داده های زمین شناسی عمومی، زمین شناسی مهندسی، زمین ریخت شناسی، لرزه خیزی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی و تاریخچه ساختگاه می باشند. این شناسایی ها شامل بررسی لایه بندی خاک و خصوصیات مهندسی آن، شرایط آب زیرزمینی، تراز سنگ بستر و سایر مشخصات ساختگاه پروژه است. کسب اطلاعات فوق ضروری و تابع نوع پروژه و شرایط زمین می باشد.

2-1-2-7 برنامه ریزی انجام شناسایی ژئوتکنیکی زمین باید چنان برنامه ریزی شود که نیازمندی های طراحی، ساخت و تامین عملکرد سازه پیشنهادی را فراهم نماید. باید توجه داشت در صورت مواجه شدن با تغییر شرایط زمین (مشخصات ژئوتکنیکی …) یا سازه (جابجایی محل سازه مهم، تغییر تعداد طبقات سازه …) شناسایی ژئوتکنیکی باید متناسب با این تغییرات مورد بررسی مجدد قرار گیرد.

2-2-7 بررسی های ژئوتکنیکی

بررسی های ژئوتکنیکی شامل سه مرحله زیر است که ممکن است بین این مراحل همپوشانی هایی وجود داشته باشد:

– بررسی های مقدماتی

– بررسی های طراحی

– بررسی های کنترلی

1-2-2-7 بررسی های مقدماتی با اهداف زیر انجام می شود:

– شناسایی و ارزیابی کلی ساختگاه ها

– مقایسه ساختگاه های مختلف برای انتخاب مناسب ترین گزینه، در صورت نیاز

– تخمین تغییراتی که ممکن است در اثر کارهای پیشنهادشده پیش آید و پیامدهای آنها

– پیش بینی پیامدهای ناشی از اجرا در محیط پروژه و اطراف آن

2-2-2-7 بررسی های طراحی با اهداف زیر انجام می شود:

– فراهم نمودن اطلاعات لازم ساختگاه به منظور طراحی ایمن و تامین عملکرد مورد انتظار سازه های دائمی و موقت با حفظ صرفه اقتصادی در طراحی

– فراهم نمودن اطلاعات لازم برای برنامه ریزی اجرای کارهای موقت (مثل پایدارسازی گود) و دائمی در ساختگاه

– پیش بینی و شناسایی مشکلات ژئوتکنیکی احتمالی که ممکن است در خلال اجرا و پس از آن بروز نماید

3-2-2-7 بررسی های کنترلی با اهداف زیر انجام می شود:

– برای اطمینان از تامین ایمنی کافی در حین گودبرداری و اجرای سازه های نگهبان موقت و دائم، ساخت پی و سازه

– برای اطمینان از عملکرد مناسب سازه در دوران ساخت و بهره داری، در اموری که به پی سازه و و زمین ارتباط پیدا می کند

– تطبيق فرضیات طراحی با مشاهدات واقعی و اندازه گیریهای ژئوتکنیکی در ساختگاه.

3-2-7 الزامات بررسی های ژئوتکنیکی

با توجه به نوع بررسی ژئوتکنیکی مدنظر، الزامات متفاوتی مطابق بندهای ۷-۲-۳-۱ الی ۷-۲-۳-۳ ممکن است مدنظر قرار گیرد. همچنین تعميم محتوای الزامات هر بند به الزامات بندهای دیگر به جز در مواردی که صراحت بیان شده باشد مجاز نمی باشد.

1-3-2-7 الزامات بررسی های مقدماتی

1-1-3-2-7 در بررسی های مقدماتی موارد زیر باید بررسی یا انجام و اطلاعات و مستندات مربوطه جمع آوری و ارائه گردد:

– شناسایی میدانی ساختگاه

– تاریخچه ساختگاه

– توپوگرافی منطقه

– وجود مناطق ناپایدار

– هیدرولوژی و هیدروژئولوژی

– بررسی محلی در خصوص سطح آب زیرزمینی

– بررسی ساختمان ها و حفاری های همجوار

– نقشه ها و مدارک زمین شناسی و زمین شناسی مهندسی موجود

– بررسی های پیشین انجام شده در محدوده مورد نظر

– عکس های هوایی و ماهواره ای

– نقشه های قدیمی

– مستحدثات تحت الارضي ساختگاه (مانند قنات ها یا سایر حفرات زیرزمینی، شریان های حیاتی و غیره)

– لرزه خیزی منطقه

2-1-3-2-7 گزارش بررسی مقدماتی باید شامل موارد ذیل باشد:

– درج نوع بررسی انجام شده (بررسی مقدماتی) در گزارش ارائه شده الزامی می باشد.

