1-2-16 کلیات

1-1-2-16 این فصل به تعریف واژه های فنی مورد استفاده در این مبحث از مقررات (مبحث شانزدهم – تأسیسات بهداشتی) اختصاص دارد.

2-1-2-16 واژه های فنی رایج، که در این فصل تعریف نشده است، باید به همان معنای معمول و متداول به کار رود.

2-2-16  فهرست تعاریف

آب آشامیدنی

آبی که از مواد خارجی، به مقداری که سبب بیماری شود یا اثر زیان آور بیولوژیک داشته باشد، پاک باشد و از نظر ترکیب فیزیکی، شیمیایی یا میکروبی با استانداردهای آب آشامیدنی، که از طرف مقامات مسئول و قانونی بهداشتی رسماً اعلام شده مطابقت داشته باشد.

آب غیر آشامیدنی

آبی که برای آشامیدن، مصارف شستشوی شخصی و پخت و پز، بهداشتی و مناسب نباشد.

آب گرم مصرفی

آبی که دمای بیش از ۴۳ درجه سلسیوس (۱۱۰ درجه فارنهایت) داشته باشد.

آب گرم کن

هر دستگاهی که آب مصرفی را گرم کند و آن را به شبکه توزیع آب گرم مصرفی بفرستد.

آلودگی ظاهری

آلودگی آب در حدی که کیفیت آن از نظر سلامتی غیر بهداشتی نباشد ولی خصوصیات ظاهری آن، مانند رنگ، طعم، بو و غیره در حدی باشد که نتوان آن را به عنوان آب آشامیدنی مناسب دانست.

آلودگی غیر بهداشتی

وارد شدن مواد زیان آور در لوله کشی توزیع آب آشامیدنی، که ممکن است آن را سمی کند یا موجب انتشار بیماری شود و از این طریق برای سلامتی عمومی خطر جدی ایجاد نماید.

آویز

آویز وسیله ای است برای آویختن لوله از یک نقطه ثابت و نگه داشتن آن در ارتفاع پیش بینی شده، با امکان حرکت محدود طولی و عرضی.

اتصال برگشت جریان

ترتیبی از اتصال در لوله کشی آبرسانی که ممکن است در آن محل، برگشت جریان روی دهد.

اتصال فشاری

هر نوع اتصال که به کمک یک واشر یا خمیر آب بندی صورت گیرد و در آن دهانه ی یکی از لوله ها به داخل لوله ی دیگر وارد و فشرده شود.

اتصال غیر مستقیم فاضلاب

لوله فاضلاب خروجی از لوازم بهداشتی و مصرف کننده های دیگر که مستقیماً به لوله فاضلاب بهداشتی ساختمان متصل نمی شود فاضلاب از این لوله با فاصله هوایی به داخل یک سیفون، یکی از لوازم بهداشتی، یا هر دریافت کننده فاضلاب، مانند ترنچ روی کف یا کف شوی، می ریزد.

اتصال قابل انبساط

هر نوع اتصال که به صورت قطعه انبساط، خم بیش از 90 درجه یا دو خم با لوله ی برگشت، انقباض و انبساط لوله را امکان پذیر سازد.

اتصال قابل انعطاف

هر نوع اتصال بین دو لوله که به یکی از آنها امکان خم شدن یا حرکت بدهد، در حالی که لوله ی دیگر ثابت و بدون حرکت باقی بماند.

اتصال لحیمی بدون سرب

اتصالی که در آن مقدار سرب در مفتول لحی مکاری و در تنه کار بیش از 2/0 درصد نباشد.

اتصال مستقیم

در لوله کشی توزیع آب، هر اتصال فیزیکی بین دو شبکه لوله کشی جداگانه، که یکی از این دو شبکه لوله کشی توزیع آب آشامیدنی و دیگری لوله کشی آب، بخار، گاز، محلولهای شیمیایی یا هر سیال دیگر نامطمئن از نظر بهداشتی و ایمنی باشد و این اتصال فیزیکی، بر اثر اختلال فشار، موجب جریان سیال از یک شبکه به شبکه دیگر شود.

اتصال مکانیکی

اتصال لوله به لوله، لوله به فیتینگ (وصاله) فیتینگ به فیتینگ، غیر از اتصالهای دنده ای، سرب و کنف و واشر و خمیر، لحیمی، جوشی یا سیمانی. اتصالی که در آن، قطعات در امتداد محور به هم فشرده می شوند، گاه اتصال، قسمتی از یک کوپلینگ یا آداپتور است.