– توضیحات، تحلیل ها و مستندات مربوط به موارد مطرح شده در بند ۷-۲-۳-۱-۱ باید به صورت کامل در گزارش آورده شود.

– استفاده از تحلیل ها و پارامترهای ارائه شده در گزارش بررسی مقدماتی برای طراحی مجاز نمی باشد. در تنظیم ادبیات فنی گزارش بررسی مقدماتی، باید از هرگونه اظهارنظر قطعی اجتناب شده و این امر به ارائه گزارش بررسی طراحی یا کنترلی منوط گردد.

– تعداد، فاصله، عمق و نوع گمانه ها و آزمون های آزمایشگاهی و صحرایی پیش بینی شده لازم، که باید در شناسایی طراحی اعمال گردند، به صورت یک فصل مجزا در انتهای گزارش بررسی های مقدماتی، با استناد به الزامات مذکور در آخرین نسخه مبحث ۷ مقررات ملی ساختمان (ژئوتکنیک و مهندسی پی) ذکر گردد و توصیه های لازم در این خصوص در صورت نیاز ارائه گردد.

– انجام بررسی مقدماتی قبل از انجام هر نوع بررسی دیگر ( بررسی طراحی با بررسی کنترلی)، الزامی می باشد.

2-3-2-7 الزامات بررسی های طراحی

1-2-3-2-7 شناسایی های لازم در مرحله بررسی طراحی

1-1-2-3-2-7 طبقه بندی نوع خاک، باید بر مبنای مشاهدات و آزمایش های موردنیاز و متناسب با مصالح به دست آمده از حفاری گمانه یا چاهک یا هر شناسایی اکتشافی زیر سطحی در نقاط مناسب انجام شود.

2-1-2-3-2-7 به منظور ارزیابی مقاومت برشی خاک و تغییر شکل پذیری خاک در شرایط بارگذاری استاتیکی و لرزه ای باید متناسب با شرایط ژئوتکنیکی وسازه مورد نظر آزمایش های لازم انجام شود.

3-1-2-3-2-7 انجام آزمایش هایی به منظور شناخت سطح آب زیرزمینی و توجه به خاک های مسئله دار و ناپایداری های ژئوتکنیک لرزه ای ساختگاه مورد نظر ضروری است.

4-1-2-3-2-7 وسعت شناسایی زمین از قبیل تعداد و نوع حفاری، تجهیزات مورد استفاده برای حفاری و نمونه برداری، تجهیزات آزمایش های برجا و برنامه آزمایش های آزمایشگاهی باید توسط متخصص ژئوتکنیک و با استناد به این مبحث تعیین شود.

5-1-2-3-2-7 تعداد، فاصله و عمق گمانه و چاه های دستی ذکر شده در بندهای بعدی صرفاً به عنوان مقادیر حداقلی می باشد و انتخاب این مقادیر رافع مسئولیت متخصص ژئوتکنیک نمی باشد.

6-1-2-3-2-7 تعداد و فاصله گمانه ها

اقدامات زیر برای تعیین فاصله گمانه ها یا چاه های شناسایی ضروری است. در توضیحات زیر باید توجه داشت هر جا از واژه گمانه استفاده شده است، منظور گمانه ماشینی یا چاه دستی شناسایی می باشد.

چنانچه گمانه زنی به منظور ساخت یک ساختمان منفرد انجام می شود:

الف- فاصله گمانه ها باید 15 الى 35 متر متناسب با تعداد طبقات، اهمیت ساختمان و پیچیدگی لایه بندی زمین و با توجه به جدول ۷-۲-۱ تعیین شود.

ب- در جدول ۷-۲-۱، اهمیت ساختمان ها بر مبنای استاندارد ۲۸۰۰ تعيين شده است.

پ- در صورتیکه ساختمان موردنظر پس از ایجاد گودبرداری احداث شود، گمانه های لازم برای گودبرداری (جدول ۷-۲-۱) نیز باید به تعداد گمانه های تعیین شده برای ساختمان اضافه شود.

تبصره ۱: چنانچه نتایج حاصل از این گمانه ها عدم یکنواختی را در زمین نشان دهد یا لایه بندی زمین پیچیده باشد (مثل چین خوردگیهای مجاور گسل ها، نزدیک رودخانه ها و کوه ها، زمین های بسیار ناهموار و دره ها)، به منظور رسیدن به اطلاعات لازم، بنابر تشخیص متخصص ژئوتکنیک به تعداد گمانه های فوق اضافه می شود.

تبصره ۲: برای سطح اشغال بیش از ۱۰۰۰ متر مربع، حداقل دو گمانه به ازای هر ۱۰۰۰ متر مربع به مقادیر تعداد گمانه اضافه می شود به نحوی که گمانه ها در یک شبکه بندی مناسب قرار گرفته، حداقل فاصله گمانه مذکور در بند الف را رعایت نماید و کل مساحت زمین را پوشش دهد.

چنانچه گمانه زنی به منظور شناخت یک زمین برای ساختمان سازی گسترده یا انبوه سازی انجام شود رعایت موارد زیر الزامی می باشد:

الف – حضور یک متخصص ژئوتکنیک در فعالیت های ساختمان سازی گسترده الزامی می باشد.

ب- اگر منظور شناسایی زمین برای ساختمان سازی گسترده برای ساختمان بیش

از ۱۲ طبقه باشد، تعداد گمانه ها براساس تعداد گمانه ها همانند ساختمان منفرد انجام می شود.

پ- اگر منظور شناسایی زمین برای ساختمان سازی گسترده برای ساختمان بین 5 و ۱۲ طبقه باشد فاصله گمانه ها بین ۳۰ تا 60 متر متناسب با تعداد طبقات، اهمیت ساختمان و پیچیدگی لایه بندی زمین خواهد بود.

ت- اگر منظور شناسایی زمین برای ساختمان سازی گسترده با ارتفاع کمتر از ۵ طبقه باشد:

ت-1- اگر لایه بندی زمین به صورت یکنواخت باشد، فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ متر بین گمانه ها متناسب با تعداد طبقات، اهمیت ساختمان و پیچیدگی لایه زمین قابل قبول می باشد.

ت -۲- اگر لایه بندی زمین پیچیده باشد (مثل مجاور گسل ها، نزدیک رودخانه ها و کوه ها، زمین های بسیار ناهموار و دره ها)، فاصله حداکثر ۳۰ متر بین گمانه ها قابل قبول می باشد.

ث- اگر ساختمانی با تعداد طبقات یا اهمیت متفاوت با سایر ساختمان ها در مجموعه موردنظر باشد، شناسایی خاص آن ساختمان باید انجام شود. در این صورت برای این گونه ساختمانها، باید ضوابط تعیین فاصله گمانه ها برای ساختمان های منفرد اعمال گردد.

چنانچه برای احداث ساختمان، نیاز به گودبرداری باشد لازم است مطالعات ضروری و خاص گودبرداری انجام گیرد و اطلاعات لازم برای انجام صحیح تحلیل های پایداری و تغییر شکل ها به منظور حفظ پایداری دیواره ها و عدم بروز خسارت در ابنیه مجاور به دست آید. برای جزئیات مطالعات و تمهیدات ضروری لازم است به فصل گودبرداری و پایش مراجعه شود.

7-1-2-3-2-7 عمق گمانه ها

عمق گمانه های موردنیاز باید بیش از عمقی باشد که افزایش تنش ناشی از بار ساختمان در آن عمق به کمتر از هر یک از دو معیار زیر برسد. هر عمقی بیشتر شد ملاک می باشد:

الف – عمقی که تنش وارده از پی به زمین از ۱۰ درصد تنش موثر موجود ناشی از وزن زمین در آن عمق کمتر شود.

ب- عمقی که تنش ناشی از پی به زمین به ۱۰ درصد مقدار تنش خالص ساختمان در تراز پی خود کاهش یابد.

پ- در هر صورت عمق گمانه ها نباید از عرض ساختمان کمتر باشد.

تبصره ۱: در صورتی که عرض ساختمان در مقایسه با بار ساختمان زیاد باشد (مثل سوله، …) نیازی نیست عرض ساختمان مبنا قرار گیرد.