انتهای بسته (کور)

انتهای شاخه افقی فاضلاب که با کلاهک، درپوش یا هر وسیله دیگری مسدود شده باشد و طول آن پس از اتصال آخرین انشعاب فاضلاب، بیش از ۶۰ سانتیمتر باشد.

بار وارده

برآیند نیروهای وارد بر تکیه گاه می باشد و شامل وزن لوله، سیال داخل آن، فیتینگ ها، شیرها، عایق و نیز کلیه ی نیروهایی که بر اثر انقباض و انبساط، فشارهای استاتیکی و دینامیکی، باد، برف یا یخبندان، و غیره به تکیه گاه وارد می شود.

برگشت جریان

برگشت جریان آب ، مایعات، مواد یا محلولهای دیگر به داخل شبکه ی لوله کشی توزیع آب آشامیدنی، از هر شبکه ی لوله کشی یا منبع دیگر.

بست

وسیله ی دائمی که لوله را می گیرد و در حالت یا موقعیت معینی نگه می دارد.

پایه

وسیله ای که بار قائم یک لوله ی عمودی را از انتهای تحتانی آن، به فونداسیون یا اسکلت دیگری منتقل می کند.

پمپ حوضچه فاضلاب یا آب باران

پمپ مخصوص انتقال فاضلاب یا آب باران به تراز بالاتر. این پمپ که با موتور برقی کار می کند، از سطح فاضلاب یا آب باران داخل حوضچه فرمان میگیرد و قطع و وصل می شود.

ترنج

کانالی که در زمین، برای لوله گذاری، حفر شود.

تکیه گاه

وسیله ای دائمی که بست لوله را به اجزای ساختمان متصل میکند و در حالت یا موقعیت معینی نگه می دارد.

تکیه گاه لغزنده

نگهدارنده لوله روی تکیه گاه که اجازه میدهد لوله کشی در سطح افقی حرکات لغزشی داشته باشد.

جریان ثقلی

جریان فاضلاب یا آب باران در داخل شبکه لوله کشی وقتی ثقلی است که بر اثر اختلاف ارتفاع و شيب لوله ها و بدون استفاده از پمپ برقرار شود.

چاه جذبی

چاهی است که در زمین کنده می شود. شامل یک میله به عمق کافی تا رسیدن به خاک با ضریب جذب مناسب و یک یا چند انباره. با توجه به ضریب جذب زمین محل انباره، حجم مورد نیاز آن محاسبه می شود.

حلقه انبساط

وسیله ای برای خنثی سازی حرکت لوله، ناشی از تغییر دما یا عوامل دیگر، که با ایجاد خم ها یا منحنی هایی در طول لوله ساخته می شود.

حوضچه

مخزن یا چاهکی است که زیر سطح تراز نرمال فاضلاب یا آب باران داخل ساختمان نصب می شود و فاضلاب یا آب باران ساختمان به طور ثقلی در آن میریزد. خروج فاضلاب از این حوضچه به تراز بالاتر باید به طریق مکانیکی صورت گیرد.

حباط خصوصی

قطعه زمین محدود باقی مانده از کل زمینی که در آن ساختمان بنا شده و طبق قوانین شهرداری احداث بنا در آن مجاز نیست و فقط به عنوان حیاط خصوصی محسوب می شود. محوطه ی مجموعه های بزرگ که برای آنها شبکه های آب، فاضلاب، آتش نشانی، گاز و خیابانهای تردد خودرو پیش بینی می شود، حیاط خصوصی محسوب نمی شود.  در باغها و باغچه ها حیاط خصوصی شامل بخش محدودی از زمین است که در اطراف بنای مسکونی، به عنوان حیاط قرار دارد و بقیه زمینها، حیاط خصوصی محسوب نمی شود.

خلاء

فشار کمتر از فشار اتمسفر هوای آزاد در داخل شبکه لوله کشی آب یا فاضلاب.

خلاء شکن

یک نوع مانع برگشت جریان که روی دهانه خروجی آب از لوله نصب می شود تا اگر فشار آب داخل لوله از فشار اتمسفر کمتر شود، از این وسیله هوا وارد شود و فشار داخلی را به فشار اتمسفر برساند و از برگشت جریان جلوگیری کند.

در دسترس

لوازم بهداشتی، دستگاه های مصرف کننده آب و اجزای لوله کشی وقتی «در دسترس» اند که دسترسی مستقیم باشد و نیازی به بازکردن، برداشتن یا جابه جا کردن مانعی نباشد.

دریافت کننده آب محوطه

دریافت کننده آب باران یا آبهای سطحی محوطه، به صورت کفشوی، شبکه، حوضچه یا هر شکل دیگر که برای جمع آوری و هدایت آب های سطوح باز محوطه، طراحی شده باشد.

دریافت کننده فاضلاب

هر وسیله دریافت کننده فاضلاب، مانند کفشوی، حوضچه فاضلاب،  شبکه روی کف و غیره.

دریچه بازدید

دریچه قابل دسترسی روی لوله فاضلاب یا آب باران قائم یا افقی که برای تمیز کردن و خارج کردن هرگونه مانع جریان داخل لوله و رفع گرفتگی آن، مورد استفاده قرار میگیرد.

دفع فاضلاب به طور خصوصی

دفع فاضلاب در سپتیک تانک، در دستگاه تصفيه فاضلاب خصوصی یا در هر سیستم دیگری که از شبکه دفع فاضلاب شهری به کلی جدا باشد.

دو خم

ترکیبی از دو زانو یا دو خم در مسیر لوله کشی فاضلاب که امتداد لوله قائم فاضلاب را از قائم به افقی (با شیب) و سپس دوباره به حالت قائم تغییر می دهد. سرعت جریان فاضلاب در قسمت افقی از دو قسمت قائم کمتر است. لوله قائم فاضلاب پس از دو خم، تغییر جا می دهد.

سطح تراز بحرانی

حداقل ارتفاعی است که یک مانع برگشت جریان یا خلاء شکن باید بالاتر از تراز سرریز لوازم بهداشتی و هر مصرف کننده دیگر آب، نصب شود. اگر پایینتر از آن نصب شود ممکن است برگشت جریان اتفاق بیفتد. در صورتی که سازنده این تراز را مشخص نکرده باشد، باید زیر مانع برگشت جریان یا خلاء شکن را سطح تراز بحرانی آن گرفت.

سطح موثر دهانه

کوچکترین سطح مقطع دهانه خروجی آب از شیر یا لوله. در شیرهای لوازم بهداشتی باید کوچکترین مقطع عبور اب آب اندازه گیری شود.

سیفون

وسیله ای که با نگهداری مقداری آب در خود، در مسیر عبور فاضلاب، مانع از انتشار هوای آلوده و گازهای داخل شبکه لوله کشی فاضلاب در فضای ساختمان می شود و در عین حال هیچ اثری بر جریان عادی فاضلاب ندارد.

سیفون ساختمان

وسیله ای که روی لوله اصلی فاضلاب (یا آب باران) خروجی از ساختمان نصب شود و مانع از جریان هوا بين شبکه لوله کشی فاضلاب (یا آب باران) ساختمان و لوله خروجی از ساختمان تا محل دفع گردد.

شاخه افقی

لوله افقی فاضلاب در طبقات ساختمان که لوله های انشعاب فاضلاب لوازم بهداشتی به آن میریزد. این لوله فاضلاب را به لولۀ قائم فاضلاب هدایت می کند.

شاخه افقی هواکش

یک لوله افقی هواکش که هواکش یک یا چند عدد از لوازم بهداشتی به آن متصل می شود. این لوله افقی به یک لوله قائم هواکش یا به ادامه لوله قائم فاضلاب متصل می شود.

شبکه لوله کشی آب باران

شبکه لوله کشی داخل ساختمان که برای جمع آوری آب باران و دیگر آبهای سطحی و هدایت آن به خارج از ساختمان، طرح و نصب می شود.

شبکه هواکش

شبکه ای از لوله کشی به منظور برقراری ارتباط جریان هوای آزاد با شبکه ی لوله کشی فاضلاب و حفاظت آب هوابند سیفون در برابر فشار معکوس یا مکش سیفونی.

شیر اطمینان دما

شیری که برای باز شدن در دمای معینی طراحی شده است. این شیر در دمای تنظیم شده به طور خودکار باز می شود و آب را خارج می نماید.