تبصره ۲: در ساختمان با پی های منفرد: اگر فاصله لب به لب دو پی مجاور بیشتر از مجموع عرض آن دو پی باشد، عرض یک پی ملاک تعیین عمق گمانه ها در نظر گرفته می شود و در غیر این صورت عرض كل ساختمان شاخص تعيين عمق گمانه ها خواهد بود.

نکاتی که باید در تعیین عمق گمانه رعایت شود :

الف – اگر احداث ساختمان با گود برداری همراه باشد، عمق گود باید به عمق گمانه اضافه شود.

ب- حفر حداقل یک چاه دستی جهت مشاهده بافت خاک در هر پروژه ضروری است. عمق چاه دستی حداکثر تا سطح آب زیرزمینی می باشد. این چاه دستی علاوه بر تعداد حداقل گمانه ها حفر می شود.

پ- در صورتی که قبل از رسیدن به عمق نهایی گمانه به بستر سنگی برخورد شود عمق گمانه می تواند کمتر شود. نفوذ حداقل سه متر در بستر سنگی ضروری است.

ت- در صورتی که در گمانه به نهشته هایی که برای پی مناسب نیستند (از قبیل خاک دستی و نباتی) برخورد شود عمق گمانه باید توسط یک متخصص ژئوتکنیک ذیصلاح تعيين گردد.

ث – برای پی های عمیق یا شمع ها، گمانه ها و آزمایش های نفوذ یا سایر آزمایش های برجا باید تا عمقی صورت گیرد که شناسایی شرایط زمین با اطمینان کافی حاصل شود. این عمق معمولا تا چهار برابر قطر شمع (4D) برای یک شمع علاوه بر طول شمع ادامه پیدا می کند. برای گروه شمع به اندازه 2B (B عرض گروه) شمع پایین تر از نوک شمع ها گسترش داده شود.

2-2-3-2-7 حفاری و نمونه برداری خاک

1-2-2-3-2-7 فرآیند حفاری و نمونه برداری و دستگاه های مورداستفاده باید مطابق استانداردهای ملی یا بین المللی معتبر باشد.

2-2-2-3-2-7 در طول زمان حفاری گمانه و نمونه گیری باید ناظر واجد صلاحیت در محل پروژه حاضر و بر عملیات نظارت داشته باشد.

3-2-2-3-2-7 باید صلاحیت مجموعه ای که عملیات حفاری گمانه و نمونه برداری و سایر عملیات اجرایی را انجام می دهند، به تایید مراجع ذیربط رسیده باشد.

4-2-2-3-2-7 روش های حفاری گمانه

حفاری گمانه و نمونه گیری به صورت دستی یا ماشینی و با توجه به بندهای ذیل قابل قبول است:

روش معمول گمانه زنی در تمام خاکها حتی در زیر سطح آب، حفاری دورانی است. باید توجه نمود که برای اخذ نمونه دست نخورده در خاک چسبنده باید سرعت دوران و فشار مته محدود شود. در نمونه گیری ها باید مراقب بود که عملیات گمانه زنی و نمونه گیری باعث تغییر در رطوبت یا مشخصات خاک نشود. مصالحی که مستقیماً از حفاری دورانی به دست می آیند برای هیچ یک از آزمون های آزمایشگاهی نباید استفاده شوند.

حفاری با اوگر با میله توپر فقط در خاک چسبنده نرم و کم عمق که دیواره گمانه پایدار است قابل قبول می باشد. حفاری اوگر با میله توخالی در بالای سطح آب قابل قبول است. اخذ نمونه دست نخورده در این روش در زیر سطح آب قابل قبول نیست.

حفاری دورانی با مغزه گیری پیوسته در خاک و سنگ در صورت لزوم و طبق نظر متخصص ژئوتکنیک ذیصلاح انجام می گیرد. باید توجه نمود که نمونه خاک اخذ شده از داخل مغزه در این روش نمی تواند به عنوان نمونه دست نخورده مورد استفاده قرار گیرد. در صورت نیاز به نمونه دست نخورده در خاک ها لازم است از کربارل دو جداره استفاده شود.

در خاک هایی که امکان نمونه گیری توسط ماشین وجود ندارد (از قبیل خاکهای مخلوط به خصوص خاکهایی که دارای قلوه سنگ می باشند) حفر چاه دستی و انجام آزمایش های برجا و نمونه گیری بلوکی دست نخورده برای آزمایش مکانیکی دقیق و نمونه دست خورده برای آزمایش های شناسایی و طبقه بندی اكيداً توصیه می گردد.

روش های نمونه گیری، جابجایی و انبار کردن نمونه ها باید گزارش شود تا اثر به کارگیری این روش ها هنگام تفسیر نتایج آزمایش ها مدنظر قرار گیرد.

3-2-3-2-7  آزمونهای آزمایشگاهی

آزمونهای آزمایشگاهی بر روی نمونه های خاک و سنگ به دست آمده از ساختگاه پروژه انجام شده و نتایج آن به همراه سایر آزمایش ها و مشاهدات مورد استفاده قرار گیرند. این آزمون ها باید مطابق با استانداردهای معتبر ملی و بین المللی انجام گیرد. جدول ۷-۳-۱ می تواند در این رابطه مورد استناد قرار گیرد.

4-2-3-2-7 آزمونهای بر جا

آزمون های برجا به عنوان بخش مهمی از شناسایی های ژئوتکنیکی زمین باید مورد توجه قرار گیرد. انواع متداول این آزمایش ها و نوع خاک هایی که هر کدام از این آزمون ها کاربرد دارند و همچنین روش انجام آنها باید مطابق با استانداردهای معتبر ملی یا بین المللی باشد. جدول ۷-2-3 می تواند در این رابطه مورد استناد قرار گیرد.

5-2-3-2-7 گزارش بررسی های طراحی

عملیات مطالعات و خدمات مهندسی ژئوتکنیکی باید توسط مشاور ژئوتکنیکی باتجربه و ذیصلاح انجام گردد. گزارش ارائه شده باید شامل برنامه ریزی عملیات مطالعات ژئوتکنیکی، کلیه داده ها و اطلات ژئوتکنیکی حاصل از بررسی ها و حفاری های انجام شده در ساختگاه باشد. برنامه ریزی عملیات مطالعات ژئوتکنیکی، انتخاب پارامترهای طراحی و محاسبات مربوط به طراحی های انجام شده باید توسط مشاور خدمات مهندسی ژئوتکنیکی انجام گیرد و گزارش شود.

گزارش نهایی مطالعات شامل دو بخش عمده زیر است:

– بخش عملیات مطالعات ژئوتکنیکی

– بخش خدمات مهندسی ژئوتکنیک

1-5-2-3-2-7 گزارش عملیات مطالعات ژئوتکنیکی

1-1-5-2-3-2-7 پس از انجام شناسایی های ژئوتکنیکی مربوط به مرحله بررسی طراحی، لازم است گزارش کامل آن ارائه شود. نتایج آزمون های انجام شده باید به دو صورت اندازه گیری شده و پردازش شده گزارش شوند.

2-5-2-3-2-7 گزارش بررسی مقدماتی که قبلاً مطابق الزامات بند ۷-۲-۳-۱-۲ تنظیم و ارائه شده است، باید به پیوست گزارش عملیات ژئوتکنیکی بررسی طراحی ارائه شود. در صورتی که قبلاً بنا به هر دلیلی بررسی مقدماتی انجام نشده باشد، کلیه اطلاعات مطرح شده در بند ۷-۲-۳-۲-۱-6 باید در قالب فصل اول گزارش بررسی طراحی جمع آوری و ارائه گردد. به عبارت دیگر برای تهیه گزارش عملیات ژئوتکنیکی بررسی طراحی، همواره بررسی مقدماتی باید انجام و گزارش شود.

3-5-2-3-2-7 گزارش توصیفی از شناسایی های ژئوتکنیکی مربوط به بررسی های طراحی باید حداقل شامل موارد زیر باشد:

خلاصه ای از پروژه موردنظر شامل اطلاعات محل پروژه، هندسه و ابعاد پروژه، برآورد بارهای پیش بینی شده، ، سیستم سازه در صورت امکان نقشه محل گمانه های حفاری با مختصات مسطحاتی و تراز گمانه ها.

لوگ گمانه ها شامل: شرح تمام نمونه های گرفته شده از خاک و سنگ با ذکر تاریخ نمونه گیری، سطح آب زیرزمینی در صورت مشاهده با ذکر تاریخ برداشت و درج نوسانات آن در حین اجرای کارهای صحرایی و نتایج تمام آزمایش های محلی (برجا)

شرح موارد مشاهده شده در حین حفاری از قبیل: افتادن میله حفاری، کاهش یا افزایش سرعت حفاری، برخورد مته با قطعات بزرگ سنگ و سایر موارد

شرح زمانهایی که در فاصله بین آنها هر گونه عملیات صحرایی یا آزمایشگاهی انجام شده است.