شیر اطمینان فشار

شیری که برای باز کردن در فشار معینی طراحی شده است. این شیر در حالت عادی توسط فنر یا وسیله ای دیگر ، بسته است و در فشار تنظیم شده به طور خودکار باز می شود و آب را خارج میکند.

شیر اطمینان فشار – دما

شیری ترکیبی که میتواند از دما یا فشار آب داخل لوله یا مخزن فرمان بگیرد، به طور خودکار باز شود و آب را خارج کند.

شیر برداشت آب

شیر انتهای لوله آب که باز کردن آن باعث خروج آب از لوله می شود و در صورت بستن آن، آب در لوله باقی میماند.

شیر تنظیم فشار

نوعی شیر فشار شکن، که فشار خروجی آب را به کمک حسگر یا لوازم دیگر، در هر شرایطی ثابت نگه می دارد.

شیر شناور

شیر ورودی آب به مخزن که به وسیله یک گوی شناور از تراز سطح آب داخل مخزن فرمان می گیرد و باز یا بسته می شود.

شیر شناور ضد سیفون

شیر شناوری که یک وسیله ضد سیفون، به فرم یک فاصله هوایی یا یک خلاء شکن، دارد و پس از یک شیر قطع و وصل نصب می شود و از برگشت جریان جلوگیری می کند.

شیر کاهش فشار

نوعی شیر فشار شکن که فشار خروجی آب را هنگام برقراری جریان کاهش میدهد.

شیر یک طرفه دوتایی

شامل دو عدد شیر یک طرفه فنردار با دریچه آب بند که پشت سر هم روی لوله نصب می شوند و بین این دو شیر یک انشعاب مخصوص آزمایش با شیر قطع و وصل قرار میگیرد. دو طرف این مجموعه باید شیرهای قطع و وصل روی لوله نصب شود.

شیر یک طرفه مورد تأیید

شیر یک طرفه فنردار،  با دریچه آب بند که در حالت بسته هیچ جریان معکوس یا نشت نتواند در آن ایجاد شود.

ضد سیفون

هر شیر یا وسیله مکانیکی دیگری که عمل مکش سیفونی را حذف کند و از بین ببرد.

ضد ضربه قوچ

وسیله ای که امواج فشار ضربه قوچ را که بر اثر توقف ناگهانی جریان آب در لوله ایجاد می شود، کند. جذب می کند.

علم تخلیه فاضلاب

یک لوله قائم فاضلاب که می تواند برای تخلیه غیر مستقیم فاضلاب خروجی از ماشین رخت شویی یا ماشین ظرفشویی به کار رود و فاضلاب ماشین از طریق شلنگ به آن ریخته شود.

فاصله هوایی

(۱) در لوله کشی توزیع آب، هر فاصله قائم در فضای آزاد و بدون مانع بين لبه پایین دهانه خروجی آب از لوله یا شیر برداشت آب که به مخزن، لوازم بهداشتی یا هر مصرف کننده دیگری آب می رساند، تا لبه سرريز دستگاه دریافت کننده آب، فاصله  هوایی نامیده می شود.

(2) در لوله کشی فاضلاب هر فاصله قائم در فضای آزاد و بدون مانع بین دهانه خروجی فاضلاب تا لبه سرریز وسیله ای که این فاضلاب در آن می ریزد، فاصله هوایی نامیده می شود.

فاضلاب (sewage)

هر نوع فاضلاب که مواد آلی، به صورت معلق یا محلول داشته باشد.

فاضلاب (waste)

هر نوع فاضلاب خروجی از لوازم بهداشتی و دیگر دستگاه های مصرف کننده آب، بدون فاضلاب توالت یا پیسوار .

فاضلاب بهداشتی

فاضلاب خروجی از لوازم بهداشتی و دیگر مصرف کننده های آب بدون آب باران، آبهای سطحی یا آبهای زیرزمینی.

فاضلاب خاکستری

فاضلاب خروجی از وان، زیردوشی، لگن یا ماشین رختشویی که در شبکه لوله کشی آب غیر آشامیدنی داخل همان ساختمان، منحصراً برای شستشوی توالت ها و پیسوارها، ممکن است استفاده دوباره قرار گیرد.