نتایج آزمایش های آزمایشگاهی با ذکر تاریخ آزمایش.

نحوه انجام تمام آزمایش های برجا و آزمایشگاهی

فهرست انواع تجهیزات به کار برده شده با عنوان نوع خدمات ارائه شده توسط آن تجهیزات

اسامی کلیه مشاوران و پیمانکاران ژئوتکنیک دست اندرکار

تهیه جداول مقادیر کارهای صحرایی و آزمایشگاهی

ارائه مشاهدات صحرایی که توسط افراد بخش نظارت صحرایی در خلال بررسی های زیر سطحی به عمل آورده شده است. مشاهدات صحرایی مهم که حتما باید مورد توجه قرار گیرند به شرح زیر است:

– حفره ها، فضاهای خالی و قنات ها، انباره های فاضلاب و غيره

– تغيير وضع سنگ ها، خاکها یا مصالح پرکننده

4-2-7 سایر ملاحظات طراحی ژئوتکنیکی

در استفاده از پارامترهای ارائه شده در گزارش مطالعات به منظور انجام طراحی های ژئوتکنیکی، باید ملاحظات بارگذاری و دوام مربوطه مدنظر قرار گیرد.

1-4-2-7 ملاحظات بارگذاری

1-1-4-2-7 در طراحی ژئوتکنیکی باید علاوه بر بارهای وارد از سازه به پی، به بارها و اثرات ناشی از عوامل زیر توجه داشت:

– وزن خاک، سنگ و آب

– تنش های برجای زمین

– فشارهای هیدروستاتیک آبهای آزاد، فشار آبهای زیرزمینی، نیروی جریان آب

– باربرداری یا گودبرداری زمین

– بارهای حاصل از حرکات زمین، خزش و گسیختگی توده های خاکی

– بارهای ناشی از ترافیک

– حرکات ناشی از معدنکاری و حفر قناتها و احداث تونل

– اثرات ناشی از فعل و انفعالات شیمیایی

– اثرات ناشی از فروریزش (رمبندگی)، جمع شدگی و تورم خاک

– حرکات و بارهای ناشی از اثر زلزله، ارتعاشات و انفجارها

2-1-4-2-7 برخی از نیروها به تبع تغییر مکان های به وجود آمده در خاک بسیج می شوند. مانند نیروهای ناشی از فشار خاک بر دیوارها و اصطکاک منفي جدار شمع ها. در این نوع موارد باید به این امر توجه داشت و اگر جابجایی و تغییر مکان خاصی اجازه داده می شود، میزان نیروی بسیج شده مربوط به آن در محاسبات لحاظ گردد.

3-1-4-2-7 در موارد خاص از جمله حساسیت سازه به نشست، ممکن است تحلیل برهم کنش بین سازه و خاک ضروری گردد. در طراحی و ساخت هر سازه باید اثرات مخرب آن بر محیط و سازه های مجاور دیده و راهکار مناسب ارائه شود.

2-4-2-7 الزامات بررسی های کنترلی

1-2-4-2-7 الزامات بررسی های کنترلی مربوط به سازه ها شامل موارد زیر است :

2-2-4-2-7 کنترلهای مضاعف مربوط به خاک و سنگ

الف – خواص ژئوتکنیکی خاکها یا سنگ هایی که سازه در داخل یا روی آن بنا می شود باید کنترل گردد. احتمال دارد بررسی های اضافی ساختگاه نیز ضروری باشد. نمونه هایی از این سنگها و خاکها را می توان بازیابی و آزمایش کرد و خواص شاخص، مقاومتی و تغییر شکلی آنها را تعیین نمود.

ب- در صورتیکه بررسی های بیشتری برای تعیین جزئیات خواص زمین یا شرایط خاک برداری و خاکریزی که از نظر طراحی دارای اهمیت است، ضروری گردد باید اقدامات لازم زیر نظر متخصص ژئوتکنیک انجام گیرد.

پ- شواهد غير مستقیم در مورد خواص ژئوتکنیکی زمین، مانند اطلاعات شمع کوبی، باید ثبت و از آنها برای تفسیر شرایط زمین استفاده شود.