فشار جریان

فشار آب لوله، قبل از شیر برداشت آب و نزدیک به آن، در حالتی که شیر کاملاً باز باشد.

فشار معکوس

(1) در لوله کشی توزیع آب، مواردی که بر اثر وجود پمپ، مخزن مرتفع، دیگ آب گرم یا بخار و مانند آنها، فشاری بیش از فشار شبکه لوله کشی توزیع آب آشامیدنی ایجاد شود و احتمال برگشت جریان و نفوذ آب از یک شبکه لوله کشی آب غیر بهداشتی به داخل شبکه لوله کشی توزیع آب آشامیدنی پیش آید.

(۲) در لوله کشی فاضلاب فشاری، که بر اثر کاهش سرعت جریان فاضلاب یا علت های دیگر، در جهت عکس جریان فاضلاب در داخل لوله بعد از سیفون نزدیکترین لوازم بهداشتی، ممکن است بر آب هوابند سیفون وارد شود.

فلاش تانک

وسیله ای است شامل یک مخزن و شیر شناور ورود آب که هر بار با فرمان دستی مقدار پیش بینی شده ای آب، به منظور شستشو، وارد لوازم بهداشتی کند.

فلاش والو

شیری که هر بار با فرمان دستی مقدار پیش بینی شده ای آب، به منظور شستشو وارد لوازم بهداشتی می کند و با فشار آب یا مکانیسم دیگری به طور خودکار و به تدریج بسته می شود، تا از ایجاد ضربه قوچ جلوگیری شود.

فیتینگ

اجزایی از لوله کشی که برای تغییر امتداد، گرفتن انشعاب یا تغییر قطر لوله به کار میرود، مانند زانو سه راه ، تبدیل و غیره

قابل دسترسی

لوازم بهداشتی، دستگاهه ای آب و اجزای لوله کشی وقتی «قابل دسترسی» اند که برای دسترسی به آنها باز کردن یک دریچه یا جابجایی صفحه حایل یا مانع کافی باشد.

کفشوی آب باران

دریافت کننده آب باران که روی بام نصب می شود و آب باران بام را به لولهٔ قائم آب باران هدایت می کند.

کلکتور

قطعه ای از لوله که محل تجمیع و تقسیم انشعابها است.

اتصال به تیرآهن

وسیله ای است که به قسمت زیرین تیرآهن سقف متصل می شود و به منظور خودداری از سوراخ کاری و جوشکاری تیرآهن، برای اتصال آویز به سقف به کار میرود.

گیره لوله قائم

وسیله ای است برای نگاه داشتن لوله قائم در موقعیت معین.

گروه بهداشتی

سرویس بهداشتی که در آن دست کم یک دستشویی، یک توالت و یک دوش نصب شده باشد. گروه بهداشتی ممکن است تعداد بیشتری از لوازم بهداشتی را شامل شود.

لایی

غلاف محافظی که بین سطح خارجی لوله یا عایق آن و سطح داخلی بست گیره ای، به منظور حفاظت لوله یا عایق در برابر خوردگی ، الکترولیز ، محدود کردن مقدار انتقال گرما و یا توزیع بارهای وارده، نصب می شود.

لبه سرریز

لبه سرریز در لوازم بهداشتی و هر دریافت کننده آب، تراز افقی سطحی از آن دستگاه است که وقتی آب از شیر یا لوله در آن بریزد، نمیتواند از آن بالاتر رود و از لبه آن سرریز میکند.

لوازم بهداشتی

لوازمی که در ساختمان یا ملک به طور دائمی یا موقت نصب می شوند و آب را از «لوله کشی توزیع آب مصرفی ساختمان» دریافت می کنند. فاضلاب خروجی از این لوازم، مستقیم یا غیر مستقیم، به «لوله کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان» می ریزد. ظروف، مخازن و دستگاه هایی که در تأسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع به کار می روند و یا به منظور تولید در ساختمانهای تجاری و صنعتی نصب می شوند، لوازم بهداشتی محسوب نمی شوند.

لوازم بهداشتی خصوصی

لوازم بهداشتی در خانه ها، آپارتمانها، حمام یا توالت اتاق خصوصی هتل و متل و در جاهای مشابه که به منظور استفاده یک شخص یا یک خانواده نصب می شوند.