ت- چنانچه در حین اجرا با خاک های مسئله دار، خاکهای ریزشی، حفره های زیرزمینی، گسلش و پهنه های خرد شده که قبلا دیده نشده مواجه شوند باید مورد توجه قرار گیرد.

ت- به منظور پایش گودبرداری ها در موارد حساس ممکن است استفاده از ابزار گذاری به منظور رفتارسنجی ضروری گردد. در این مورد برداشت اطلاعات به فواصل زمانی تعیین شده و توام با شرایط جدید محیطی و ژئوتکنیکی ( ناشی از تغییرات فصلی، بارندگی های ممتد یا شدید، وقوع زمین لرزه و غیره) باید انجام پذیرد.

1-2-2-4-2-7 کنترل های مضاعف مربوط به آب زیرزمینی

در مواردی که شرایط آب زیرزمینی تاثیر مهمی بر روش ساخت یا عملکرد سازه داشته باشد، کنترل ها باید با مشاهده مستقیم انجام شود. در این موارد باید به نکات زیر توجه داشت:

– مشاهده و ثبت سطح آب در گمانه ها و لوله های قائم و نوسان آن در خلال زمان

– ارزیابی هیدروژئولوژیکی ساختگاه شامل عوارضی نظیر سفره های آب آرتزین یا معلق یا تغییرات جزرومدی در ساحل ها

– مشخصه های جریان آب زیرزمینی و رژیم فشار حفره ای را می توان توسط “پیزومتر” به دست آورد، که ترجیحاً باید قبل از شروع عملیات ساختمانی نصب شده باشند. در بعضی موارد ممکن است ضرورت داشته باشد پیزومترها را به فاصله زیادی از ساختگاه به عنوان بخشی از شبکه رفتارسنجی نیز نصب کرد.

– چنانچه تغییرات فشار آب حفره ای در حین اجرا بر عملکرد سازه تاثیر گذار باشد، باید فشارهای آب حفره ای تا زمان تکمیل ساختمان با کاهش آنها به مقادیر ایمن کنترل شود.

– در مورد سازه های واقع در زیر تراز آبهای زیرزمینی که ممکن است شناور شوند، فشارهای آب حفره ای باید تا زمانی که وزن سازه به حدی برسد که احتمال شناور شدن را از بین ببرد، کنترل گردند.

– در صورتی که آب زیر زمینی جریان داشته باشد تجزیه شیمیایی آب در گردش باید در هر زمانی که بخشی از کارهای موقت یا دائمی به طور قابل توجهی در معرض خوردگی شیمیایی قرار می گیرند، انجام شود.

– مطالعات زیست محیطی و آلودگی های آب و خاک مورد توجه قرار گیرد.

3-2-4-2-7 گزارش بررسی های کنترلی

در صورت انجام نظارت و کنترل در حین اجرا، باید گزارشی از تجزيه و تحليل مشاهدات میدانی فوق شامل موارد زیر ارائه گردد:

الف – پیچیدگی شرایط زمین و عدم انطباق آن با مفروضات اولیه در صورت وجود

ب- خطر گسیختگی و ناپایداری در حین اجرا

پ- تجزیه و تحلیل بر اساس مشاهدات جدید و مطالعات دیگر تکمیلی و ارائه پیشنهاد در صورت لزوم.

3-4-2-7 ملاحظات دوام

1-3-4-2-7 در طراحی ژئوتکنیکی، شرایط محیطی داخلی و خارجی باید در مرحله طراحی ارزیابی شده و اهمیت آن در رابطه با دوام سازه در عمر مفید آن مشخص گردد. بر اساس این ارزیابی ها باید توصیه های لازم برای محافظت یا تامین مقاومت لازم در مصالح از نظر دوام ارائه شود.

2-3-4-2-7  در طراحی برای دوام مصالح به کار برده شده در خاک باید به موارد زیر توجه داشت:

– در سازه های ژئوتکنیکی مانند خاکهای مسلح و خاکهای میخ کوبی شده و مهاربندیها، به اثر مواد خورنده بر روی مصالح آنها

– به احتمال وجود کاتیونها و آنیونهای شیمیایی در خاک و تاثیر آنها بر رفتار طولانی مدت سازه های مجاور آنها

– به پدیده های انحلالی مواد شیمیایی و تغییر ساختار خاک در ایجاد حركات القایی و تغییرات تنش ها در سازه های ژئوتکنیکی و اثر آنها در باربری خاک زیر پی.