لوازم بهداشتی عمومی

لوازم بهداشتی در توالتهای عمومی مدارس، ورزشگاهها، هتلها، ایستگاههای راه آهن، فرودگاه ها، ساختمانهای اداری، رستورانها، ساختمانهای عمومی، گردشگاه های عمومی و در جاهای مشابه که استفاده از آنها برای عموم آزاد است.

لوله اصلی افقی

لوله اصلی افقی که در پایینترین قسمت شبکه لوله کشی فاضلاب قرار دارد و فاضلاب ساختمان را که از لوله های قائم یا لوازم بهداشتی پایینترین طبق در آن میریزد، به خارج از ساختمان هدایت می کند.

لوله تک لایه

لوله ای پلیمری که جدار آن تک لایه باشد.

لوله چند لایه

لوله پلیمری که جداره آن چند لایه باشدو در لوله های چند لایه یکی از لایه ها باید فلزی (عمدتاً آلومینیومی) باشد.

لوله افقی

هر لوله یا فیتینگ که نسبت به تراز افق زاویه ای کمتر از ۴۵ درجه داشته باشد.

لوله خروجی فاضلاب

لوله ای که فاضلاب خروجی از لوازم بهداشتی یا دیگر مصرف کننده های آب را انتقال میدهد.

لوله خروجی از ساختمان

لوله خروجی از ساختمان (یا (ملک) که فاضلاب لوله اصلی افقی ساختمان را به سمت شبکه فاضلاب شهری دستگاه تصفيه فاضلاب خصوصی، یا هر سیستم دفع هدایت می کند.

لوله فاضلاب (sewage pipe)

لوله ای که فاضلاب توالت و پیسوار را انتقال دهد.

لوله فاضلاب (waste pipe)

لوله ای که هر گونه فاضلاب خروجی از لوازم بهداشتی، غیر از توالت و پیسوار ، را انتقال دهد.

لوله فاضلاب بهداشتی

لوله ای که هر گونه فاضلاب ساختمان غیر از آب باران یا آبهای سطحی، را انتقال دهد.

لوله قائم

هر لوله یا فیتینگ که نسبت به تراز افق زاویه ۴۵ درجه یا بیشتر داشته باشد.

لوله قائم آب باران در داخل ساختمان

لوله قائم آب باران که در داخل ساختمان نصب می شود و آب باران را به پایین هدایت می کند.

لوله قائم آب باران روی دیوار خارجی

لوله قائم آب باران که روی دیوار خارجی ساختمان نصب می شود و آب باران بام را به پایین هدایت می کند.

لوله قائم فاضلاب

لوله قائمی که فاضلاب را از شاخه های طبقات میگیرد و در پایینترین طبقه به لوله اصلی افقی فاضلاب منتقل می کند.

قائم هواکش فاضلاب

لوله قائم که لوله های انشعاب هواکش در آن تجمیع می شود و انتهای آن به هوای آزاد ختم می شود.

لوله قائم هواکش فاضلاب فقط به منظور هواکش فاضلاب به کار میرود.

لوله یا فیتینگ بدون سرب

لوله یا فیتینگ (وصاله) فلزی که میزان سرب آن بیش از ۸ درصد مواد متشکله آن نباشد.

مانع برگشت جریان

هر وسیله یا شیری که از برگشت جریان به شبکه لوله کشی آب آشامیدنی جلوگیری کند.

مانع برگشت جریان از نوع شیر اطمینان اختلاف فشار بین دو شیر یک طرفه

این وسیله شامل دو عدد شیر یک طرفه مورد تأیید است که در فاصلة بین آنها یک شیر اطمینان اختلاف فشار نصب شده است. دو طرف این وسیله شیر قطع و وصل و بین دو شیر یک طرفه شیرهای برداشت برای آزمایش نصب می شود . وقتی فشار بین دو شیر یک طرفه بیشتر از فشار آب بالا دست (ورود آب) باشد شیر اطمینان باز میکند و مقداری آب خارج می شود و فشار کاهش می یابد و مانع برگشت جریان آب به شبکه لوله کشی توزیع آب آشامیدنی می شود.

مکش سیفونی

(۱) در لوله کشی توزیع آب، برگشت جریان از آبی که معمولاً آلوده تلقی می شود، به شبکه لوله کشی آب آشامیدنی، بر اثر کاهش فشار این شبکه به کمتر از فشار هوای آزاد. ورود آب آلوده ممکن است از لوازم بهداشتی ، استخر، مخازن آب و موارد مشابهی باشد که از شبکه لوله کشی آب آشامیدنی تغذیه می شوند.

(۲) در لوله کشی فاضلاب، ایجاد خلاء اثر حرکت جریان فاضلاب یا هر علت دیگر که ممکن است بر آب هوابند سیفون نزدیکترین لوازم بهداشتی اثر بگذارد و آب داخل سیفون را خالی کند.

مورد تایید

مورد تأیید مسئول امور ساختمان در شهرداری یا هر مقام قانونی ذیربط.

مهار

وسیله ای است برای ثابت نگه داشتن لوله در یک نقطه هم از نظر موقعیت و هم از نظر جهت در شرایط دمای معین و بارهای وارده .

واحد D.F.U

در لوله کشی فاضلاب داخل ساختمان D.F.U[1] واحدی است برای اندازه گیری مقدار جریان فاضلاب لوازم بهداشتی مختلف. در هر یک از لوازم بهداشتی مقدار D.F.U تابع حجم فاضلاب، آن طول مدت زمان یکبار تخلیه آب آن و فاصله زمانی متوسط بین دو بار ریزش پیاپی آب در آن است.

واحد S.F.U

در لوله کشی توزیع آب مصرفی ،ساختمان S.F.U[2] واحدی است برای اندازه گیری و محاسبه مقدار مصرف آب در لوازم بهداشتی مختلف. در هر یک از لوازم بهداشتی مقدار S.F.U تابع حجم آب مصرفی طول مدت زمان یکبار مصرف (باز ماندن شیر) و فاصله زمانی متوسط بین دو بار بازشدن پیاپی شیر است.

هادی لوله

وسیله ای است که حرکت لوله را فقط در امتداد معینی امکان پذیر می سازد.

هوابند سیفون

فاصله قائم بین کف نقطه ریزش آب از سیفون به داخل شاخۀ افقی لوله فاضلاب و سقف لوله سیفون در پایین ترین قسمت آن طبق شکل زیر:

هواکش تر

لوله هواکشی که برای انتقال فاضلاب هم مورد استفاده قرار گیرد.

هواکش جداگانه

لوله ای که هواکش سیفون یکی از لوازم بهداشتی است. این لوله در تراز بالاتر از آن دستگاه به شبکه لوله کشی هواکش متصل می شود، یا جداگانه تا خارج از ساختمان ادامه می یابد.

هواکش حلقوی

یک شاخه افقی هواکش که به امتداد لوله قائم فاضلاب متصل می شود.

هواکش حوضچه فاضلاب

لوله هواکشی که از حوضچه یا چاهک فاضلاب، یا لوازم بهداشتی مشابه، جداگانه به خارج از ساختمان تا هوای آزاد ادامه یابد.

هواکش قائم

هر لوله هواکش قائم که به منظور جریان هوا از هر قسمت شبکه لوله کشی فاضلاب به خارج یا از خارج به آن طرح و نصب شود.

هواکش کمکی

هواکشی که اجازه میدهد جریان هوای بیشتری بین لوله کشی فاضلاب و لوله کشی هواکش برقرار شود.

هواکش کمکی اصلی

یک لوله که از لوله قائم فاضلاب به لوله هواکش قائم، به منظور جلوگیری از تغییرات فشار در لوله قائم فاضلاب متصل می شود. شیب این لوله به سمت لوله قائم فاضلاب است.

 هواکش لوله قائم فاضلاب

ادامه لوله فاضلاب به سمت بام پس از بالاترین اتصال شاخه افقی فاضلاب این قسمت از لوله قائم فقط به عنوان هواکش کار میکند.

هواکش مداری

یک شاخه هواکش است که برای دو تا حداکثر هشت سیفون لوازم بهداشتی نصب می شود. این شاخه از خروجی سیفون بالادست ترین لوازم بهداشتی آغاز و به لوله قائم هواکش متصل می شود.

هواکش مشترک

هواکشی که برای دو عدد از لوازم بهداشتی به طور مشترک به کار رود که معمولاً مجاور هم یا پشت به پشت هم و در یک طبقه ساختمان قرار دارند.

[1] -Drain Fixture Unit

[2] -Supply Fixture Unit